«Φιλικοί» ιοί προστατεύουν τον ανθρώπινο οργανισμό από τα «εχθρικά» βακτήρια

Για πρώτη φορά, αμερικανοί επιστήμονες απέδειξαν ότι οι ιοί μπορεί να είναι τόσο εχθροί, όσο και φίλοι, καθώς μπορούν να έχουν ευεργετική φύση και δράση στον ανθρώπινο οργανισμό, καταπολεμώντας «κακά» μικρόβια στο ανοσοποιητικό σύστημά μας.

Όπως αναφέρεται σε άρθρο του επιστημονικού εντύπου Proceedings of the National Academy of Sciences, ερευνητές, με επικεφαλής τον μικροβιολόγο Τζέρεμι Μπαρ του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο, στην Καλιφόρνια μελέτησαν τη βλέννα, μια ουσία που προστατεύει το εσωτερικό διαφόρων μερών του σώματος ανθρώπων και ζώων (στόμα, μύτη, πεπτική οδός κ.α.) και η οποία φιλοξενεί τόσο βακτήρια όσο και ιούς. Ο βλεννογόνος υμένας λειτουργεί ως συνοριακή γραμμή άμυνας κατά των μικροβιακών απειλών του περιβάλλοντος.

Οι επιστήμονες έκαναν εργαστηριακά πειράματα και έδειξαν ότι η βλέννα είναι γεμάτη με βακτηριοφάγους ιούς που προστατεύουν τους οργανισμούς από μολύνσεις. Σε αντάλλαγμα, οι «καλοί» ιοί βρίσκουν αφθονία μικροβίων μέσω των οποίων μπορούν να αναπαραχθούν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αποκαλύπτεται πλέον μια μοναδική περίπτωση συμβίωσης και «συνεταιρικής» σχέσης ανάμεσα στα ζώα και τους ιούς, την οποία ως τώρα δεν είχαν υποπτευθεί οι επιστήμονες.

«Πρόκειται για μια καινοτομική ανακάλυψη. Η ιδέα ότι οι ιοί μπορούν να θεωρηθούν τμήμα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι πρωτότυπη και συναρπαστική», εξηγεί ο μικροβιολόγος Φρέντερικ Μπούσμαν του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια.

Σύμφωνα με τον Δρ Μπαρ, αυτή η συμβιωτική σχέση ζώων-βακτηριοφάγων ιών εμφανίζεται οπουδήποτε στο σώμα υπάρχει βλέννα, ενώ φαίνεται πως ξεκίνησε από τότε που εξελικτικά παρήχθη η πρώτη βλέννα στα ζώα. Οι ερευνητές έδειξαν με εργαστηριακές καλλιέργειες ότι η παρουσία των ιών μειώνει τον αριθμό των παθογόνων βακτηρίων μέσα στη βλέννα πάνω από 10.000 φορές.

Οι ερευνητές αναρωτιούνται πλέον σχετικά με τις επιπτώσεις για την ανθρώπινη υγεία και τι θα συνέβαινε αν σκοπίμως πρόσθεταν ιούς της βλέννας μέσα στο έντερο, με στόχο να καταπολεμήσουν παθογόνα βακτήρια. «Κάτι τέτοιο πιθανώς θα αύξανε το επίπεδο ανοσίας έναντι τέτοιων λοιμώξεων», σύμφωνα με τον Δρ Μπαρ.

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι οι βακτηριοφάγοι ιοί αφθονούν στα τοιχώματα του ανθρωπίνου εντέρου και επηρεάζουν τη σύνθεση των μικροβιακών κοινοτήτων του γαστρεντερικού συστήματος.

Το ερώτημα είναι αν στο μέλλον οι «καλοί» ιοί θα ήταν εφικτό να «χειραγωγηθούν» με έξυπνο τρόπο για να γείρουν τη ζυγαριά υπέρ των «καλών» και εναντίον των «κακών» βακτηρίων μέσα στο έντερο. Σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούσαν πιθανώς να υπάρξουν νέου τύπου θεραπείες για παθήσεις όπως το σύνδρομο του ευρέθιστου εντέρου, η νόσος Crohn και η ελκώδης κολίτιδα.