Παγκόσμια Ημέρα κατά του Διαβήτη: «Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης των οφθαλμικών επιπλοκών»

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Διαβήτη καθιερώθηκε το 1991, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη και υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, για να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει το παγκόσμιο κοινό για την ύπουλη αυτή αρρώστια, η οποία προκαλεί το θάνατο σε 3.000.000 ανθρώπους ετησίως. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου, ημέρα γενεθλίων του Καναδού Νομπελίστα ιατρού Φρέντερικ Μπάντινγκ, ο οποίος ανακάλυψε τη συνθετική ινσουλίνη μαζί με τον Τσαρλς Μπεστ το 1922.

Ο Διαβήτης είναι μια χρόνια πάθηση, που εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη, που επιτρέπει στα κύτταρα να πάρουν το σάκχαρο από το αίμα και να το χρησιμοποιήσουν ως πηγή ενέργειας. Η έλλειψη της ινσουλίνης ή η ανεπαρκής χρήση της οδηγεί στην υπεργλυκαιμία αλλά και σε επιπλοκές που σχετίζονται με το αγγειακό μας σύστημα και με το νευρικό μας σύστημα.

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (ΔΑ) αποτελεί μία επιπλοκή του σακχαρώδη διαβήτη που οδηγεί σε σοβαρή απώλεια της όρασης με σημαντικές κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις. Η έγκαιρη ανίχνευση της ΔΑ, κυρίως με τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις μπορεί να αποτρέψει την απώλεια της όρασης, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης, Ιωάννης Παλλήκαρης και συμπληρώνει «εξαιτίας της ασυμπτωματικής φύσης της νόσου, οι περισσότεροι ασθενείς προσέρχονται στον οφθαλμίατρο όταν διαπιστώσουν μείωση στην όραση τους, γεγονός που συνήθως αντικατοπτρίζει προχωρημένη νόσο».

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης, Μιλτιάδη Τσιλιμπάρη, τα στοιχεία από μελέτες όσον αφορά τη πιθανότητα ανάπτυξης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας δείχνουν ότι, 20 χρόνια μετά την αρχική διάγνωση, όλοι σχεδόν οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 (νεανικός τύπος) και 60% αυτών με τύπου 2 (διαβήτης των ενηλίκων) θα πάσχουν από κάποιου βαθμού διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.

Επίσης συμπληρώνει πως νεότερα φαρμακολογικά δεδομένα και πιο συγκεκριμένα η ανάπτυξη ειδικών παραγόντων (αντισωμάτων) που χορηγούνται εντός του οφθαλμού, δίνουν τη δυνατότητα ελέγχου των οφθαλμικών επιπλοκών που συνοδεύονται από απώλεια όρασης με ικανοποιητικό τρόπο αλλά παρόλα αυτά η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση των επιπλοκών αποτελούν προτεραιότητα.

Το Πανεπιστήμιο Κρήτης και η Οφθαλμολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ σε συνεργασία με το Παιδό-διαβητολογικό τμήμα του νοσοκομείου, κατανοώντας την τεράστια σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης των διαβητικών οφθαλμικών αλλοιώσεων εκπονεί μελέτες που στόχο έχουν την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών (guidelines) σχετικά με το κατάλληλο χρόνο που πρέπει να πραγματοποιούνται οι οφθαλμικοί έλεγχοι στους ασθενείς αυτούς.

«Παράλληλα μέσα από τις δραστηριότητες του Πανεπιστήμιου των Ορέων (http://www.panoreon.gr) αλλά και σε συνεργασία με την Πολιτεία, όραμα μας αποτελεί, η εγκατάσταση αυτοματοποιημένων ειδικών φωτογραφικών συστημάτων σε κέντρα υγείας ή άλλους σταθμούς, όπου οι κάτοικοι απομακρυσμένων περιοχών θα έχουν πρόσβαση, ενώ εμείς διαδικτυακά (μέσω κέντρων ανάγνωσης) θα είμαστε σε θέση να εκτιμούμε την ύπαρξη ή μη, διαβητικών αλλοιώσεων και να καθοδηγούμε κατάλληλα τους ασθενείς», καταλήγει ο καθηγητής Ιωάννης Παλλήκαρης.

Η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική και το Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης (ΙVO) του Πανεπιστημίου Κρήτης, με διευθυντή τον καθηγητή Οφθαλμολογίας Ιωάννη Παλλήκαρη, δραστηριοποιούνται στους τομείς της έρευνας, της εκπαίδευσης και της παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών στις Επιστήμες της Οπτικής, της Οφθαλμολογίας και της Όρασης.