Η κάλπη… Πυθία της Κάτω Σαξονίας θυμίζει στη Μέρκελ τον κίνδυνο της ήττας

Η Γερμανία είχε καιρό να ζήσει ένα τόσο αγχωτικό εκλογικό βράδυ όσο τη νύχτα της Κυριακής στο Αννόβερο, και η έκβαση της κάλπης φτάνει για να προκαλέσει ανησυχία στους Χριστιανοδημοκράτες πριν τη μεγάλη μάχη για την καγκελαρία: Μετά από ένα θρίλερ προέλασης και υποχώρησης, η πλάστιγγα των εκλογών στην Κάτω Σαξωνία έγειρε οριακά -με μόνο μία έδρα- στους αντιπολιτευόμενους SPD και Πράσινους και εκτόπισε τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU), παρά την εκλογική τους πρωτιά.

Το CDU στην Κάτω Σαξωνία ήρθε όντως πρώτο με διαφορά -πήρε το 36%. Οι σύμμαχοί τους, οι Φιλευλεύθεροι του FDP, όχι μόνο κατάφεραν να μπουν στη Βουλή του κρατιδίου (γλιτώνοντας την τελευταία στιγμή από άλλη μία ταπεινωτική έξωση) αλλά μάλιστα διέψευσαν τις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνοντας ένα 9,9%.

Κι όμως, μετά από μία δεκαετία κυριαρχίας του CDU στο κρατίδιο, το κόμμα της Μέρκελ πέρασε στην αντιπολίτευση. Κι αυτό ενώ όλα πήγαιναν καλά: Ο υποψήφιός τους στο Αννόβερο, ο Ντέιβιντ Μακ Άλιστερ, ήταν δημοφιλής (όπως και η ίδια η Μέρκελ) και οι προβληματικοί τους σύμμαχοι του FDP πήραν, έστω και «δανεικές», αρκετές ψήφους.

Αρχικά, εκτός, από την απώλεια της Κάτω Σαξωνίας, το αποτέλεσμα ενισχύει την κυριαρχία της αντιπολίτευσης στην ομοσπονδιακή Άνω Βουλή. Στο Μπούντεσρατ, όπου οι δυνάμεις καθορίζονται βάσει των κυβερνήσεων στα κρατίδια, πλειοψηφεί το μπλοκ των Σοσιαλδημοκρατών των Πρασίνων και της Αριστεράς. Οι σχηματισμοί αυτοί δεν θα αλλάξουν, ακόμη κι αν η Μέρκελ εκλεγεί για τρίτη φορά καγκελάριος.

Κυρίως όμως, η Μέρκελ βλέπει ότι η δύναμη της σαρωτικής της δημοφιλίας έχει όρια. Όσο κι αν προηγείται στις δημοσκοπήσεις, φλερτάροντας ακόμη και με την απόλυτη πλειοψηφία -η οποία πάντως έχει αποδειχθεί άπιαστο όνειρο στο Βερολίνο τις τελευταίες δεκαετίες- οι προτιμώμενοι σύμμαχοί τους δύσκολα σώζονται και, στο τέλος, τίποτε δεν εγγυάται τη νίκη.

Το FDP πήρε το 9,9% μόνο και μόνο με το «έλεος» των ίδιων των Χριστιανοδημοκρατών ψηφοφόρων χάρη στο γερμανικό εκλογικό σύστημα: Μέρος της βάσης του CDU στην επιλογή των υποψηφίων ψήφισε Χριστιανοδημοκράτη, και στην δεύτερη επιλογή για κόμμα το FDP.

Αυτή η μετάγγιση αίματος -όπως πολύ έξυπνα την χαρακτήρισε ο Σοσιαλδημοκράτης Ζίγκμαρ Γκάμπριελ- όχι μόνο στοίχισε στο CDU, αλλά απέδειξε ότι το μοντέλο CDU και FDP είναι πολύ δύσκολα βιώσιμο στο σημερινό πολιτικό κλίμα.

Όμως, η κάλπη στην Κάτω Σαξωνία δεν επιτρέπει πανηγυρισμούς ούτε στην αντίθετη όχθη, τους Σοσιαλδημοκράτες. Το SPD πήρε 32,6% -ποσοστό που ο υποψήφιος του κόμματος για την καγκελαρία Πέερ Στάινμπρουκ δεν τολμά ούτε να ονειρευτεί για τη μάχη του φθινοπώρου- αλλά, ακόμη κι έτσι, νίκησε μόνο επειδή νίκησαν οι Πράσινοι.

Χωρίς το 13,7% των Πρασίνων, οι οποίοι μακροσκοπικά τα πηγαίνουν πολύ καλύτερα από το SPD στις κάλπες που στήνονται στη Γερμανία, οι Σοσιαλδημοκράτες δεν μπορούν να ελπίζουν ότι δεν θα καταλήξουν μικροί εταίροι σε μία τρίτη κυβέρνηση Μέρκελ.

Ο ίδιος ο Στάινμπρουκ μάλιστα είχε δεχθεί έντονη κριτική για δηλώσεις του που κινδύνευαν να προκαλέσουν ζημιά στο SPD της Κάτω Σαξονίας -ο Στάινμπρουκ είχε αναγνωρίσει πως είχε «συνευθύνη» και, όπως σχολιάζουν ενδεικτικά το Spiegel και η Sueddeutsche Zeitung, οι Σοσιαλδημοκράτες κέρδισαν στο Αννόβερο όχι λόγω, αλλά παρά την παρουσία του.

Οι ομοσπονδιακές εκλογές θα γίνουν το φθινόπωρο. Οι εκλογές στην Κάτω Σαξωνία είναι η προτελευταία -ουσιαστικά, μάλλον τελευταία- πρόβα για τη μάχη για την καγκελαρία: Οι μόνες κάλπες που θα στηθούν νωρίτερα είναι οι εκλογές στην «ιδιαίτερη» Βαυαρία στις 15 Σεπτεμβρίου, που δεν ενδείκνυνται για ανεμοδείκτης του πολιτικού κλίματος. Το εκλογικό 2013 ξεκινά λοιπόν με αυστηρές προειδοποιήσεις για τα δύο μεγάλα στρατόπεδα.

Βασίλης Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ