«Ταξίδι στον χρόνο» – Τι θα γινόταν αν «συναντούσες» τον μελλοντικό σου εαυτό;

«Μην δεχτείς αυτή την πρόταση για δουλειά. Δεν είναι όπως φαίνονται τα πράγματα και θα το μετανιώσεις», «καλύτερα να μην ερωτευτείς τον Πέτρο, δεν θα έχει happy end».

Ας το παραδεχτούμε, αν μπορούσε κάποιος να μας προειδοποιήσει για τις επιλογές μας, μπορεί και πάλι να τις κάναμε στραβά αλλά, στη χειρότερη θα ξέραμε τι να περιμένουμε.

Ποιος κάποιος θα το έκανε καλύτερα παρά ο μελλοντικός μας εαυτός; Να σας πούμε εμείς, κανείς!

Και η συνάντηση αυτή, είναι τόσο ενδιαφέρουσα που έχει ουκ ολίγες φορές πρωταγωνιστήσει σε σενάρια ταινιών, σειρών και σε βιβλία.

Και όχι αδίκως. Πόσο ονειρεμένο θα ήταν να συναντήσω εμένα στο μέλλον και να μου πει πώς να αποφύγω τα μεγάλα λάθη, τι να αλλάξω στον ρου της ζωής μου ώστε να γεράσω σοφή και ευτυχής.

Το ταξίδι στον χρόνο ασκούσε από πάντα μια γοητεία, όχι μόνο στους λάτρεις της επιστήμης αλλά και στους «overthinkers» (για να ακολουθήσουμε τις τάσεις των social media) που όλο σκέφτονται πώς θα μπορούσαν τα πράγματα να είχαν γίνει αλλιώς. Και στους λάτρεις της ψυχολογίας εδώ που τα λέμε! Πόσα προβλήματα θα είχαν προβλεφθεί αν απλώς στα 23 μου συναντούσα την εκδοχή μου στα 35.

Μέχρι τώρα, λοιπόν, το να συναντήσεις τη μελλοντική σου εκδοχή, είναι κάτι που παραπέμπει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Ναι, αλλά τι θα γινόταν αν μπορούσες «όντως» να συναντήσεις τον μελλοντικό σου εαυτό; Η’ μάλλον αν δεν είχε σημασία το να τον συναντήσεις αλλά το να δημιουργήσεις μαζί του μια σωστή σχέση;

Γιατί έχει σημασία η σχέση μας με τον μελλοντικό εαυτό

Ο Χαλ Χάρσφιλντ είναι ψυχολόγος και, όπως γράφει σε άρθρο του στο BBC, εδώ και 15 χρόνια ερευνά τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται και σχετίζονται με τον μελλοντικό τους εαυτό και τους λόγους που δυσκολεύονται να πάρουν μακροπρόθεσμες αποφάσεις.

Όπως διαπίστωσε, οι άνθρωποι συχνά φαντάζονται τον μελλοντικό τους εαυτό ως ένα άλλον άνθρωπο. Και αυτό μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. «Για φανταστείτε έναν άνθρωπο που γνωρίζετε ελάχιστα, έναν γείτονα ας πούμε με τον οποίο λέτε μια καλημέρα ή ένας καινούριος συνάδελφος. Αν εκείνος σας ζητούσε να κάνετε κάτι για χάρη του –όπως να του δανείσετε χρήματα- μάλλον θα αρνιόσασταν ευγενικά» λέει ο Χάρσφιλντ. Ε φανταστείτε να βλέπετε τον μελλοντικό σας εαυτό σαν τον… αδιάφορο γείτονα.

Αυτό που θα βοηθούσε θα ήταν να προσπαθήσουμε να δούμε τον μελλοντικό μας εαυτό σαν λιγότερο ξένο, σαν τ@ συντροφ@ μας, τους φίλους μας. Πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό; Με το να φανταστούμε τον μελλοντικό μας εαυτό και να φτιάξουμε μια γλαφυρή, ζωντανή εικόνα του.

Οκτώ ερωτήσεις για τον μελλοντικό σου εαυτό

Σε μια πρόσφατη μελέτη, ο ψυχολόγος και οι συνεργάτες του συνεργάστηκαν με μια τράπεζα. Διαπίστωσαν ότι οι πελάτες που έβλεπαν φωτογραφίες του εαυτού τους με την πάροδο του χρόνου μαζί με μηνύματα που τους προέτρεπαν να αποταμιεύουν για τη συνταξιοδότησή τους, είχαν 16% περισσότερες πιθανότητες να το κάνουν σε σχέση με όσους έλαβαν απλά τα προωθητικά μηνύματα.

Άλλες μελέτες διαπίστωσαν ότι η συγγραφή επιστολών προς – και στη συνέχεια από – τον μελλοντικό εαυτό μας μπορεί ομοίως να ενισχύσει τη σύνδεση μεταξύ του σημερινού και του μελλοντικού μας εαυτού.

Ομολογουμένως, το να δείχνεις σε ανθρώπους εικόνες του προσώπου τους όταν θα μεγαλώσουν ή να τους βάζεις να συμμετάσχουν σε μια υποθετική συζήτηση, απέχει πολύ από το να συναντήσεις πραγματικά τον μελλοντικό εαυτό σου. Αλλά είναι πιθανό η τεχνητή νοημοσύνη σύντομα να μας επιτρέψει να κάνουμε πράξη αυτή τη συνάντηση. Δεν αποκλείεται ένα εξελιγμένο Chat-GPT που θα λειτουργεί βάσει των εμπειριών κάθε ανθρώπου να μπορεί να προβλέπει τις μελλοντικές επιλογές σας –εντάξει στο περίπου.

Και για να επανέλθουμε στο νόημα αυτού του κειμένου: αν συναντούσατε όντως τον μελλοντικό σας εαυτό, τι θα τον ρωτούσατε. Το πρώτο πράγμα που έρχεται ίσως στο μυαλό μας είναι «είσαι ευτυχισμένος;».

Εκτός όμως από αυτή την ερώτηση που θα μας απαλύνει την ψυχή, υπάρχουν άλλες οκτώ ερωτήσεις που μπορεί να σε βοηθήσουν περισσότερο να κάνετε καλύτερες επιλογές σήμερα. Οπότε, για να είστε έτοιμη για αυτή τη συνάντηση, ο Χάρσφιλντ προτείνει οκτώ ερωτήσεις για τον μελλοντικό σας εαυτό:

1. Για ποιο πράγμα ήσουν πιο περήφανος και γιατί;
2. Με ποιους τρόπους – θετικούς και αρνητικούς – έχεις αλλάξει με την πάροδο του χρόνου;
3. Ποιο είναι αυτό που σου λείπει περισσότερο από τα προηγούμενα χρόνια της ζωής σου;
4. Για ποιες πράξεις έχεις μετανιώσει;
5. Ποιες ενέργειες που δεν έκανες, μετάνιωσες;
6. Ποια  χρονική περίοδος θα ήθελες περισσότερο να ξαναζήσεις;
7. Σε ποια πράγματα πρέπει να δώσω μεγαλύτερη προσοχή τώρα;
8. Για ποια πράγματα θα πρέπει να αγχώνομαι λιγότερο;

Η αλήθεια είναι ότι δεν χρειάζεται να περιμένετε ένα ταξίδι στον χρόνο ή προηγμένη τεχνητή νοημοσύνη για απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις.

Αυτό που χρειάζεται είναι λίγος χρόνος για τον εαυτό σας, λίγη φαντασία και διάθεση να γνωρίσετε έναν άνθρωπο που θεωρείτε ξένο.