Ορμονικές διαταραχές στα ψάρια από τα αντισυλληπτικά στα αστικά λύματα

Οι ορμόνες των αντισυλληπτικών φαρμάκων που καταλήγουν στα λύματα επηρεάζουν τα ψάρια ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις, επιβεβαιώνει μια ακόμα μελέτη.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι δημοσιεύουν στην επιθεώρηση Aquatic Toxicology ότι το οιστρογόνο των αντισυλληπτικών μειώνει τη γονιμότητα και το ποσοστό αρσενικών ατόμων στα ψάρια του βορειοαμερικανικού είδους  Heterandria formosa.

Η νέα έρευνα έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενες μελέτες που προειδοποιούσαν ότι οι ορμόνες στα λύματα προκαλούν αντιστροφή του φύλου σε αμφίβια και άλλα βατράχια, μετατρέποντας αρσενικά άτομα σε θηλυκά.

Στη νέα μελέτη, η ομάδα της Δρ Λατόνια Τζάκσον εξετάζει μια συνθετική μορφή οιστρογόνου που χρησιμοποιείται σε αντισυλληπτικά σκευάσματα, καθώς και σε θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Εργαστηριακά πειράματα έδειξαν ότι τα θηλυκά ψάρια αποκτούν λιγότερους απογόνους, και αναλογικά λιγότερους αρσενικούς απογόνους, όταν εκτίθενται σε σχετικά χαμηλές συγκεντρώσεις της ορμόνης, της τάξης των 5 νανογραμμαρίων ανά λίτρο νερού.

Το ανησυχητικό εύρημα είναι ότι η συγκέντρωση της εν λόγω ορμόνης σε ποτάμια όπου χύνονται τα νερά από μονάδες βιολογικού καθαρισμού έφτανε ακόμα και τα 60 νανογραμμάρια ανά λίτρο.

Το πρόβλημα οφείλεται σε αντισυλληπτικά χάπια που απορρίπτονται απευθείας στην τουαλέτα (κάτι που πρέπει να αποφεύγεται) αλλά και από τις ορμόνες που αποβάλλονται με τα ούρα.

Όπως συμβαίνει και με πολλά άλλα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά, οι ορμόνες δεν διασπώνται και δεν φιλτράρονται κατά τον βιολογικό καθαρισμό και καταλήγουν αναλλοίωτες στα υδατικά οικοσυστήματα.

Όμως, εκτός από τα ψάρια και άλλους οργανισμούς, ο ορμόνες στα λύματα αποτελούν δυνητικά κίνδυνο και για την ανθρώπινη υγεία, δεδομένου ότι συχνά καταλήγουν στα αποθέματα πόσιμου νερού.

«Οτιδήποτε πετάτε στην τουαλέτα ή στον νεροχύτη θα καταλήξει στο δίκτυο ύδρευσης» προειδοποιεί η Δρ Τζάκσον.

«Το πόσιμο νερό δεν αποτελεί ανανεώσιμη πηγή» επισημαίνει. «Είναι σημαντικό να διατηρήσουμε αυτόν τον φυσικό πόρο καθαρό».