Μείωση αφορολογήτου ορίου και συντελεστών ζητά ο ΣΕΒ

Μείωση αφορολογήτου ορίου και εμβληματικών φορολογικών συντελεστών, ταχύτερη της αναμενόμενης άρση των capital controls και έξοδο στις αγορές προτείνει ο ΣΕΒ προκειμένου να ενισχυθούν και να επιταχυνθούν οι θετικές εξελίξεις στην οικονομία που έχουν αρχίσει να διαφαίνονται. Παρά τις αβεβαιότητες οι αγορές έχουν αρχίσει να προσβλέπουν στην ταχεία ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης και τη συμφωνία για άμεση εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, επισημαίνει.

Στο εβδομαδιαίο δελτίο του ο ΣΕΒ επανέρχεται στο ζήτημα της υπερφορολόγησης της οικονομίας που «έχει ήδη προσεγγίσει την επικίνδυνη ζώνη». Η διάρθρωση της φορολογίας πρέπει να αναθεωρηθεί με το φορολογικό βάρος να κατανέμεται σε περισσότερους ώμους, παίρνοντας λίγα από πολλούς και όχι πολλά από λίγους, τονίζει.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσει και την πρότασή του για μείωση του αφορολόγητου, κάτι που φέρεται να ζητά μετ’ επιτάσεως και το ΔΝΤ. Η σύμπτωση αυτή απόψεων αποκλείεται να περάσει απαρατήρητη από όσους κατηγορούν τον Σύνδεσμο για ταύτιση με τις πλέον σκληρές απαιτήσεις των δανειστών, ιδιαίτερα τώρα μετά και την υπαναχώρηση του ΣΕΒ -όπως εδώ και καιρό καταγγέλλει η ΓΣΕΕ- από την εθνική γραμμή για τα εργασιακά, σε ό,τι αφορά συλλογικές συμβάσεις, ομαδικές απολύσεις, συνδικαλιστικό νόμο.

Θετικά μηνύματα από τις αγορές

Στο εβδομαδιαίο δελτίο του με τίτλο «Να τολμήσουμε ταχύτερη άρση των capital controls, μείωση της φορολογίας και έξοδο στις αγορές!» ο ΣΕΒ επισημαίνει ότι παρά τις αβεβαιότητες που παραμένουν όσον αφορά στη διαμόρφωση μεσοπρόθεσμων συνθηκών βιώσιμης ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας χωρίς δανεικά, οι αγορές έχουν αρχίσει να προσβλέπουν στην ταχεία ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης και τη συμφωνία για άμεση εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους.

«Μία τέτοια εξέλιξη» προσθέτει «μπορεί να οδηγήσει σε επιβεβαίωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι η χώρα έχει εισέλθει σε ένα νέο κύκλο προσαρμογής και ανάκαμψης που εξυπηρετεί τον μεσο/μακροπρόθεσμο στόχο βιωσιμότητας του χρέους. Έτσι, θα δοθεί το σήμα που αναμένουν οι αγορές για ανάκαμψη των χρηματοδοτικών ροών και των επενδύσεων χαρτοφυλακίου που αφορούν στις προοπτικές των ελληνικών επιχειρήσεων και των τραπεζών, και, σε εύλογο χρονικό διάστημα, του ελληνικού δημοσίου, με τις αγορές να προεξοφλούν την αποκατάσταση συνθηκών εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.»

» Η διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών για τη διατηρήσιμη πρόσβαση του ελληνικού δημοσίου στις αγορές, όσο συντομότερα είναι αυτό εφικτό, πρέπει να αποτελέσει στόχο υψηλής προτεραιότητας, καθώς αποτελεί την κορωνίδα της επιστροφής της χώρας στην κανονικότητα. Η εδραίωση μιας τέτοιας κατάστασης μπορεί σε δεύτερη φάση, και αν δεν ανατραπεί από αρνητικές πολιτικές ή οικονομικές εξελίξεις, να δημιουργήσει κύμα άμεσων ξένων επενδύσεων και, έτσι, να επιτευχθεί ευκολότερα η ανάκαμψη της οικονομίας, η δημοσιονομική προσαρμογή, και η έξοδος από την κρίση».

Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζει ο ΣΕΒ «μία τέτοια πορεία μπορεί να ενισχυθεί πολλαπλώς με την ταχύτερη της αναμενόμενης άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και ελάφρυνση των επιχειρήσεων από τα υπερβολικά φορολογικά βάρη, με την κυβέρνηση να προεξοφλεί πειστικά με αυτό τον τρόπο, την πλήρη εφαρμογή και επιτυχία του προγράμματος προσαρμογής.

» Επιπροσθέτως, η δημιουργία ενός λειτουργικού θεσμικού πλαισίου για την αποτελεσματική μείωση των κόκκινων δανείων και την αναδιάρθρωση υπερχρεωμένων αλλά βιώσιμων επιχειρήσεων, θα μπορούσε να δώσει περαιτέρω ώθηση στην προσπάθεια ταχύτερης εξόδου από την κρίση. Αυτό παραμένει ζητούμενο υψηλής προτεραιότητας, που όσο δεν αντιμετωπίζεται θα εξακολουθεί να δυσχεραίνει την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, λόγω της έλλειψης επαρκούς ρευστότητας σε ανταγωνιστικούς όρους».

Ενδείξεις -έστω ασθενείς- ανάκαμψης

Μεσούσης της 2ης αξιολόγησης, που η κυβέρνηση επιθυμεί να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το Eurogroup της 5/12, και με πολλά θέματα να παραμένουν ακόμα ανοικτά, η ανακοίνωση θετικού και σχετικά, υψηλού ποσοστού ανάπτυξης +1,5% για το γ’ τρίμηνο του 2016, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ, συνιστά ενθαρρυντική εξέλιξη, σημειώνει ο ΣΕΒ στην ανάλυση του.

Αν και δεν φαίνεται να έχουν ακόμη εδραιωθεί συνθήκες στέρεης ανάκαμψης, και το ΑΕΠ το δ’ τρίμηνο του 2016 αναμένεται μάλλον να διαμορφωθεί σε αρνητικό πεδίο μεταβολών (κυρίως λόγω σύγκρισης με ένα καλό τρίμηνο πέρυσι), παρόλα αυτά υπάρχουν, αν και ακόμη ασαφείς, ενδείξεις βελτίωσης των οικονομικών μεγεθών, επισημαίνει ο Σύνδεσμος και παραθέτει στοιχεία για τον όγκο των λιανικών πωλήσεων και τις ταξιδιωτικές εισπράξεις.

Σημαντική αποκλιμάκωση των αρνητικών ρυθμών μεταβολής κυρίως του όγκου των λιανικών πωλήσεων το τελευταίο τρίμηνο του έτους, θα πιστοποιήσει, σε συνδυασμό με μία καλή επίδοση της μεταποιητικής παραγωγής πλην καυσίμων και του όγκου των εξαγωγών αγαθών, ότι οι τάσεις ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία αποκτούν μονιμότερο χαρακτήρα, σημειώνει.

Πώς θα καμφθεί η αβεβαιότητα

Οι ισχυρές αβεβαιότητες της αγοράς ως προς τις προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, δεδομένης και της προδιαγεγραμμένης μεγάλης αύξησης του φορολογικού βάρους και της ανάγκης για περαιτέρω μείωση των ελλειμμάτων του ασφαλιστικού συστήματος, θα μπορούσαν να καμφθούν αν η κυβέρνηση παρουσίαζε οδικό χάρτη αξιόπιστης μετάβασης σε μια προδιαγεγραμμένη μείωση φόρων και άρση των capital controls, καθώς και πρόσβασης του ελληνικού δημοσίου στις κεφαλαιαγορές σε σχετικώς χαμηλά επιτόκια, υποστηρίζουν οι αναλυτές του ΣΕΒ.

Αυτό θα αποτελούσε ένα εποικοδομητικό σενάριο εξελίξεων που μπορεί να οδηγήσει σταδιακά τη χώρα προς την κανονικότητα, προσθέτουν.

Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται σταθερή μείωση των περιθωρίων των ελληνικών ομολόγων έναντι των γερμανικών ομολόγων, αν και μέρος της συμπίεσης προέρχεται και από την αύξηση των αποδόσεων των γερμανικών ομολόγων, καθώς οι αγορές αντιδρούν στην προοπτική υψηλότερου πληθωρισμού διεθνώς λόγω της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ. Η βελτίωση αυτή των περιθωρίων στα ομόλογα ελληνικού δημοσίου συνοδεύεται και από μία άνοδο στον χρηματιστηριακό δείκτη της Αθήνας, που σηματοδοτούν την απαρχή ευνοϊκών εξελίξεων και στην οικονομία, καθώς οι κεφαλαιαγορές δρουν τις περισσότερες φορές ως πρόδρομοι δείκτες, επισημαίνεται στο εβδομαδιαίο δελτίο του ΣΕΒ και προστίθεται:

«Αρκεί, βεβαίως, να επιτευχθούν όλοι οι ενδιάμεσοι στόχοι, όπως είναι κυρίως η αποκατάσταση ορατότητας για τη μεσοπρόθεσμή εξέλιξη του χρέους με την ενσωμάτωση μέτρων ελάφρυνσής του, και η συνακόλουθη θετική αξιολόγηση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο της επάρκειας των δημοσιονομικών μέτρων προσαρμογής ως συμβατών με τη δυνατότητα κανονικής εξυπηρέτησής του».

Αν και από την εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, σημειώνει ο ΣΕΒ, δεν προκύπτει κάποιο σημαντικό δημοσιονομικό περιθώριο για τα αμέσως επόμενα χρόνια ώστε να μετριασθεί η επίπτωση των μέτρων λιτότητας που εφαρμόζονται στο βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού, η επίτευξη συμφωνίας για το χρέος στο Eurogroup της 5/12/2016 θεωρείται η απαρχή θετικών εξελίξεων για την αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

«Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη ανάκαμψη των εισοδημάτων και της απασχόλησης, ιδίως εάν αυτό επιβεβαιωθεί και από την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τις εταιρείες αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Ήδη, στις 22/11/2016 η Moody’s αναβάθμισε τις προοπτικές των ελληνικών τραπεζών από «αρνητικές» σε «σταθερές» (Διάγραμμα 3). Οι εξελίξεις αυτές θα συντελέσουν και στην αποδοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επισφραγίζοντας τη βελτίωση των προοπτικών».

Μηδέν εις το πηλίκο, χωρίς εφαρμογή προγράμματος

Όλα αυτά, βεβαίως, δεν θα είναι παρά ασκήσεις επί χάρτου αν διαταραχθεί η πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής, όπως έχει συμφωνηθεί, τονίζει ο ΣΕΒ.

«Αν μη τι άλλο, η αξιοπιστία της οικονομικής πολιτικής θα πρέπει να ενισχυθεί. Όχι μόνο δεν θα πρέπει να χαλαρώσει η προσπάθεια των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής προσαρμογής, αλλά η όλη διαδικασία θα πρέπει να επιταχυνθεί. Στο πλαίσιο αυτό, και προεξοφλώντας δυναμικά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής, η κυβέρνηση θα μπορούσε άμεσα να προχωρήσει μέχρι και σε πλήρη άρση των περιορισμών στη κίνηση κεφαλαίων και μείωση κάποιων εμβληματικών φορολογικών συντελεστών.»

» Μία τέτοια κίνηση θα μπορούσε να γίνει απαρχή καταιγιστικών εξελίξεων, καθώς θα δημιουργούσε τη βεβαιότητα που λείπει σήμερα, ότι δηλαδή η κυβέρνηση επιδιώκει ενεργητικά και με αποφασιστικότητα την υλοποίηση του προγράμματος, την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, την πάταξη της φοροδιαφυγής, όχι θεωρητικά και αόριστα αλλά με πρακτικά μέσα (π.χ. ηλεκτρονικές συναλλαγές) και με σχεδιασμό, και είναι σίγουρη ότι τα μέτρα που λαμβάνονται θα αποδώσουν τα αναμενόμενα, και οι στόχοι του προγράμματος θα επιτευχθούν» επισημαίνεται στη μελέτη του ΣΕΒ.

Μείωση αφορολόγητου ορίου και συντελεστών

Η αυξανόμενη υπερφορολόγηση της οικονομίας έχει ήδη προσεγγίσει την επικίνδυνη ζώνη, τονίζει ο ΣΕΒ, προσθέτοντας ότι ένα διογκούμενο κύμα πολιτών και επιχειρήσεων, μπορεί ανά πάσα στιγμή, ιδίως το 2017, να αντιμετωπίσουν αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους, με δυσάρεστες επιπτώσεις για τη σταθερότητα και τη συνοχή της κοινωνίας.

«Η διάρθρωση της φορολογίας πρέπει να αναθεωρηθεί με το φορολογικό βάρος να κατανέμεται σε περισσότερους ώμους, παίρνοντας λίγα από πολλούς και όχι πολλά από λίγους. Προς αυτή την κατεύθυνση, επιβάλλεται η μείωση του αφορολόγητου, των φορολογικών συντελεστών στον φόρο νομικών προσώπων και του μη μισθολογικού κόστους, ώστε να δοθεί ώθηση στη δημιουργία εισοδημάτων και θέσεων εργασίας και να ανατραπεί η μη ισόρροπη κατανομή βαρών που δρα ανασταλτικά στην υγιή αύξηση των φορολογικών εσόδων».

Άμεση άρση των capital controls

Επιθετική προσέγγιση του θέματος με πλήρη άρση των capital controls προτείνει ο ΣΕΒ.

Όπως επισημαίνει «σήμερα, επίσης, οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, όχι μόνο εμποδίζουν το εμπόριο και τις επενδύσεις, αλλά δημιουργούν και εφησυχασμό περί του επείγοντος της προσαρμογής και των μεταρρυθμίσεων. Αυτό συμβαίνει διότι τυχόν αρνητικές εξελίξεις στο πεδίο άσκησης οικονομικής πολιτικής, δεν προκαλούν εκροή καταθέσεων εκτός τραπεζικού συστήματος και/η στο εξωτερικό, όπως στο πρόσφατο παρελθόν. Από την άλλη πλευρά, η σταδιακή τους άρση μέχρι σήμερα δεν έχει αποφέρει αποτέλεσμα όσον αφορά στην επανάκαμψη καταθέσεων στις τράπεζες.»

» Μία όμως εναλλακτική προσέγγιση άμεσης άρσης των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων διατρανώνει πέραν πάσης αμφιβολίας τη δέσμευση και την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να πράξει τα απαραίτητα, για να βγάλει τη χώρα μία ώρα αρχύτερα από την κρίση και την ύφεση».

Κόκκινα δάνεια και χορήγηση δανείων

Για να ξεκινήσει άμεσα και πειστικά η αντίστροφη μέτρηση προς την κανονικότητα, πρέπει, τέλος, να υπάρξει τραπεζική χρηματοδότηση, τονίζει ο ΣΕΒ.

Τα προβληματικά δάνεια αποτελούν σήμερα έναν βρόγχο στην οικονομική δραστηριότητα, καθώς η μη αντιμετώπισή τους δεν επιτρέπει στις τράπεζες να διοχετεύσουν ρευστότητα στην αγορά, σημειώνει ο ΣΕΒ και προσθέτει ότι όσο υπάρχει στήριξη του τραπεζικού συστήματος από τη ρευστότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στη κίνηση κεφαλαίων, και όσο η επάρκεια τραπεζικών κεφαλαίων και προβλέψεων παραμένει ικανοποιητική, οι τράπεζες προσβλέπουν στην ανάκαμψη της οικονομίας, ως τον καταλύτη που θα επιταχύνει την αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων.

«Αυτό θα συμβεί στο βαθμό που θα βελτιωθούν οι συνθήκες εξυπηρέτησης των προβληματικών επιχειρηματικών δανείων και, έτσι, δεν θα απαιτηθεί να καταφύγουν σε μεγάλης έκτασης πωλήσεις δανείων (πολλές φορές αντί πινακίου φακής) σε εξειδικευμένες εταιρείες διαχείρισης προβληματικών δανείων, και έτσι, να οδηγήσουν, με αντιπαραγωγικό τρόπο, σε ρευστοποιήσεις/αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων, που κατά βάση είναι βιώσιμες υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης της οικονομίας.

» Η προσέγγιση αυτή ενισχύεται και από την ευρέως αποδεκτή παραδοχή ότι το θεσμικό πλαίσιο σε όλο το φάσμα μετάβασης μιας επιχείρησης από τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών στο προπτωχευτικό και πτωχευτικό στάδιο, και, τέλος, την αναδιάρθρωση ή την ρευστοποίηση της, είναι λειτουργικά ατελές. Πέραν αυτού, το θεσμικό πλαίσιο στερείται της οικονομικής λογικής που επιτάσσει την ταχεία επανένταξη του εν πολλοίς αργούντος παραγωγικού δυναμικού μιας προβληματικής επιχείρησης στην παραγωγική διαδικασία ώστε να συνεχίσει να δημιουργεί εισοδήματα και θέσεις εργασίας, και όχι να απαξιώνεται, καθώς προκαλούνται τεράστιες νομικές καθυστερήσεις, που κατ’ ουσία στερούν τον πτωχεύσαντα οφειλέτη μιας δεύτερης ευκαιρίας.

» Ταυτόχρονα, δίνει τη δυνατότητα χειραγώγησης της διαδικασίας σε στρατηγικούς κακοπληρωτές και εμποδίζει τα εμπλεκόμενα στελέχη στις τράπεζες και τις επιχειρήσεις να ολοκληρώσουν γρήγορα τη διαδικασία λόγω έλλειψης νομικής κάλυψης και προστασίας έναντι τρίτων».

Στο πλαίσιο αυτό, συμπληρώνει ο ΣΕΒ, «θα μπορούσε να εξετασθεί η παροχή κινήτρων στις τράπεζες, υπό τη μορφή αναβαλλόμενης φορολογίας για τις τυχόν ζημιές που θα προκύψουν από την ταχεία μείωση των προβληματικών δανείων στο χαρτοφυλάκιό τους, καθώς και τους προμηθευτές προβληματικών επιχειρήσεων, υπό τη μορφή συμψηφισμού με φόρους εισοδήματος που έχουν ήδη καταβληθεί σε κέρδη που υπολογίστηκαν με βάση τις προ διαγραφής απαιτήσεις.»

» Η ταχεία διαμόρφωση λειτουργικού θεσμικού πλαισίου με τα κατάλληλα φορολογικά κίνητρα και την άρση των αντικινήτρων με την παροχή νομικής κάλυψης στα στελέχη ευθύνης των τραπεζών και των επιχειρήσεων είναι συνεπώς, εκ των ων ουκ άνευ για την επαναφορά της κανονικότητας στη χρηματοδότηση της οικονομίας. Ήδη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 22/11/2016 σχετική πρόταση οδηγίας για την εφαρμογή ενός πλαισίου προληπτικής αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων, παροχής δεύτερης ευκαιρίας σε όσους επιχειρηματίες πτωχεύουν και αποτελεσματικότερης πτωχευτικής διαδικασίας».

«Οι προτάσεις αυτές επιτάχυνσης της εξόδου από την κρίση, εάν εφαρμοσθούν από την κυβέρνηση θα δώσουν το μήνυμα σε αγορές και επενδυτές πως κάνει ό,τι απαιτείται για να το πετύχει, αποκαθιστώντας ταχύτερα την εμπιστοσύνη στις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας μας» καταλήγει ο ΣΕΒ.

Αργυρώ Τσατσούλη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ