Μυταράς: Η τέχνη δεν προτείνει τίποτα, είναι μια ανάταση για τον αποδέκτη

«Η τέχνη δεν προτείνει τίποτα, ούτε δικαιοσύνη αποδίδει ούτε ηθικά συμπεράσματα μας υποβάλλει. Μια καλή ζωγραφική είναι ηθική. Μια κακή, που παριστάνει ίσως μια ηθική εικόνα, είναι ό,τι πιο προσβλητικό στην αίσθηση. Η τέχνη είναι ένα ξεχείλισμα, μια ανάταση για τον αποδέκτη» έλεγε ο Δημήτρης Μυταράς, ο χαρισματικός ζωγράφος και παθιασμένος δάσκαλος που σε όλη την πορεία του υποστήριζε πως «τα έργα ζωγραφικής ανήκουν σε εκείνους που τα αισθάνονται και λιγότερο σε εκείνους που τα καταλαβαίνουν».

Για να τιμήσει τον καταξιωμένο, πολυσχιδή και ιδιαίτερα αγαπητό από το ελληνικό κοινό δημιουργό, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή διοργανώνει, από 1 Ιουλίου έως 30 Σεπτεμβρίου στην ‘Ανδρο, ένα μεγάλο αφιέρωμα με τίτλο «Δημήτρης Μυταράς: Από το σύγχρονο στο διαχρονικό».

«Θέλαμε να αποδώσουμε έναν φόρο τιμής σ’ έναν μεγάλο καλλιτέχνη ο οποίος δεν χρειάζεται συστάσεις» ανέφερε στη σημερινή συνέντευξη Τύπου η Φλορέτ Καραδόντη, πρόεδρος του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή. Όπως δήλωσε η επιμελήτρια της έκθεσης, Μαρία Κουτσομάλλη, εδώ και πολλά χρόνια το Ίδρυμα ήθελε να αφιερώσει ένα καλοκαίρι στον σπουδαίο δημιουργό και δυστυχώς ο θάνατός του πέρυσι υπήρξε η αφορμή γι’ αυτό το αφιέρωμα. «Ήταν απαραίτητο για εμάς να τιμήσουμε το έργο του, καθώς υπήρξε και θα παραμείνει μία από τις σημαντικότερες φιγούρες της σύγχρονης τέχνης» τόνισε.

Ωστόσο, όπως είπε, πολύ γρήγορα συνειδητοποίησαν ότι δεν θα μπορούσαν να επιδιώξουν την πληρότητα μίας αναδρομικής έκθεσης, γιατί το μουσείο δεν διαθέτει τον απαραίτητο χώρο για να παρουσιαστεί σε όλο του το εύρος το έργο του Δ. Μυταρά. «Εξήντα χρόνια δημιουργίας θέλουν χώρο και εμείς παρότι έχουμε τρεις ολόκληρους ορόφους, καταλάβαμε ότι θα έπρεπε καλύτερα να επικεντρωθούμε πάνω στις σημαντικές ενότητες που αντιπροσωπεύουν περισσότερο την πορεία και την ιδιαίτερη προσωπικότητά του» σημείωσε η κ. Κουτσομάλλη.

Συγκριμένα, η έκθεση θα φιλοξενήσει περίπου εκατό έργα του διακεκριμένου ζωγράφου, από τα οποία τα είκοσι παρουσιάζονται για πρώτη φορά δημόσια. «Η δυνατότητα πρόσβασης στο εντυπωσιακό σε όγκο και ποιότητα αρχείο του αείμνηστου Δημήτρη Μυταρά που είχαμε την τύχη να έχουμε, μας έδωσε την δυνατότητα να προσκομίσουμε στην έρευνα μας πληθώρα ανέκδοτων δεδομένων» επεσήμανε η κ. Κουτσομάλλη τονίζοντας πως στην έκθεση «ήταν επιλογή μας να υπάρχουν πολύ γνωστά έργα του και γι’ αυτό προσπαθήσαμε να βρούμε μία ισορροπία μεταξύ του αδημοσίευτου και του αντιπροσωπευτικού».

Ανάμεσα στα αδημοσίευτα έργα του βρίσκονται και ορισμένα σχέδια του ζωγράφου από τον στρατό, καρτ ποστάλ που έστελνε στη σύζυγό του, Ζουζού, στο πίσω μέρος των οποίων έκανε πάντα ένα σχέδιο για να φανταστεί και εκείνη πως ζούσε.

Κύριο χαρακτηριστικό της ζωγραφικής του Δημήτρη Μυταρά είναι η συνύπαρξη αντιφατικών δεδομένων τα οποία επιδέξια διαπλέκονται δημιουργώντας την παραδοξότητα που διατρέχει τη γόνιμη και δημιουργική καλλιτεχνική του πορεία. Η ποίηση συνεκφράζεται με τη βία, ο λυρισμός με τη βαναυσότητα, η ηδονή με την τραχύτητα.

Πρόκειται για ένα έργο σύνθετο αλλά πρωτότυπο και αυθεντικό, με πολλαπλές όψεις, που εξελίσσεται επί εξήντα σχεδόν χρόνια, όσα δηλαδή και ο δημιουργικός χρόνος του Μυταρά, ο οποίος με πλήρη αφοσίωση επιτέλεσε το λειτούργημα του καλλιτέχνη, ερευνώντας και αναδεικνύοντας με υποκειμενικότητα και ιδιομορφία τον τρόπο να συλλαμβάνει τον κόσμο που τον περιβάλλει.

Εκτός από διακεκριμένος ζωγράφος,ο Μυταράς υπήρξε και ποιητής, ταλαντούχος σκηνογράφος, ενδυματολόγος, εικονογράφος, σχεδιαστής διακοσμητικών παραστάσεων και χαρισματικός δάσκαλος. Σκοπός του αφιερώματος, όπως τόνισαν οι διοργανωτές, είναι να αναδειχθούν τόσο η θεματική πολυμέρεια, όσο και η τεχνοτροπική ποικιλομορφία και επιδεξιότητα.

Η διαρθρωτική δομή του αφιερώματος- που χωρίζεται σε επτά ενότητες- ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της κατάρτισής τους, τότε που, παρά την καλλιτεχνική ανωριμότητά του, επιδόθηκε σε συναρπαστικούς πειραματισμούς με την προοπτική και τα χρώματα. Συνεχίζεται με δύο θεματικές που θα τον απασχολήσουν από τις αρχές του 1960 έως και το θάνατο του: τους καθρέπτες και τα πορτραίτα. Με το επόμενο σκέλος ανοίγει ένας εντελώς καινούργιος δρόμος: η επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα θα δώσει στον καλλιτέχνη την ευκαιρία να αλλάξει άρδην τη ζωγραφική του για να καταγγείλει τα τεκταινόμενα.

Η βία θα συνεχίσει πέρα από τη σκοτεινή αυτή περίοδο, να κυριαρχεί στο έργο του, με τις μοτοσυκλέτες, τα δυστυχήματα, τα αλλοιωμένα από τον άνθρωπο τοπία. Η προοδευτική εμφάνιση των γυναικείων μορφών, που θα εδραιώσουν οριστικά τη φήμη του, θα του δώσουν την ευκαιρία να ανανεώσει την παλέτα του, προσδίδοντας μία νεοφανή ζωντάνια. Τέλος, ο επισκέπτης της έκθεσης θα έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει την ιδιαίτερη σχέση του Μυταρά με τον χώρο του θεάτρου, με τον οποίο σχετίστηκε πάνω από 40 χρόνια.

Το εικαστικό αυτό αφιέρωμα θα πλαισιώσει ο δίγλωσσος συνοδευτικός κατάλογος 284 σελίδων, τον οποίο θα εκδώσει η Μικρή ‘Αρκτος.

Ώρες Λειτουργίας: Καθημερινά 11.00-15.00 και 18.00-21.00, Δευτέρα 11.00-15.00, Δευτέρα απόγευμα και Τρίτη κλειστά.