Ο Κώστας Γάκης μιλά για κάθε «Αντιγόνη» και κάθε «Μήδεια» της ζωής μας

Ποια είναι θέση της γυναίκας σε έναν σκληρά ανδροκρατούμενο κόσμο; Τι σημαίνει για τον καθένα μας η λέξη «γυναίκα»; Ο Κώστας Γάκης μέσα από την θεατρική παράσταση «Από την Αντιγόνη Στην Μήδεια» στρέφει το συγγραφικό και σκηνοθετικό του βλέμμα στις γυναίκες του σήμερα και του χθες, προσκαλώντας το κοινό σε μια παράσταση – κατάδυση στα έγκατα της γυναικείας φύσης.

Μιλώντας στο in.gr o Κώστας Γάκης, εξηγεί πως «Από την Αντιγόνη στην Μήδεια» ο ρόλος της κάθε γυναίκας μπορεί να είναι πολυδιάστατος και πολύ διαφορετικός από τα παγιωμένα κοινωνικά και ηθικά πρότυπα…

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στη δημιουργία του συγκεκριμένου θεατρικού έργου και ποιες οι όποιες προκλήσεις κληθήκατε να αντιμετωπίσετε στην ολοκλήρωσή του;

Η βαθύτατη αγάπη που έχω για το γυναικείο φύλο με ώθησε να γράψω αυτό το κείμενο. Η πρόκληση ήταν τεράστια γιατί ήθελα με όπλο την τρυφερότητα και την ποίηση να δημιουργήσω μια γέφυρα ανάμεσα στις γυναικείες μορφές της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας και σύγχρονών μας γυναίκών που αντιστέκονται σε ένα σκληρά ανδροκρατούμενο κόσμο. Είμαι χαρούμενος γιατί αυτή η πρόταση που κάνουμε ως ομάδα για μια νέα, ανθρώπινη προσέγγιση στα υλικά της τραγωδίας έχει βρει τεράστια ανταπόκριση σε κοινό και κριτικούς και αυτό που συμβαίνει εδώ και δύο χρόνια είναι ένα μικρό θαύμα ανθρώπινης ζεστασιάς, ανάπτυξης της κριτικής σκέψης ημών και του κοινού και ποιητικών-ποιοτικών συναντήσεων με ανθρώπους κάθε ηλικίας και πολύ διαφορετικών καταβολών.

Στην παράσταση «Από την Αντιγόνη στην Μήδεια» παρακολουθούμε γυναίκες , που έχουν αφήσει το δικό τους στίγμα όχι μόνο στην αρχαία ελληνική δραματουργία, αλλά και στην ανθρώπινη συλλογική μνήμη. Ποιά ήταν τα χαρακτηριστικά εκείνα που σας έκαναν να επιλέξετε τους συγκεκριμένους χαρακτήρες;

Πέραν του υποκειμενικού γούστου, του δεδομένου ότι αυτές οι 10 μορφές γυναικών που επέλεξα είναι οι αγαπημένες μου μέσα στο υπέροχο σύμπαν των τραγικών, υπήρχε και μια αντικειμενική αλήθεια πίσω από τις επιλογές που έκανα: Να βρω εκείνες τις γυναικείες μορφές που συνομιλούν με το σήμερα, με το τώρα, εκείνες τις μορφές που οι κραδασμοί τους έχουν να κάνουν με τους σύγχρονούς προβληματισμούς της κοινότητας στην οποία ανήκω και με την οποία επιθυμώ να συνδεθώ και, στο βαθμό που δύναμαι, να βελτιώσω.

Ο ρόλος της μουσικής, του τραγουδιού αλλά και η χρήση video art, αποτελούν σημαντικά δομικά υλικά της σκηνοθεσίας σας. Πώς ήρθε η έμπνευση πίσω από την ένταξη αυτών των στοιχείων στην παράσταση;

Ο ρόλος που υποδύομαι είναι ένας ποιητής του σήμερα που πασχίζει να συνδεθεί με τη μνήμη και τη γυναίκα. Αναζητώντας έμπνευση προσέγγισα τη δουλειά των σπουδαίων μας ποιητών του Σεφέρη, του Ελύτη, του Ρίτσου, του Λειβαδίτη στα ποιήματα των οποίων υπάρχει μια σύνδεση των ιστοριών της τραγωδίας με τον Αιγειακό χώρο, μια σπαρακτική διαλεκτική με το τοπίο, το φως και τους ανθρώπους.

Το video art λοιπόν αντανακλά αυτές τις ποιητικές εικόνες και ιδέες. Τα τοπία που προβάλλονται συνδέονται άρρηκτα με τις ιστορίες των γυναικών, συνομιλούν μαζί του και δίνουν μια διαφορετική εικαστική ερμηνεία στα δράματα, μια εικαστικότητα καθόλα ανθρώπινη και καθόλου ψυχρή. Το ίδιο συμβαίνει και με τη μουσική και τα τραγούδια: συνδεόμαστε ως ομάδα με το τώρα, με το χθες και με ένα ολόφωτο αύριο μέσω μουσικών από όλο το φάσμα της μουσικής δημιουργίας. Έγραψα για αυτή την παράσταση μια άρια, ένα βουνίσιο μοιρολόι, ένα hip hop τραγούδι προσπαθώντας να εκφράσω με στίχο και μουσική τον αγώνα της γυναίκας.

Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πιο δυνατό στοιχείο της παράστασης και ποιο το μήνυμα που επιχειρείτε να επικοινωνήσετε στους θεατές της;

Η παράστασή μας είναι φτιαγμένη έτσι που να μοσχοβολάει πίστη στην ποίηση, πίστη στη δυνατότητα του καθενός μας να αλλάξει τα κακώς κείμενα σε σχέση όχι μόνο με το λεγόμενο «γυναικείο ζήτημα» αλλά και με ό,τι καταδυναστεύει τον σύγχρονο άνθρωπο καθώς και πίστη σε μια χαμένη τρυφεράδα, ευθύτητα, αγάπη. Είναι μια παράσταση που δεν επιθυμεί να αναπαράγει αδιέξοδα, φρίκη, μονήρη ομφαλοσκόπηση και στείρο, μεταμοντέρνο αισθητισμό αλλά να δώσει διέξοδο σε πνιγμένα συναισθήματα και καταχωνιασμένες ή υπολανθάνουσες σκέψεις. Αυτή είναι η δύναμή μας: η διάθεση μας για σύνδεση και κοινωνική γεφύρωση σε ένα κόσμο που πεισματικά επιλέγει την περιχαράκωση, τα ασφυκτικά τείχη του «εγώ» και την ιδιώτευση της αυτοεικόνας.

Η παράσταση «Από την Αντιγόνη στη Μήδεια» παρουσιάζεται επίσης και σε σχολεία με τη σχετική έγκριση του Υπουργείου Παιδείας. Μέσα από αυτήν την εμπειρία σας, ποιες είναι οι αντιδράσεις των μαθητών και τι εικόνα πιστεύετε ότι έχουν οι νέοι για την γυναίκα;

Είναι συγκλονιστικό αυτό που συμβαίνει με τους μαθητές γιατί πραγματικά παθιάζονται υπέρ των γυναικών που παρουσιάζονται στην παράστασή μας. Είναι πολύ συγκινητικό το πόσο ενεργά συμμετέχουν τόσο στη διάρκεια της παράστασης όσο και στα διαδραστικά παιχνίδια και τη συζήτηση που ακολουθεί σε σχέση με τους τρεις άξονες της παράστασης: τη μνήμη, την ποίηση και τη γυναίκα. Με συγκινεί πολύ η εμπειρία των σχολείων, γιατί τα παιδιά έχουν κοφτερό μυαλό και οι ερωτήσεις τους με ξαφνιάζουν πάντα ευχάριστα. Όταν παίζουμε σε σχολεία νιώθω ότι παίζω στο πιο σημαντικό θέατρο του κόσμου. Τα σχολεία είναι η δική μου Επίδαυρος.

 Το American University της Ουάσινγκτον τον Απρίλιο θα φιλοξενήσει σεμινάριο σας. Πείτε μας δυο λόγια για το πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία και τι θα παρουσιάσετε εκεί.

Εδώ και μια δεκαετία έχω τη χαρά να ταξιδεύω με τις παραστάσεις, τις μουσικές και τα σεμινάριά μου στον κόσμο. Το 2013-2014 είχα μια εμπειρία μεταμορφωτική στην πόλη της Νέας Υόρκης: πήρα την υποτροφία για δυο συναπτά έτη στο Lincoln Center Theater Directors Lab μιας συνάντησης σκηνοθετών από 70 χώρες του κόσμου στο Lincoln Center στην Νέα Υόρκη. Εκεί γνώρισα ό,τι πιο δυναμικό φέρνει η νέα γενιά σκηνοθετών σε όλο τον κόσμο και αναθεώρησα πολλά από τα σχήματά μου σπάζοντας ταυτόχρονα αρκετά από τα στεγανά μου και αμφισβητώντας τις όποιες βεβαιότητές μου για το θέατρο. Ανάμεσα σε αυτούς τους σκηνοθέτες είναι και η Colleen Sullivan μια δυναμική σκηνοθέτις που θέλει να ανανεώσει τη σύγχρονη σκηνή της χώρας της φέρνοντάς την σε επαφή με σύγχρονα ρεύματα θεάτρου από όλο τον κόσμο.

Με την Colleen συνεργάστηκα στη Νέα Υόρκη και με κάλεσε να κάνω ένα εβδομαδιαίο σεμινάριο της μεθόδου μου για ένα “θέατρο του εφικτού” και να προβάλω σε βίντεο την παράσταση «Από την Αντιγόνη στη Μήδεια» σε μια βραδιά όπου θα συζητηθεί ο ρόλος της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας στο σύγχρονο θεατρικό τοπίο καθώς και η θέση της γυναίκας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης.

Μελλοντικά σχέδια;

Είναι μια εποχή γεμάτη νέα ξεκινήματα και ενθουσιασμό. Η παράσταση «Από την Αντιγόνη στη Μήδεια» παρατείνεται στο Άλφα.Ιδέα μέχρι την εβδομάδα αναχώρησης για Αμερική στα τέλη Απρίλη και θα ακολουθήσουν ταξίδια σε πολλά μέρη της Ελλάδας ξεκινώντας από Χανιά, Δελφούς και Θεσσαλονίκη. Στις 6 Απριλίου θα συμμετάσχω ως παραμυθάς κι αφηγητής σε μια υπέροχη δράση, το 1ο Φεστιβάλ Τραγουδιού Νηπίων με την Νατάσα Φαίη Κοσμίδου ντύνοντας με λέξεις τα υπέροχα τραγούδια της Μαρίας Λαμπηδώνη που θα διευθύνει 400 νήπια σε μια συναυλία – όνειρο!

Το φθινόπωρο θα έχω μια συνεργασία ως ηθοποιός με το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου με έναν πολύ σημαντικό σκηνοθέτη και δάσκαλο του θεάτρου τον Νίκο Καραγέωργο ενώ ήδη έχω ξεκινήσει πρόβες για την επόμενη σκηνοθεσία μου με την ομάδα μου σε κείμενο ενός Χιλιανού συγγραφέα το οποίο θα ανέβει σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Βόλου σε κεντρικό θέατρο της Αθήνας.

Επίσης βρίσκομαι σε πυρετώδεις πρόβες για τις δυο παραστάσεις των σεμιναρίων μου στο Άλφα.Ιδέα. Η πρώτη είναι μια παράσταση – ντοκουμέντο με θέμα το νησί της Κέρκυρας που σκηνοθετώ με τη Νατάσα Κοσμίδου και η δεύτερη λέγεται «Κλειστή Πόρτα» και είναι μια παράσταση “θεάτρου του ήχου”, πολυφωνιών και σωματικών κρουστών. Τον Αύγουστο θα διδάξω στην κατασκήνωση του Πανελληνίου Δικτύου για το θέατρο στην εκπαίδευση και αρχές Σεπτεμβρίου θα κάνω ένα live με μελοποιημένη ποίηση του Τούρκου ασίκη και ποιητή Γιουνούς Εμρέ στο Πήλιο. Στο live αυτό θα συνεργαστώ με τον εξαιρετικό βιολιστή και συνθέτη Κώστα Λώλο.

Ταυτότητα Παράστασης:

Ερμηνεύουν: Κώστας Γάκης, Μαρία Παπαφωτίου

Κείμενο, σκηνοθεσία, video art: Κώστας Γάκης

Μουσική: Κώστας Γάκης – Στέλλα Ζιοπούλου

Live τραγούδι: Ίρις Κανδρή

Live μουσική: Στέλλα Ζιοπούλου

Συνεργασία στη σκηνοθεσία: Ανθή Φουντά

Επιμέλεια κίνησης: Ευθύμης Χρήστου Φωτισμοί: Στέλιος Πλασκασοβίτης, Στέφανος Λώλος

Σκηνογραφία: Στέφανος Λώλος

Κοστούμια: Σάλι Αλάραμπι, Κωνσταντίνα Μαρδίκη

Βοηθοί σκηνοθέτη: Βίλλη Κοντονικολάκη, Ισμήνη Πρωίου

Φωτογράφοι: Παναγιώτης Λαμπής, Σοφοκλής Μπιμπής, Νίκος Οικονόμου

Πληροφορίες :

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ: Σάββατο 21:15 και Κυριακή 19:00

Νέα παράταση παραστάσεων ως 14 Απριλίου

Θέατρο Άλφα.Ιδέα, Πατησίων 37 και Στουρνάρα 51, Αθήνα

Διάρκεια: 90 λεπτά

Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ (προπώληση), 15 ευρώ (ταμείο), 12 ευρώ (ΑΜΕΑ, φοιτητικό, μαθητικό)

Τηλ.: (210) 5238742, 5221444

Τρόποι πρόσβασης: Στάση Μετρό ΟΜΟΝΟΙΑ