Ελπίδες θεραπείας της σκλήρυνσης κατά πλάκας δίνει η οιστριόλη

Η οιστριόλη, ορμόνη που παράγεται σε αυξημένες ποσότητες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενδεχομένως να μπορεί να συντελέσει στην θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας, υποστηρίζουν αμερικανοί επιστήμονες, μετά από κλινική δοκιμή που πραγματοποίησαν σε δείγμα 158 γυναικών που έπασχαν από τη νόσο.

Η συγκεκριμένη ορμόνη περιέχεται επίσης στα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται στις θεραπείες των γυναικών μετά την εμμηνόπαυση, για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Όπως ανακοίνωσαν στο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, ερευνητές με επικεφαλής τη Δρ Ρόντα Βόσκουλ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, πρόκειται για προκαταρκτικά αποτελέσματα που στόχο είχαν να εξετάσουν το όφελος από την χορήγηση της οιστριόλης σε γυναίκες με σκλήρυνση κατά πλάκας, χωρίς να είναι σε κατάσταση κύησης.

Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση, μια πάθηση που αφορά σήμερα 2,3 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, προκαλείται από την καταστροφή της μυελίνης, του προστατευτικού περιβλήματος των νεύρων. Πρόκειται για αυτο-άνοση νευρολογική πάθηση και στα συμπτώματά της περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, η υπερβολική κόπωση, η μυϊκή αδυναμία, η θολή όραση, τα προβλήματα ισορροπίας και κίνησης κ.α.

Στις γυναίκες, τα συμπτώματα τείνουν να υποχωρούν, όταν μένουν έγκυες, αλλά επιδεινώνονται μετά τον τοκετό. Αυτό αποδίδεται στη δράση της ορμόνης οιστριόλης, η οποία φαίνεται πως καταστέλλει προσωρινά την αυτοκαταστροφική δράση του αμυντικού μηχανισμού της εγκύου-ασθενούς.

Οι αμερικανοί επιστήμονες χορήγησαν καθημερινά σε 86 από τις 158 ασθενείς 8 mg οιστριόλης, συνδυαστικά με ενέσιμη οξεική γλατιραμέρη, ένα από τα βασικότερα σκευάσματα θεραπείας της νόσου. Να σημειωθεί ότι οι ασθενείς έπασχαν από την συχνότερη μορφή της νόσου, την υποτροπιάζουσα – διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση, που εμφανίζει περιοδικές υφέσεις και υποτροπές.

Μετά από ένα έτος χορήγησης οιστριόλης, οι ασθενείς είχαν κατά μέσο όρο 47% λιγότερες υποτροπές σε σχέση με τις υπόλοιπες γυναίκες της κλινικής δοκιμής, οι οποίες έπαιρναν οξεική γλατιραμέρη και εικονικό φάρμακο, αντί για την οιστριόλη. Μετά από δύο χρόνια, το ποσοστό υποτροπών ήταν 32% χαμηλότερο σε σχέση με την ομάδα ελέγχου, πράγμα που σήμαινε, κατά την Δρ Βόσκουλ, πως η οιστριόλη δεν μπορούσε να προσφέρει πλέον κάτι παραπάνω.

Επιπλέον, όπως έδειξε η κλινική δοκιμή, οι γυναίκες που είχαν πάρει οιστριόλη, πέτυχαν καλύτερες επιδόσεις (6% κατά μέσο όρο) στις νοητικές – γνωστικές δοκιμασίες που υποβλήθηκαν, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Αυτό, κατά τους ερευνητές, δείχνει πως πιθανώς υπήρξε μερική αποκατάσταση των κατεστραμμένων εγκεφαλικών κυττάρων τους.

Προηγούμενα πειράματα με ποντίκια που έπασχαν από σκλήρυνση κατά πλάκας, έχουν δείξει ότι η οιστριόλη διεισδύει στον εγκέφαλο και λειτουργεί προστατευτικά για τους νευρώνες. Εξάλλου, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι στους ανθρώπους η οιστριόλη προστατεύει τον εγκέφαλο του εμβρύου από το στρες, όπως από την έλλειψη οξυγόνου.

Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει πλέον μια μεγαλύτερη κλινική δοκιμή για να επιβεβαιώσει τα αρχικά ευρήματά της. Μέχρι τότε όμως, όπως εξηγεί η ερευνήτρια, οι ασθενείς δεν πρέπει να παίρνουν μόνοι τους οιστριόλη.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι, προς το παρόν, υπάρχουν ανοιχτά ερωτήματα, όπως το ζήτημα της ακριβούς δοσολογίας και το κατά πόσο η οιστριόλη «δουλεύει» μόνη της, χωρίς τη βοήθεια ενός φαρμάκου για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, όπως η οξεική γλατιραμέρη.

Πάντως τα έως τώρα πειράματα με ποντίκια, σύμφωνα με την Δρ Βόσκουλ, δίνουν ενδείξεις ότι όντως η ορμόνη δρα προστατευτικά και από μόνη της -κάτι που θα ελεγχθεί στην επόμενη κλινική δοκιμή σε ανθρώπους. Αν υπάρξει η σχετική επιβεβαίωση, τότε η οιστριόλη θα αποτελέσει πιθανότατα μια φθηνότερη εναλλακτική λύση σε σχέση με τις υπάρχουσες φαρμακευτικές θεραπείες κατά της πολλαπλής σκλήρυνσης.

Υπό διερεύνηση τίθεται και η παράμετρος, σε ποιό βαθμό η οιστριόλη μπορεί να βοηθήσει άνδρες με σκλήρυνση κατά πλάκας. Ίσως για αυτούς, σύμφωνα με τους ερευνητές, η τεστοστερόνη είναι καλύτερη λύση, καθώς η εν λόγω ανδρική ορμόνη μετατρέπεται στον εγκέφαλό τους σε οιστρογόνα, τα οποία επίσης δρουν προστατευτικά κατά της νόσου. Οι άνδρες παράγουν περίπου 1% λιγότερη τεστοστερόνη μετά την ηλικία των 30 ετών και αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί εμφανίζουν την πάθηση συνήθως σε ηλικία 30 έως 40 ετών.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr