«Αντιστολή»: Ένα εικαστικό μονοπλάνο για τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο

Μπορεί η τέχνη να αναμετρηθεί με τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου (6/12/2018) και τη μείζονα κοινωνική και πολιτική έκρηξη που πυροδότησε;

«Η Τέχνη δεν έχει όρια, όμως, γνωρίζω πολύ καλά όταν εμπλέκομαι και δημιουργώ πολιτικό πρότζεκτ ότι βάζω κάποια όρια για να μην χάσω το μήνυμα της δικής μου δουλειάς που εμπεριέχει και πολλά άλλα μηνύματα και διακλαδώσεις. Μ’ ενδιαφέρει ιδιαίτερα ο αναστοχασμός πάνω στο γεγονός» απαντά ο καλλιτέχνης Παντελής Μάκκας στο ΑΠΕ/ΜΠΕ.

Από αύριο, 10 Ιουνίου, o έμπειρος και ταλαντούχος εικαστικός, video artist και επίμονος ερευνητής εκθέτει ύστερα από τρία χρόνια προετοιμασίας το έργο του «Αντιστολή» στο Φεστιβάλ Αθηνών, στην Πειραιώς 260. Καλεί τους θεατές να ανακαλύψουν τις πολλαπλές στρώσεις μνήμης που κατασκεύασε, σε μια video art/ κινηματογραφική χορογραφική αναπαράσταση της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου και των προεκτάσεων της. Το έργο επικεντρώνεται «στη μαζική αντίδραση που συνέγειρε το γεγονός της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Στην αγανάκτηση, την δύναμη του πλήθους και στη συλλογικότητα που δημιουργείται στην κοινωνία αμέσως μετά από τέτοια κρούσματα» λέει ο Παντελής Μάκκας.

Στην «Αντιστολή» σκηνοθέτησε, με την κινησιολογική καθοδήγηση της χορογράφου Αγγελικής Στελλάτου και σε επιμέλεια της φωτογράφου Ολυμπίας Μυτιληναίου, εξήντα επαγγελματίες χορευτές, σπουδαστές χορού και απλούς εθελοντές, με την βοήθεια μιας κάμερας μεγάλης ταχύτητας (400 καρέ ανά δευτερόλεπτο) τα τρία λεπτά δράσης σε ένα πλάνο διάρκειας 45 λεπτών. Από τις δώδεκα κινηματογραφήσεις κράτησε την τελευταία. Η αναπαραγωγή σε αργή ταχύτητα ενός μονοπλάνου, χωρίς τη μεσολάβηση μοντάζ και χωρίς εξωτερική επέμβαση στη ροή και την εξέλιξη της δράσης υποστηρίζει την δυναμική της εικαστικής οπτικής του έργου: σώμα και ψυχή αντιστέκονται στη λήθη.

Η μνήμη τού συγκεκριμένου γεγονότος δεν έχει την ίδια πρόσληψη απ’ όλους- για κάποιους είναι αφορμή ότι κάηκε η Αθήνα, για άλλους ότι πολλοί μαθητές μπήκαν στον κινηματικό στίβο, οι λέξεις «Δεκέμβρης» και «Δεκεμβριανά» ανασημασιοδοτήθηκαν, ποια είναι η δική σου ερμηνεία; ρωτάμε τον Παντελή Μάκκα.

«Οι άνθρωποι της γενιάς μου δεν είχαμε ξαναδεί τέτοιο πλήθος στους δρόμους της Αθήνας. Εκείνο που μού έκανε μεγάλη εντύπωση δεν ήταν τόσο η ένταση των γεγονότων, η βία, αλλά το γεγονός ότι ξαφνικά η Αθήνα άρχισε να γίνεται ένα σώμα, μια μάζα που αντιδρά άμεσα και δίνουμε μάχες για τόσα πολλά πράγματα που πρέπει να αλλάξουμε. Αλλά επειδή κατά περίεργο τρόπο δεν έχουμε οπτικό υλικό από την δολοφονία του Αλέξανδρου, η αίσθηση ότι λόγω έλλειψης εικόνας θα χαθεί κάτι από τη μνήμη μου, μ’ έκανε να βγω από την επομένη της δολοφονίας στον δρόμο με την κάμερα. Αργότερα, άρχισα να επανεξετάζω καλλιτεχνικά το αρχειακό υλικό και από το 2014 να σχεδιάζω την Αντιστολή».

Η «Αντιστολή» (συμπαραγωγή της ΕΡΤ) ανοίγει μια τριλογία που ετοιμάζει ο καλλιτέχνης με θέμα πολιτικές δολοφονίες σε δημόσιο χώρο- Γρηγορόπουλος, Λαμπράκης, Καποδίστριας- και ό,τι επακολούθησε στο άμεσο μέλλον.

Για τον Παντελή Μάκκα είναι σημαντικό στην εποχή μας ένας καλλιτέχνης να μπορεί να φέρνει με το έργο του πολιτική συζήτηση, επειδή όπως λέει «έχουμε χάσει λίγο τις αξίες. Ο ορισμός της πολιτικής δεν έχει καμία σχέση με αυτό που ζούμε στην Ευρώπη, το ίδιο η οικονομία, η τέχνη κ.ο.κ. Δεν ζούμε σε εποχές ευμάρειας, ούτε έχει νόημα να παράγουμε τέχνη για την ομορφιά. Είμαστε υποχρεωμένοι να γυρίσουμε στην τέχνη που μιλάει για θέματα που μας απασχολούν, ν’ ανοίξουμε τη σκέψη μας».