Σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων
Σε διαβούλευση μέχρι και την Τρίτη 29 Μαρτίου, τέθηκε το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών «Αναμόρφωση πλαισίου λειτουργίας Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, Σύσταση Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και άλλες διατάξεις».
Σε διαβούλευση μέχρι και την Τρίτη 29 Μαρτίου, τέθηκε το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών «Αναμόρφωση πλαισίου λειτουργίας Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, Σύσταση Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και άλλες διατάξεις».
Το νομοσχέδιο προτείνει την αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) με στόχο, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών οι φορείς αυτοί να μπορέσουν να ανταποκριθούν καλύτερα στις αυξημένες απαιτήσεις του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής.
Το νομοσχέδιο επίσης περιλαμβάνει αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας των ΔΕΚΟ και την σύσταση Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας.
Το νομοσχέδιο επιφέρει αλλαγές στη λειτουργίας του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, προβλέποντας τον λειτουργικό διαχωρισμό των δραστηριοτήτων του Ταμείου, και συγκεκριμένα:
Συστήνεται εσωτερικός κλάδος του Ταμείου Παρακαταθηκών για τις εμπορικές δραστηριότητες.
Η παροχή δανείων προς φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης παραμένει λειτουργικά στον δεσμευμένο τομέα, δεδομένου του έντονα κοινωφελούς, αναπτυξιακού και περιφερειακού τους χαρακτήρα
Ο κλάδος εμπορικών δραστηριοτήτων αποκτά λογιστική αυτοτέλεια, δεδομένου ότι εισάγεται διακριτή λογιστική παρακολούθηση.
Εισάγεται η αρχή ότι οι λογαριασμοί τόσο του δεσμευμένου τομέα, όσο και του κλάδου εμπορικών δραστηριοτήτων θα πρέπει να ακολουθούν τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης.
Στόχος των ρυθμίσεων είναι, σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, να μην θιγεί η ενότητα της νομικής προσωπικότητας του Ταμείου, το οποίο παραμένει ενιαίο και περιλαμβάνει τόσο τον δεσμευμένο τομέα, όσο και τον κλάδο εμπορικών δραστηριοτήτων.
Η απόσχιση του κλάδου εμπορικών δραστηριοτήτων δεν θεωρείται αναγκαία, και σε περίπτωση που κριθεί αναγκαία στο μέλλον, προβλέπεται η δυνατότητα απόσχισης και εισφοράς σε υφιστάμενη ή νεοϊδρυόμενη εταιρεία του Ταμείου.
Στόχος είναι επίσης η ενίσχυση της διαφάνειας στη δράση του Ταμείου με την πρόβλεψη εξουσιοδοτικής βάσης για την έκδοση κανονισμού λειτουργίας και δράσης, έτσι ώστε να διασφαλίζεται μεγαλύτερος βαθμός προβλεψιμότητας και ανιχνευσιμότητας στην εσωτερική και εξωτερική δράση του.
Στόχος των αλλαγών είναι να εναρμονιστούν οι διατάξεις που διέπουν το Ταμείο με το κοινοτικό δίκαιο. Σήμερα, απαγορεύεται η επιδότηση των υπηρεσιών που παρέχει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στην ελεύθερη αγορά (πχ παροχή δανείων σε ιδιώτες, αποδοχή καταθέσεων κλπ), από δραστηριότητες που ανάγονται στην δεσμευμένη λειτουργία του υπό καθεστώς δημόσιου νομικού προνομίου (παρακαταθήκες, υποχρεωτικές καταθέσεις κλπ).
Με το νομοσχέδιο, αναφέρει το ΥΠΟΙΚ, εξυπηρετείται ένας τριπλός στόχος, η διασφάλιση του δημόσιου προνομίου του Ταμείου Παρακαταθηκών, η άσκηση των εμπορικών δραστηριοτήτων του με σεβασμό του ελεύθερου ανταγωνισμού, και η ενίσχυση της διαφάνειας στη λειτουργία του.
Σχετικά με τον Οργανισμό Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), το σχέδιο νόμου προτείνει ένα πλαίσιο θεσμικών παρεμβάσεων για την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του ΟΔΔΗΧ, την επέκταση των θεσμικών εργαλείων και μέσων που χρησιμοποιεί, και την οργανωτική αναδιάρθρωσή του.
Για την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων, προτείνεται ως γενική αρχή να συγκεντρωθούν στον ΟΔΔΗΧ όλες οι αρμοδιότητες σύναψης πράξεων δανεισμού και διαχείρισης χρέους για λογαριασμό του Δημοσίου (front office). Οι αρμοδιότητες έκδοσης εντολών πληρωμών, λογιστικής απεικόνισης και παροχής επίσημων στοιχείων (back office) παραμένουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Έτσι, στην αρμοδιότητα του ΟΔΔΗΧ περιέρχονται:
η εκτέλεση των πράξεων διαχείρισης διαθεσίμων του Δημοσίου. Στους αντισυμβαλλόμενους θα περιλαμβάνονται, πέραν των πιστωτικών ιδρυμάτων, και οι αντίστοιχοι Οργανισμοί Διαχείρισης Χρέους (DMOs) των κρατών της ευρωζώνης. Η προτεινόμενη τροποποίηση επιτρέπει την ενοποίηση των λειτουργιών front office και δίνει τη δυνατότητα ενιαίας μέτρησης του κινδύνου αντισυμβαλλομένου
η σύναψη διαχειριστικών πράξεων επί του συνόλου του χρέους του Δημοσίου. Τυχόν πράξεις διαχείρισης που έχουν ήδη συναφθεί από άλλους φορείς του Δημοσίου και παραμένουν ενεργές (π.χ. επί στρατιωτικών δανείων) θα περιέλθουν στον Οργανισμό
η δυνατότητα παρέμβασης στη δευτερογενή αγορά ομολόγων του Δημοσίου με αγορές και πωλήσεις ομολόγων -εντός προκαθορισμένων ορίων- καθώς και σύναψης πράξεων πώλησης ομολόγων με συμφωνία επαναγοράς (repo) και το αντίστροφο (reverse repo) με τους διαπραγματευτές του Δημοσίου, σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να επιτυγχάνεται η εξομάλυνση της αγοράς
Με την επέκταση θεσμικών εργαλείων και μέσων, ο ΟΔΔΗΧ θα στοχεύσει στην ανάπτυξη συστηματικών σχέσεων με τους επενδυτές, μέσω παραγωγής και δημοσίευσης αναλύσεων σχετικών με την αγορά ομολόγων και το δημόσιο χρέος, καθώς και στην ανάλυση κινδύνων χαρτοφυλακίου χρέους.
Προκειμένου, οι υφιστάμενες παράμετροι ελέγχου κινδύνου του συνολικού χαρτοφυλακίου χρέους, όπως η αναλογία κυμαινόμενου- σταθερού επιτοκίου κ.λπ., να εμπλουτιστούν με σενάρια εξέλιξης των παραμέτρων της αγοράς (επιτοκίων- τιμών) και δοκιμές αντοχής, σύμφωνα με τη βέλτιστη κρατούσα πρακτική. Επίσης, στοχεύει στη δημιουργία κατάλληλης υποδομής, ώστε να είναι δυνατός ο προσδιορισμός του κινδύνου των αντισυμβαλλόμενων τραπεζών του Δημοσίου (περιλαμβανομένων των συναλλαγών παραγώγων, καταθέσεων και λοιπών πράξεων) σε ενιαία βάση, με τη θέσπιση νέων ενοποιημένων ορίων αντισυμβαλλομένων.
Η αναδιάρθρωση του οργανωτικού σχήματος λειτουργίας του ΟΔΔΗΧ, θα γίνει στα πρότυπα αντίστοιχων ευρωπαϊκών Οργανισμών Χρέους, ενώ θα ενισχυθεί και με πρόσληψη ειδικού επιστημονικού προσωπικού, μέσω ΑΣΕΠ.
Το νομοσχέδιο περιέχει ρυθμίσεις και για αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας των ΔΕΚΟ. Στόχος είναι, όπως επισημαίνεται από το υπουργείο Οικονομικών, οι Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί, να λειτουργήσουν σε ένα πλαίσιο αυτοπεριορισμού των δαπανών τους, ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας και της επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητάς τους και να βελτιώσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους.
Οι πρόσθετες αλλαγές που επέρχονται με το νομοσχέδιο, έχουν ως εξής:
Μειώνεται ο αριθμός των μελών του διοικητικού συμβουλίου από εννέα σε επτά. Συμμετέχει υποχρεωτικά ένας εκπρόσωπος των εργαζομένων στο επταμελές, πλέον, διοικητικό συμβούλιο, προκειμένου να μην διαταραχθεί η υπάρχουσα ισορροπία.
Συστήνεται η Επιτροπή Ελέγχου, η οποία αποτελείται από μη εκτελεστικά μέλη της διοίκησης, που ορίζονται και παύονται με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονομικών και του υπουργού που εποπτεύει τη δημόσια επιχείρηση. Η Επιτροπή Ελέγχου έχει, μεταξύ άλλων, την υποχρέωση να παρακολουθεί την ορθή λειτουργία της υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου.
Κριτήριο της αξιολόγησης των εκτελεστικών μελών από την Επιτροπή Ελέγχου, η οποία υποβάλλεται στους συναρμόδιους υπουργούς, αποτελεί η υλοποίηση του επιχειρησιακού σχεδίου της δημόσιας επιχείρησης.
Ο βαθμός αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας και η μέριμνα που λαμβάνεται για τον περιορισμό του λειτουργικού κόστους της δημόσιας επιχείρησης, καθίστανται υποχρεωτικά κεφάλαια του επιχειρησιακού σχεδίου.
Η υποβολή επιχειρησιακού σχεδίου προς τη διυπουργική επιτροπή ΔΕΚΟ και τριμηνιαίων στοιχείων δράσεων προς την ειδική γραμματεία ΔΕΚΟ, αποτελούν επιπρόσθετους όρους πρόσληψης προσωπικού.
Η μισθολογική πολιτική της δημόσιας επιχείρησης συμπεριλαμβάνεται στις θέσεις της διοίκησής της που εγκρίνονται με απόφαση της διυπουργικής επιτροπής.
Διευρύνονται τα στοιχεία, τα οποία οφείλουν οι δημόσιες επιχειρήσεις να υποβάλλουν στην ειδική γραμματεία ΔΕΚΟ (ανά έτος κατάλογο όλων των στοιχείων της ακίνητης περιουσίας της δημόσιας επιχείρησης και της νομικής και πραγματικής της κατάστασης, τριμηνιαία έκθεση που θα αφορά σε τυχόν αποκλίσεις από τον ετήσιο προϋπολογισμό ή το επιχειρησιακό σχέδιο, στην αιτιολόγηση και στα μέτρα αντιμετώπισής τους, τυχόν αναθεωρημένος προϋπολογισμός, κ.λπ.).
Με το νομοσχέδιο συστήνεται και Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας στο υπουργείο Οικονομικών. Στη νέα Γενική Γραμματεία, θα ανήκει η εποπτεία, ο συντονισμός, ο έλεγχος της εφαρμογής της κυβερνητικής πολιτικής από τις συναρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών και τα νομικά πρόσωπα που είναι αρμόδια για τη διοίκηση, διαχείριση, αξιοποίηση και προστασία της δημόσιας και κοινωφελούς περιουσίας (Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας, Διεύθυνση Εθνικών Κληροδοτημάτων, Κτηματικές Υπηρεσίες σε όλη τη χώρα, Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου Α.Ε.).
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται επίσης η παροχή πρόσθετων εγγυήσεων και προϋποθέσεων περαιτέρω στήριξης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ώστε αυτό να μπορεί να συνεχίσει και να επεκτείνει τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Συγκεκριμένα, ενισχύεται ο εγγυοδοτικός πυλώνας του άρθρου νόμου του 2008, που αφορά το χρηματοπιστωτικό σύστημα κατά 30 δισ. ευρώ.
Διασφαλίζεται, παράλληλα, ότι η εν λόγω ενίσχυση παρέχεται εφόσον κάθε πιστωτικό ίδρυμα προετοιμάσει και εφαρμόσει σχέδιο για μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης, το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ,και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Ταυτόχρονα, διευρύνονται οι αρμοδιότητες του εκπροσώπου του ελληνικού δημοσίου στις τράπεζες που θα πάρουν τις πρόσθετες εγγυήσεις, προκειμένου να είναι εφικτή η ορθή και αποτελεσματική εποπτεία εφαρμογής των μέτρων ενίσχυσης των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Ειδικότερα, παρέχεται πρόσβαση εκτός από τα βιβλία και στοιχεία και στις εκθέσεις αναδιάρθρωσης και βιωσιμότητας και στα σχέδια για μεσοπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης της κάθε τράπεζας, καθώς και της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.
Τέλος, προβλέπεται ότι σε περίπτωση διανομής μερίσματος, τα πιστωτικά ιδρύματα που συμμετέχουν στο πλαίσιο ενίσχυσης των τραπεζών με τη μορφή προνομιούχων μετοχών, υποχρεούνται στη διανομή αποκλειστικά μετοχών, ως μέρισμα και για τη χρήση 2010.