Κουφοντίνας: Η Μεταπολίτευση, η τρομοκρατία και η φυλακή

Δεν υπογράφει δήλωση μετανοίας για την  «17 Νοέμβρη» δηλώνει ο «Λουκάς» της οργάνωσης, Δημήτρης Κουφοντίνας. H απεργία πείνας που πραγματοποιεί τον φέρνει ξανά στο προσκήνιο, όπως και το γεγονός ότι οι αρχές φοβούνται επεισόδια, ειδικά το Σάββατο όπου έχει προγραμματιστεί συγκέντρωση υπέρ του στο Μοναστηράκι.

Η ηγετική μορφή της ένοπλης τρομοκρατικής οργάνωσης παραδόθηκε στις αρχές πριν από 16 χρόνια και κατηγορήθηκε για 200 αδικήματα σε 83 ενέργειες.

Η πολιτική συγκρότηση του Δημήτρη Κουφοντίνα ήταν προϊόν της μεταπολίτευσης. Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε το 1972 σε ηλικία 14 χρονών και στα 17 του, έναν χρόνο μετά την πτώση της χούντας, συνελήφθη κατά τη διάρκεια μίας διαμαρτυρίας για την κατασκευή του αεροδρομίου στα Σπάτα.

Η ταραγμένη μεταπολιτευτική περίοδος ενείχε από τη μία τον ενθουσιασμό -σε συνδυασμό με τα προοδευτικά αντανακλαστικά που μπορούσαν πλέον να εκφραστούν- που έφερε από την πτώση της δικτατορίας, ενώ από την άλλη η ακροδεξιά τρομοκρατία δεν ήταν εύκολο να παταχθεί με την πρώτη. Στις τοπικές κοινωνίες, στα σώματα ασφαλείας αλλά και στους δρόμους, ο φασισμός κρατούσε καλά, ενώ είχαν σημειωθεί πολλές επιθέσεις σε γραφεία αριστερών οργανώσεων. Το κλίμα ήταν τεταμένο: Επρόκειτο για ένα ιστορικό και κοινωνικό μεταίχμιο. Πάνω σε αυτό το μεταίχμιο ιδρύθηκε και η 17 Νοέμβρη, με πρώτη ενέργεια την δολοφονία του εν Αθήναις απεσταλμένο της CIA, Ρίτσαρντ Γουέλς στις 23 Δεκεμβρίου του 1975.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Δημήτρης Κουφοντίνας ως μαθητής είχε ενταχθεί στο μαθητικό τμήμα του νεοσύστατου τότε ΠΑΣΟΚ, το ΠΑΜΚ. Όπως εξηγεί και ο ίδιος στο βιβλίο του «Στο ΠΑΣΟΚ  προσχώρησαν πολλοί ριζοσπαστικοποιημένοι νέοι, σεβαστοί αντιδικτατορικοί αγωνιστές, παλιοί αντάρτες και καπεταναίοι του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Πέρα από παγιωμένο κόμμα ήταν ένας πολιτικός χώρος στον οποίο συνυπήρχαν όλες οι τάσεις της Αριστεράς. Τα γραφεία των τοπικών οργανώσεων στολίζονταν με αφίσες του Μαρξ και του Άρη. Λίγο αργότερα άνοιξαν τα τότε κεντρικά γραφεία του ΠΑΣΟΚ, Πανεπιστημίου και Μπενάκη, κάτω από τα γραφεία της Ελευθεροτυπίας. Βρισκόμουν εκεί καθημερινά. Μπορούσες, τότε, να βρεις εκεί αξιόλογους ανθρώπους, αγωνιστές με ιστορία σε όλη τη διαδρομή των τελευταίων δεκαετιών, ανθρώπους σεμνούς, συγκροτημένους, με πραγματικό ενδιαφέρον για την τύχη αυτού του λαού. Οι συζητήσεις μαζί τους ήταν μεγάλο σχολείο για μένα. Σπούδαζα τη συλλογική μνήμη, μάθαινα την πραγματική ιστορία, τη ζωντανή προφορική ιστορία που ανέτρεπε τα στερεότυπα των σχολικών εγχειριδίων.»

Μετέπειτα συνέχισε στη Νεολαία ΠΑΣΟΚ, ως στέλεχος, όμως διεγράφη λόγω των απόψεών του, που είχαν χαρακτηριστεί ακραίες. Ήταν υπέρ του ένοπλου αγώνα για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.

Η 17 Νοέμβρη

Την δεκαετία του ’80, περίπου το 1981, εντάχθηκε στην 17Ν, η οποία μέχρι τότε αριθμούσε τις δολοφονίες του πράκτορα της CIA και του βασανιστή της χούντας Ευάγγελου Μάλλιου. Ο Κουφοντίνας βοηθά στην στρατολόγηση μελών και συμμετέχει σε ενέργειες της οργάνωσης. Μάλιστα, ήταν και ταμίας της οργάνωσης και διαχειριζόταν μέρος από το «κέρδος» των ληστειών.

Έχει κατηγορηθεί για τις εξής ανθρωποκτονίες:

Νίκος Μομφεράτος, Εκδότης Απογευματινής το 1985

Παναγιώτης Ρουσέτης, Οδηγός του Νίκου Μομφεράτου το 1985

Δημήτρης Αγγελόπουλος, Βιομήχανος, πρόεδρος της Χαλυβουργικής το 1986

Αλ. Αθανασιάδης-Μποδοσάκης, Επιχειρηματίας το1988

Ουίλιαμ Νορντίν, Πλοίαρχος του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού και Ακόλουθος Αμύνης της αμερικανικής πρεσβείας το 1988

Παύλος Μπακογιάννης, Βουλευτής της ΝΔ το 1989

Ρόναλντ Στιούαρτ, Λοχίας της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίαςτο 1991

Τσετίν Γιοργκού, Τούρκος διπλωμάτης το 1991

Αθανάσιος Αξαρλιάν, Φοιτητής το 1992

Μιχάλης Βρανόπουλος, Διοικητής της Εθνικής Τράπεζας επί κυβέρνησης Μητσοτάκη το 1994

Ομέρ Σιπαχίογλου, Τούρκος διπλωμάτης το 1994

Κώστας Περατικός, Εφοπλιστής το 1997

Στίβεν Σόντερς, Ταξίαρχος του Βρετανικού Στρατού Ξηράς και στρατιωτικός ακόλουθος της βρετανικής πρεσβείας το 2000

Εξάρθρωση, παράδοση και δίκη

Τον Ιούνιο του 2002 εκρήγνυται πρόωρα μία βόμβα στα χέρια του Σάββα Ξηρού. Επρόκειτο να την τοποθετήσει στα εκδοτήρια ναυτιλιακής εταιρείας στον Πειραιά. Το όπλο που βρέθηκε πάνω του είχε χρησιμοποιηθεί σε επιχειρήσεις της 17Ν κι έτσι ξεκινά η διαδικασία της εξάρθρωσης. Τις επόμενες ημέρες εντοπίζονται οι γιάφκες των οδών Πάτμου και Δαμάρεως.

Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού συλλαμβάνονται όλα τα μέλη (και ορισμένοι άνθρωποι που ουδέποτε υπήρξαν μέλη…) της 17Ν. Ο Δημήτρης Κουφοντίνας διαφεύγει της σύλληψης και στήνεται μία κινηματογραφική επιχείρηση για τον εντοπισμό του. Ακούγονται σενάρια διαφυγής από την χώρα με την βοήθεια ξένων οργανώσεων ή το ενδεχόμενο να φυγαδεύεται σε πιθανά ή απίθανα σημεία.

Τελικά ο Δημήτρης Κουφοντίνας παραδόθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου του 2002 και αποκάλυψε πως όλο αυτό το διάστημα κρυβόταν στο Αγκίστρι.  Κατά την παράδοσή του δήλωσε πως αναλαμβάνει κάθε πολιτική ευθύνη για τις δράσεις της 17Ν από το 1983.

Η δίκη της 17Ν κράτησε πολλούς μήνες και ήταν θέμα κυρίαρχου ενδιαφέροντος. Ξεκίνησε με δημόσιες συζητήσεις σχετικά με τη συναγματικότητά της, αφού οι κατηγορούμενοι παραπέμφθηκαν στο Τριμελές Εφετείο και όχι στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο, όπως όριζε το Σύνταγμα, αν βέβαια πρόκειται για πολιτικά εγκλήματα. Το δικαστήριο δέχθηκε τελικά την άποψη πως τα εγκλήματα δεν είναι πολιτικά, αφού τάσσονται κατά του δημοκρατικού πολιτεύματος, οπότε δεν αναγνώρισε και το όποιο σχετικό ελαφρυντικό.

Συνήγορος υπεράσπισης του Δημήτρη Κουφοντίνα ήταν η Γιάννα Κούρτοβικ. Οι ποινές που του επιβλήθηκαν είναι:

• Πρωτόδικη απόφαση: 13 φορές ισόβια και 25 χρόνια κάθειρξη για συμμετοχή σε 11 δολοφονίες, ληστείες, εκρήξεις και συμμετοχή στη 17Ν.
• Εφετειακή απόφαση: 11 φορές ισόβια και 25 χρόνια κάθειρξη για συμμετοχή σε 11 δολοφονίες, εκρήξεις, ληστείες και συμμετοχή στη 17Ν.

Έκτοτε, ο Δημήτρης Κουφοντίνας προκάλεσε μαζικές και έντονες αντιδράσεις μόνο μία ακόμη φορά. Το Νοέμβριο του 2017 του χορηγήθηκε για πρώτη φορά άδεια, όπως και δικαιούνταν. Μάλιστα, ο Δημήτρης Κουφοντίνας επέστρεψε από μόνος του στην φυλακή λίγη ώρα πριν την προβλεπόμενη ώρα παράδοσης.