Ηλεκτροκίνηση και κιβώτια: Μια μονοδιάστατη σχέση -ή μήπως όχι;

Όσοι δεν έχει τύχει να βρεθείτε στο αριστερό κάθισμα κάποιου ηλεκτροκίνητου οχήματος, όπως ακριβώς ισχύει και για τα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης με αυτόματα κιβώτια κάπου στην κεντρική κονσόλα ή έστω πίσω από το τιμόνι παρεπιδημεί ένας επιλογέας επιλογής σχέσεων. Αυτό που κάνει τη διαφορά στην περίπτωση του EV οχήματος είναι ότι αντί των πολλαπλών σχέσεων που συνήθως προσφέρει ένα τυπικό αυτόματο κιβώτιο, η σχέση είναι μόλις μία και αυτό ισχύει για την συντριπτική πλειονότητα των ηλεκτροκίνητων είτε πρόκειται για «ταπεινά» city car είτε για περίπλοκες κατασκευές που βρίσκονται στην κορυφή της τετράτροχης αλυσίδας.

Οι λόγοι που τα κιβώτια των EV έχουν αυτή την ιδιαιτερότητα είναι παραπάνω από ένας. Ο κύριος ωστόσο είναι η ίδια η «φύση» των ηλεκτρικών μοτέρ και ο σχεδιασμός τους που κάνει την περιστροφή του άξονα τους ανά λεπτό πολύ ταχύτερη σε σχέση με την αντίστοιχη ικανότητα περιστροφής ενός κινητήρα εσωτερικής καύσης. Για του λόγου το ακριβές ένα τυπικό ηλεκτρικό μοτέρ περιστρέφεται με ταχύτητα ως 20.000 σ.α.λ. ενώ ένα συμβατικό περιστρέφεται κατά μέσο όρο με ταχύτητα μεταξύ 4.000-6.000 σ.α.λ.

Επιπλέον, σε αντίθεση με τους συμβατικούς κινητήρες, τα ηλεκτρικά μοτέρ διατηρούν την ίδια απόδοση σε όλο το εύρος των στροφών τους. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να φτάσουν συγκεκριμένες στροφές προκειμένου να προσφέρουν το μέγιστο της απόδοσής τους.

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο και τα ηλεκτροκίνητα μπορούν να αποδώσουν το μέγιστο της ροπής τους από την στιγμή που ο οδηγός θα πιέσει το δεξί πεντάλ. Αντιστρόφως ο λόγος που οι κινητήρες εσωτερικής καύσης προϋποθέτουν την παρουσία κιβωτίου είναι ότι η μέγιστη ροπή μπορεί να αποδοθεί προοδευτικά και η τιμή της εξαρτάται από την εκάστοτε ταχύτητα περιστροφής του κινητήρα ενώ η μέγιστη απόδοση μπορεί να επιτευχθεί μεταξύ ενός συγκεκριμένου διαστήματος στροφών ανά λεπτό.

Σε αντίθεση με τα συμβατικά αυτοκίνητα, τα ηλεκτρικά μπορούν να φτάσουν την μέγιστη ταχύτητα με μια και μία και μόνη σχέση με τους μηχανικούς να επιλέγουν για ευνόητους λόγους για αυτήν ένα λόγο που επιδιώκει την ισορροπία ανάμεσα σε επιτάχυνση και μέγιστη ταχύτητα καθώς αν ο λόγος είναι πολύ μικρός, ο κινητήρας θα περιστρέφεται πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα το αυτοκίνητο να επιταχύνει πολύ γρήγορα αλλά ταυτόχρονα θα έχει μια σχετικά μικρή μέγιστη ταχύτητα. Αντιθέτως αν ο λόγος που έχει επιλεγεί είναι μεγάλος η μονή σχέση θα είναι ιδανική για υψηλές ταχύτητες χωρίς ωστόσο η επιτάχυνση να είναι εξίσου «γρήγορη».

Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ηλεκτρικά οχήματα που διαθέτουν περισσότερες της μίας σχέσεων αν και προς το παρόν πρόκειται για αυτοκίνητα που ανήκουν στην premium κατηγορία που εφοδιάζονται με περισσότερα του ενός ηλεκτρικών μοτέρ. Με αυτήν ακριβώς την αφορμή των πολλαπλών ηλεκτροκινητήρων ορισμένοι κατασκευαστές επιλέγουν να τα συνδυάσουν με ένα κιβώτιο μίας ή ακόμα και δύο σχέσεων για κάθε ηλεκτρικό μοτέρ. Η συγκεκριμένη επιλογή επιφυλάσσει πλεονεκτήματα τόσο σε επίπεδο επιδόσεων όσο και εξοικονόμησης ενέργειας καθώς με αυτόν τον τρόπο επιλέγεται διαφορετικός τρόπος λειτουργίας αναλόγως με τις συνθήκες και τις απαιτήσεις, πριμοδοτώντας κατά περίπτωση την επιτάχυνση ή την μέγιστη ταχύτητα.

Εκτός από τις ιδιαιτερότητες ενός ηλεκτρικού μοτέρ που επιτρέπει τον συνδυασμό του με κιβώτιο μονής σχέσης, η συγκεκριμένη επιλογή από τους κατασκευαστές έχει σχέση και με την περιστολή δαπανών, καθώς αν και είναι εφικτά τα κιβώτια με περισσότερες σχέσεις ακόμα και σε ηλεκτροκίνητες κατασκευές, οι αυτοκινητοβιομηχανίες, με ελάχιστες premium εξαιρέσεις,  αποφεύγουν τις συγκεκριμένες υλοποιήσεις καθώς αυξάνουν την πολυπλοκότητα και κατ΄επέκταση το κόστος και την τελική τιμή.

Αν αναρωτιέστε κατά πόσο υπάρχουν ηλεκτροκίνητα με κιβώτια που να προσιδιάζουν στην εμπειρία των παραδοσιακών μηχανικών κιβωτίων η απάντηση είναι όχι αν και, υπάρχουν αυτοκινητοβιομηχανίες, συγκεκριμένα η Lexus και η BMW που ανακοίνωσαν ότι προτίθενται να εξελίξουν κιβώτια για ηλεκτρικά οχήματα τα οποία θα μιμούνται σε λειτουργία και σε αίσθηση τα μηχανικά και μάλιστα θα συνοδεύονται και από συμπλέκτη. Αν και επί της ουσίας, ο οδηγός θα μπορεί να επιλέξει να χρησιμοποιήσει ή όχι τη συγκεκριμένη λειτουργία, σύμφωνα με τις σχετικές έρευνες ένα αντίστοιχο εφεύρημα θα ενισχύσει την προστιθέμενη αξία της συνολικής εμπειρίας. Για αυτό και εφόσον οι συγκεκριμένες κατασκευές πάρουν το πράσινο φως και οδηγηθούν στην παραγωγή αναμένεται να περιοριστούν σε πιο σπορ υλοποιήσεις.