Μόρια: Στην κόλαση της αβεβαιότητας

Τον τελευταίο καιρό το προσφυγικό δεν απασχολεί και τόσο έντονα την επικαιρότητα. Οι ροές μπορεί να μην έχουν σταματήσει εντελώς, αλλά σίγουρα έχουν μειωθεί. Όμως στη Μόρια της Λέσβου και στους άλλους προσφυγικούς καταυλισμούς χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν αποκλεισμένοι σε ένα καθεστώς απόλυτης αβεβαιότητας.

Από την εποχή που υπογράφηκε η συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας για την επαναπροώθηση των προσφύγων τα κέντρα ταυτοποίησης και καταγραφής στη Λέσβο, τη Λέρο, την Χίο, τη Σάμο και την Κω έχουν μετεξελιχθεί σε μια κόλαση γραφειοκρατικών διαδικασιών για χιλιάδες άντρες, γυναίκες και παιδιά, που αναγκάζονται να ζουν μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία σε αυτά τα κέντρα που έχουν τη δυνατότητα  φιλοξενίας 6.438 ατόμων, «φιλοξενούνται» σήμερα 14.826.

Ο βασικός πυρήνας της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας προβλέπει ότι σε περίπτωση που απορριφθεί μια αίτηση ασύλου στην Ελλάδα, τότε αυτός που έκανε την αίτηση αναγκάζεται να επιστρέψει στην Τουρκία. Ολες οι διαδικασίες που αφορούν στην αποδοχή ή την απόρριψη της αίτησης πρέπει να γίνουν στο νησί στο οποίο αποβιβάστηκε ο κάθε πρόσφυγας.

Οι εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες διαβίωσης γίνονται ακόμα πιο πιεστικές εξ αιτίας του γεγονότος ότι πολλοί από όσους διαμένουν εκεί δεν έχουν παραμικρή ιδέα για το πόσο θα παραμείνουν σε αυτά τα κέντρα.

Στη Μόρια, που έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας 3.100 ατόμων, συνωστίζονται 7.470 άτομα, εκ των οποίων τα 2/3 αφορούν σε γυναίκες και παιδιά, κυρίως από το Ιράκ και τη Συρία. Παρά το γεγονός ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες έχουν το δικαίωμα να βγαίνουν από τα κέντρα, το να μπει κάποιος εθελοντής σε αυτά απαγορεύεται. Οι δημοσιογράφοι και οι μεγάλες ΜΚΟ πρέπει να πάρουν ειδική άδεια.

Με λίγα λόγια η πρόσβαση εξωτερικών παρατηρητών δυσχεραίνεται προκειμένου να μην γίνουν γνωστές οι μεσαιωνικές συνθήκες κάτω από τις οποίες οι άνθρωποι αυτοί ζουν, περιμένοντας να δουν ποιο θα είναι το μέλλον τους.

Σχεδόν κάθε βράδυ ξεσπούν καυγάδες και διαμάχες ανάμεσα σε διαφορετικές ομάδες προσφύγων και μεταναστών. Η κατάσταση που επικρατεί στους χώρους υγιεινής – τουαλέτες, ντους κλπ – είναι απλά απελπιστική. Οι γυναίκες φοβούνται να κυκλοφορήσουν έξω από τα καταλύματά τους όταν πέφτει το σκοτάδι.

Η περιοχή γύρω από τις τουαλέτες είναι κακοφωτισμένη και πολύ συχνά σε αυτή ακριβώς την περιοχή καταγράφονται περιστατικά σεξουαλικών επιθέσεων. Τρεχούμενο νερό υπάρχει μόνο για λίγες ώρες την ημέρα, ενώ η αποκομιδή των σκουπιδιών είναι το λιγότερο ανεπαρκής. Η δυσωδία γίνεται αντιληπτή πολύ πριν φτάσει κανείς στη Μόρια.

Περίπου το 40% των ανθρώπων που ζουν εκεί είναι οικογένειες με παιδιά που δεν έχουν καμία πρόσβαση στην εκπαίδευση.

Οι εφιαλτικές συνθήκες έχουν άμεση επίπτωση στη σωματική και ψυχική υγεία των προσφύγων και των μεταναστών.

Την ίδια στιγμή η παρουσία του ελληνικού κράτους είναι εντελώς ανεπαρκής, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει εισπράξει μεγάλα κονδύλια από την ΕΕ και έχει αναλάβει την υποχρέωση να παρέχει στους ανθρώπους αυτούς ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης.

Η πλειοψηφία όσων ζουν στα κέντρα αυτά έχουν αφήσει τις πατρίδες τους αναζητώντας μια ασφάλεια και ένα καλύτερο αύριο.Δυστυχώς αυτό που τους προσφέρουμε είναι ένα εφιαλτικό σήμερα και ένα σκοτεινό αύριο.

Κι αυτό είναι ντροπή όχι μόνο για την ελληνική πολιτεία, που για μια ακόμα φορά αποδεικνύεται ανίκανη να διαχειριστεί σωστά μια κρίση, αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ενωση που γνωρίζει τα πάντα αλλά κάνει τα στραβά μάτια.