Μετά το διάγγελμα αρχίζουν τα δύσκολα

Η χρονική σύμπτωση ανάμεσα στο πανηγυρικό διάγγελμα του πρωθυπουργού στην Ιθάκη και μια ημέρα απωλειών στο Χρηματιστήριο μάλλον δεν ήταν τυχαία.

Άλλωστε, το ίδιο το διάγγελμα, που ήταν γεμάτο ευφάνταστους λογοτεχνικούς παραλληλισμούς αλλά όχι συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής, δεν έδινε κάποιο ιδιαίτερο μήνυμα στις αγορές για μια πραγματικά «νέα σελίδα» ως προς την αναπτυξιακή δυναμική.

Αυτό ήταν αναμενόμενο αφού τις προηγούμενες μέρες οι «θεσμοί» είχαν φροντίσει να καταστήσουν σαφές ότι το τυπικό τέλος του «ελληνικού προγράμματος» δεν σημαίνει και τέλος των σκληρών μνημονιακών μέτρων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το γεγονός ότι ο αγαπημένος επίτροπος της κυβέρνησης, ο Μοσκοβισί αυτός που στη συνέντευξη τύπου επέμεινε ότι «πρέπει να τηρηθούν οι δεσμεύσεις» αναφερόμενος στα μέτρα για τις συντάξεις και το αφορολόγητο, διαψεύδοντας ουσιαστικά την επικοινωνιακή προσπάθεια της κυβέρνησης για το ενδεχόμενο να μην εφαρμοστούν τα μέτρα για τις συντάξεις.

Αυτό σημαίνει ότι πολύ δύσκολα μπορεί η κυβέρνηση να προσφέρει το «φιλολαϊκό» πακέτο που θα αποδείκνυε ότι κάτι αλλάζει και θα της επέτρεπε να μπει επιθετικά στην προεκλογική εκστρατεία.

Μάλιστα, ήταν ο ίδιος ο Μοσκοβισί που έσπευσε στη συνέντευξη να διαλύσει και το μύθο ότι τώρα η ελληνική κυβέρνηση ανακτά κάποιον έλεγχο στην οικονομική πολιτική και στην επιλογή μέτρων.

Αντίθετα, μίλησε για ένα πλαίσιο επιτήρησης που θα εξασφαλίσει ότι θα εφαρμόζονται οι «μεταρρυθμίσεις». Κοντολογίς, το πλαίσιο της επιτροπείας συνεχίζεται.

Έτσι λοιπόν, μπορεί ο πρωθυπουργός να μιλάει για τέλος των «εκβιασμών», όμως στα μέσα Σεπτέμβρη μια από τις πιο γνώριμες εικόνες των μνημονιακών χρόνων, αυτή της άφιξης των
«θεσμών» για να αξιολογήσουν την πρόοδο της ελληνικής κυβέρνησης θα επαναληφθεί, καθώς θα έχουμε την πρώτη… μεταμνημονιακή άφιξη των «θεσμών» στο πλαίσιο της «ενισχυμένης επιτήρησης» που προβλέπεται για χώρες που πέρασαν από «πρόγραμμα» και δη ένα τόσο μεγάλο όπως το ελληνικό.

Αυτή ακριβώς η ενισχυμένη επιτήρηση θα φανεί και στον προϋπολογισμό όπου οι «θεσμοί» θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί για να εξασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξουν προεκλογικές «παρεκκλίσεις».

Την ίδια στιγμή τα μηνύματα δεν είναι πολύ αισιόδοξα για την «έξοδο στις αγορές». Με την διεθνή οικονομική συγκυρία να παραμένει ασταθής και την Ελλάδα μόλις να έχει βγει από το πρόγραμμα η κυβέρνηση ξέρει ότι δεν μπορεί να ελπίζει στο να πάρει χρήματα από τις αγορές με σχετικά χαμηλά επιτόκια. Μπορεί να μην τα χρειάζεται άμεσα όσο έχει το «χρηματοδοτικό μαξιλάρι» των 24 δισεκατομμυρίων ευρώ αλλά ταυτόχρονα δεν μπορεί και να φτιάξει πραγματικό «αφήγημα εξόδου».

Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα τοπίο αρκετών δυσκολιών για την κυβέρνηση, κυρίως ως προς το ότι δεν θα μπορεί να δώσει εύκολα «χειροπιαστά» δείγματα ότι όντως κάτι αλλάζει στην οικονομική πραγματικότητα.

Αυτό την αφήνει απλώς με την αναιμική ανάπτυξη, την αργή αποκλιμάκωση της ανεργίας, τις βραχείες παροχές του «υπερπλεονάσματος» και την «καυτή πατάτα» της μείωσης των συντάξεων.

Καθόλου τυχαίο, επομένως, που και το διάγγελμα Τσίπρα ήταν αφηρημένο και με έμφαση σε συμβολικές περισσότερο διχοτομήσεις με τα άλλα κόμματα παρά σε πραγματικές υποσχέσεις πολιτικής.