Ο εφιάλτης της διάσπασης

Mε τον κίνδυνο της διάσπασης να σκιάζει τις εξελίξεις στη μετά Τσίπρα εποχή, η Αριστερά – στην συριζαϊκή εκδοχή της – βρίσκεται για άλλη μια φορά στην πολυκύμαντη ιστορία της αντιμέτωπη με τον ίδιο της τον εαυτό. Είναι η «μοίρα» που κατατρέχει τον χώρο εδώ και δεκαετίες στις διαφορετικές εκφάνσεις του και σε διαφορετικές συγκυρίες.

Οι διαμάχες, οι συγκρούσεις και οι ρήξεις αποδείχθηκαν στην πορεία της ιστορικής εξέλιξης της καθ’ ημάς Αριστεράς σύμφυτα στοιχεία. Από την εποχή της ΕΔΑ (ιδρύθηκε το 1951) σε συνθήκες απαγόρευσης της δράσης του ηττημένου στον εμφύλιο πόλεμο (1946-49) ΚΚΕ και στο βαρύ μετεμφυλιακό πολιτικό τοπίο που διαμόρφωναν οι μαζικές διώξεις των κομμουνιστών και αριστερών πολιτών, οι εσωτερικές αντιθέσεις δεν έλειπαν.

Σταθμός στην πορεία αυτή θεωρείται η διάσπαση του ΚΚΕ το 1968 (12η Πλατιά Ολομέλεια) όπου κορυφώθηκε η διαπάλη που υπήρχε στο εσωτερικό της ΕΔΑ για την πορεία της Αριστεράς στη χώρα με φόντο τις διαφωνίες που εκδηλώνονταν στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα για τον ρόλο της ΕΣΣΔ.

Από το ιστορικό σχίσμα του ’68 θα γεννηθεί το ΚΚΕ εσωτερικού, εκφραστής του ρεύματος του ευρωκομμουνισμού και κατά μία έννοια πολιτικός πρόγονος του ΣΥΡΙΖΑ. ΚΚΕ και ΚΚΕ εσωτερικού βρέθηκαν επί μακρόν στα χαρακώματα της ιδεολογικής και πολιτικής αντιπαράθεσης.

Η κυριαρχία του ΠΑΣΟΚ

Το μεταπολιτευτικό τοπίο και η κυριαρχία του ΠΑΣΟΚ στον χώρο του κέντρου και της ευρύτερης Αριστεράς επιφύλαξε νέα «επεισόδια» στο πεδίο των εσωτερικών συγκρούσεων. Το ΚΚΕ εσωτερικού υπό τον Λεωνίδα Κύρκο διασπάστηκε το 1987 και δημιουργήθηκε η ΕΑΡ και το ΚΚΕ εσ. – Ανανεωτική Αριστερά υπό τον Γιάννη Μπανιά. ΕΑΡ και ΚΚΕ θα έρθουν το 1989 ύστερα από έντονες παρασκηνιακές διεργασίες σε «ιστορικό συμβιβασμό» από τον οποίο προέκυψε η δημιουργία του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, με πρόεδρο τον Χαρίλαο Φλωράκη και γραμματέα τον Λεωνίδα Κύρκο. Η συγκυβέρνηση του ΣΥΝ με την ΝΔ το ’89 (κυβέρνηση Τζαννετάκη) και ακολούθως με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ (οικουμενική Ζολώτα), σε συνδυασμό με τον σαρωτικό άνεμο της κατάρρευσης των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, θα συσσωρεύσουν «σύννεφα» διάσπασης.

Ο ΣΥΝ και ο ΣΥΡΙΖΑ

Στο 13ο Συνέδριο του ΚΚΕ τον Φεβρουάριο του 1991 επέρχεται μια ακόμα ρήξη, η οποία ολοκληρώνεται με την αποχώρηση των δυνάμεων του ΚΚΕ από τον ενιαίο Συνασπισμό και ακολούθως με την αποχώρηση των «ανανεωτικών» από το ΚΚΕ και την εγκατάστασή τους στον Συνασπισμό που από συμμαχία γίνεται κόμμα. Οι ετερόκλητες δυνάμεις που τον απαρτίζουν και ο «πόλεμος» των «τάσεων» είναι διαρκής με τις εναλλαγές στην ηγεσία του να δίνουν τον τόνο της εκάστοτε πολιτικής κατεύθυνσης. Το 2000 μια ομάδα «κεντροαριστερών» υπό τον Νίκο Μπίστη παίρνει τον δρόμο της εξόδου από τον ΣΥΝ ιδρύοντας την ΑΕΚΑ και προσεγγίζοντας το ΠΑΣΟΚ, ενώ μετά την «αριστερή στροφή» που εγκαινίασε ο Αλέκος Αλαβάνος διαδεχόμενος στο τιμόνι του ΣΥΝ τον Νίκο Κωνσταντόπουλο (2004), δίνοντας πνοή στο συμμαχικό εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, ένα ισχυρό κομμάτι «ανανεωτικών» αποχωρεί και ιδρύει τη ΔΗΜΑΡ υπό τον Φώτη Κουβέλη (2010), αντιδρώντας εμπράκτως στη νέα ηγετική ομάδα υπό τον Αλέξη Τσίπρα που δύο χρόνια πριν είχε λάβει το «δαχτυλίδι» της διαδοχής από τον Αλαβάνο – ήταν η μοιραία επιλογή που οδήγησε τον ίδιο πολύ σύντομα στην αποστρατεία.

Το 2013 ο ΣΥΝ αυτοδιαλύεται και συγχωνεύεται στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος το 2015 αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας προσχωρώντας πολύ σύντομα στο μνημονιακό στρατόπεδο, κάτι που θα φέρει άλλη μια διάσπαση με την αποχώρηση μιας μεγάλης μερίδας αντιμνημονιακών βουλευτών και στελεχών του κόμματος και τη δημιουργία της ΛΑΕ. Μετά την εκλογική συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες διπλές εκλογές και την παραίτηση Τσίπρα, το φάσμα της διάσπασης απειλεί για μια ακόμα φορά τον πολύπαθο χώρο και αποτελεί ένα από τα αγκάθια της νέας ηγεσίας του υπό τον Στέφανο Κασσελάκη.

Πηγή Εντυπη έκδοση ΤΑ ΝΕΑ