Μια πραγματικά μοναδική εμπειρία για μικρούς και μεγάλους αποτελεί η επίσκεψη στο Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας – Vagonetto, το θεματικό πάρκο που βρίσκεται στο διάσελο Γκιώνας και Παρνασσού (51ο χλμ Εθνικής Οδού Λαμίας-Άμφισσας), μέσα στο χώρο των εγκαταστάσεων της εταιρείας «S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.».

Τη δεκαετία 1920-1930 πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή της Οίτης, της Γκιώνας και του Παρνασσού μεταλλευτικές έρευνες, που έφεραν στο φως τα πρώτα κοιτάσματα βωξίτη. Στις μετέπειτα δεκαετίες η εταιρεία που ιδρύθηκε για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων (Βωξίται Παρνασσού) διέθεσε τον ελληνικό βωξίτη τόσο σε αγορές του εξωτερικού όσο και στο εσωτερικό (Αλουμίνιον της Ελλάδος, Pechiney).

Το 1938 κατασκευάστηκε σύστημα εναέριας μεταφοράς (μήκους 15 χλμ) του
βωξίτη από τα μεταλλεία στο λιμάνι της Ιτέας, προκειμένου να φορτώνεται
το μετάλλευμα σε πλοία. Το 1967 μεταφέρθηκε το επιχειρηματικό κέντρο της εταιρείας από τα Τοπόλια στο 51ο χλμ της Εθνικής Οδού Λαμίας-Άμφισσας λόγω μετατόπισης του κέντρου βάρους των βωξιτικών αποθεμάτων από τον Παρνασσό στην Γκιώνα.

Το 1972 σταμάτησε η λειτουργία της στοάς 850, που είχε διανοιχθεί το 1967 για την υπόγεια εκμετάλλευση του βωξίτη στην περιοχή της Γκιώνας. Είκοσι έξι χρόνια αργότερα η εταιρεία που αξιοποιούσε τα κοιτάσματα της περιοχής («S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.») ανέλαβε το έργο της μετασκευής της ανενεργής στοάς σε επισκέψιμο τουριστικό και εκπαιδευτικό προορισμό, προκειμένου να αναδείξει την ιστορία του βωξίτη και να αποτίσει τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους μεταλλωρύχους της Φωκίδας.

Το Σεπτέμβριο του 2003 το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας – Vagonetto άνοιξε τις πύλες του για το κοινό, με το τρενάκι των μεταλλωρύχων για τη μεταφορά του
βωξίτη να έχει μετατραπεί σε μεταφορικό μέσο των επισκεπτών. Το 2008 εγκαινιάστηκε το πολύγλωσσο ψηφιακό σύστημα ξενάγησης των επισκεπτών και το 2009 η διαδραστική πτέρυγα ψηφιακής τεχνολογίας, που αξιοποιεί τόσο την ψυχαγωγική όσο και την παιδαγωγική διάσταση της ψηφιακής τεχνολογίας.

Ο επισκέπτες της στοάς 850, εφοδιασμένοι με κράνη ασφαλείας και αδιάβροχα,
μεταφέρονται αρχικά με το Vagonetto (το τρενάκι που χρησιμοποιούσαν οι
μεταλλωρύχοι πριν από αρκετές δεκαετίες) και στη συνέχεια περπατούν, ακολουθώντας τα χνάρια των μεταλλωρύχων μέσα στις υπόγειες στοές με τα κοιτάσματα του βωξίτη.

Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περιήγηση στο θεματικό πάρκο συνεχίζεται στον εκθεσιακό χώρο, τη διαδραστική πτέρυγα ψηφιακής τεχνολογίας και την υπαίθρια έκθεση μηχανημάτων. Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να έλθουν σε επαφή με τον κόσμο του
βωξίτη, να γνωρίσουν βήμα-βήμα τη διαδικασία εξόρυξης αυτού και τη
μεταλλευτική ιστορία της περιοχής, να κατανοήσουν την άρρηκτη σχέση της Φωκίδας με το βωξίτη.

Το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας – Vagonetto αποτελεί πόλο έλξεως για οικογένειες, μαθητές και φοιτητές από διάφορα μέρη της χώρας μας, καθώς η επίσκεψη στο αναπόσπαστο αυτό κομμάτι της ζωής και της ιστορίας της Φωκίδας αποτελεί μια πρώτης τάξεως βιωματική και μορφωτική εμπειρία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η περιήγηση στο θεματικό πάρκο της «S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.» μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί με επισκέψεις στη Γραβιά, την Άμφισσα, τους Δελφούς και την Αράχοβα, την Ιτέα και το Γαλαξίδι.

Πατήστε εδώ για να σχηματίσετε μια ολοκληρωμένη εικόνα για την Περιφερειακή Ενότητα Φωκίδας (οικισμοί, αξιοθέατα, καταλύματα κ.λπ.).