«Είθισται να δολοφονούν τους ποιητάς»

«μα επί τέλους! πια ο καθείς γνωρίζει πως

από καιρό τώρα

—και προ παντός στα χρόνια τα δικά μας τα σακάτικα—

Είθισται

να δολοφονούν

τους ποιητάς»

Με αυτόν τον τρόπο τελειώνει το συγκλονιστικό ποίημα που έγραψε ο Νίκος Εγγονόπουλος για τη δολοφονία του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα στη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου.

Οι στίχοι μού ήρθαν στο μυαλό όταν είδα την είδηση για τον θάνατο του Ρεφαάτ Αλαρίρ, ενός Παλαιστίνιου ποιητή από τη Γάζα που σκοτώθηκε σε ισραηλινό βομβαρδισμό σε ηλικία 44 ετών.

Ο Ρεφαάτ Αλαρίρ ανήκε σε μια νέα γενιά ποιητών από την Παλαιστίνη. Αγγλομαθής, ήταν καθηγητής αγγλικής φιλολογίας στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας (που επίσης έχει βομβαρδιστεί και επιστημονικό προσωπικό του συμπεριλαμβάνεται στις απώλειες), και ενθάρρυνε άλλους νέους λογοτέχνες να γράφουν στα αγγλικά, ώστε να μπορούν να έχουν ευκολότερη επικοινωνία με ένα ευρύτερο κοινό.

Από τη στιγμή που ξεκίνησε ο πόλεμος ο Ρεφαάτ Αλαρίρ χρησιμοποιούσε όσο μπορούσε το Χ (πρώην τουίτερ) για να μπορεί να στέλνει διαρκώς μηνύματα και έδωσε συνεντεύξεις για την κατάσταση που επικρατούσε.

Στα ποστ και στις συνεντεύξεις του ο Αλαρίρ ήταν οργισμένος και θλιμμένος γι’ αυτό που συνέβαινε στον τόπο του, για τους ανθρώπους που χάνονταν, για το πώς συχνά διαστρεβλωνόταν η πραγματικότητα που επικρατούσε στη Γάζα.

«Η πένα είναι δυνατότερη από το ξίφος», λέει σωστά το γνωστό ρητό, αλλά ενώ μπορεί να νικήσει επί της ουσίας τον θάνατο νικώντας το φόβο του και χαρίζοντας ενίοτε αθανασία σε όποιον την κρατά, δεν λειτουργεί ως ασπίδα όταν οι ποιητές μπαίνουν στο στόχο. Και αυτοί σκοτώνονται. Ενίοτε ως παράπλευρες απώλειες σε μια πολεμική σύγκρουση με θύματα κυρίως άμαχους και παιδιά.

Γιατί η βαναυσότητα ποτέ δεν είναι απάντηση.

Είτε αυτή που καταγράφηκε στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ, είτε αυτή που έκτοτε ξεδιπλώνεται στη Γάζα.

Ο ίδιος ο Ρεφαάτ Αλαρίρ γνώριζε καλά ότι όπως και όλοι οι κάτοικοι στη Γάζα ήταν υποψήφιος στόχος.

Και πρόλαβε να γράψει ένα ποίημα που υπογραμμίζει την ανάγκη να πούμε την ιστορία του.

Το τιτλοφόρησε «Εάν πρέπει να πεθάνω» και το πόσταρε την 1^η Νοεμβρίου.

«Αν πρέπει να πεθάνω,

εσύ πρέπει να ζήσεις.

να πεις την ιστορία μου

να πουλήσεις τα πράγματά μου

να αγοράσεις ένα κομμάτι ύφασμα

και μερικές λωρίδες,

(φτιάξε τον λευκό με μακριά ουρά)

έτσι που ένα παιδί, κάπου στη Γάζα

ενώ κοιτάζει τον παράδεισο κατάματα

περιμένει τον μπαμπά του που έφυγε μέσα στις φλόγες —

και χωρίς να αποχαιρετήσει κανέναν

ούτε καν την σάρκα του

ούτε καν τον εαυτό του —

να βλέπει τον χαρταετό, τον δικό μου χαρταετό που εσύ έφτιαξες, να πετάει πάνω ψηλά

και σκέφτεται για μια στιγμή ένας άγγελος είναι εκεί

φέρνοντας πίσω αγάπη

Αν πρέπει να πεθάνω

ας φέρει ελπίδα

ας είναι παραμύθι.»

If I must die, let it be a tale. #FreePalestine #Gaza pic.twitter.com/ODPx3TiH1a

— Refaat in Gaza 🇵🇸 (@itranslate123) November 1, 2023