Οδηγός ευ ζην: «Ευτυχία είναι αυτό που (δεν) περιμένουμε να ‘ρθει»

Μπορεί να έχουμε την αίσθηση ότι ο χρόνος είναι αμείλικτος και ότι οι νεότεροι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι. Κυρίως επειδή φανταζόμαστε ότι ολοένα περιμένουν -ή εργάζονται πάνω σ’ αυτό- να συμβεί κάτι παρακάτω.

Με κάποιον τρόπο όμως μεταθέτουν και την ικανοποίηση και τη χαρά τους στο μέλλον, ενώ συνήθως είναι γεμάτοι αγωνίες, άγχη και τόσα ζητήματα –και λόγω απειρίας στη ζωή- που καλούνται να διαχειριστούν.

Κομβική διαπίστωση… ηλικίας

Τι συμβαίνει όμως με τις μεγαλύτερες ηλικίες; Η σοφία του χρόνου που ήδη έχουν ζήσει, δεν τους δίνει «κλειδιά» για να ανοίξουν «πόρτες» που μέχρι τότε δεν είχαν φανταστεί ότι μπορούσαν;

Το απόσταγμά τους από όλα τα βιώματα και τις εμπειρίες τους μήπως τους δίνει ένα δικαίωμα παραπάνω στη… μακαριότητα;

Πώς μπορούμε όμως να γίνουμε όλοι κοινωνοί αυτών των «μυστικών» για μια καλύτερη ζωή, χωρίς να χρειαστεί, σώνει και καλά, να εξαντλήσουμε τον διαθέσιμο χρόνο μας σ’ αυτόν τον κόσμο, προκειμένου να τα γνωρίσουμε;

Τι οφέλη «κρύβει» το πέρασμα του χρόνου;

Πρόκληση το… άγιο δισκοπότηρο της ευτυχίας

Ο κοινωνιολόγος του Κορνέλ και συγγραφέας του βιβλίου «30 Lessons for Living: Tired and True Advice from the Wisest Americans», Karl Pillemer, σύμφωνα με το CNBC, είχε διαπιστώσει ότι πολλές έρευνες έδειχναν ότι οι άνθρωποι στα 70 ή στα 80 τους χρόνια ήταν μακράν πιο χαρούμενοι από τους νεότερους.

Αυτό το στοιχείο τον προκάλεσε να ερευνήσει περαιτέρω -για εφτά χρόνια- αυτή την παράμετρο και να καταλήξει σε πολύ συγκεκριμένα συμπεράσματα, ιδιαίτερα χρήσιμα για τους… νεότερους.

Όπως είπε ο ίδιος, ενώ συναντούσε κόσμο που είχε πια –λόγω της φυσική του ηλικίας- σημειώσει απώλειες πολύ αγαπημένων του προσώπων και είχε και σοβαρά προβλήματα υγείας, ωστόσο ένιωθαν πιο πλήρεις οι ίδιοι και απολάμβαναν τη ζωή τους καλύτερα και ουσιαστικότερα.

Τι συμβαίνει λοιπόν με τους μεγαλύτερους; Κατέχουν το «άγιο δισκοπότηρο» της ευτυχίας; Εάν ναι, σε τι συνίσταται αυτό;

Το απόσταγμα της σοφίας και της έρευνας

Το πρώτο μάθημα που έχει το γήρας να μας διδάξει, σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα του Karl Pillemer, είναι ότι ο χρόνος είναι πεπερασμένος, ας μην τον ξοδεύουμε με το να μετανιώνουμε για διάφορα πράγματα. Όσο μεγαλύτερος ήταν σε ηλικία ο ερωτώμενος τόσο πιο πολύ έλεγε ότι η ζωή περνάει πολύ γρήγορα και δεν γυρίζει πίσω.

Απλώς σύμφωνα μες τον κοινωνιολόγο που διεξήγαγε την έρευνα, όταν οι ηλικιωμένοι ισχυρίζονται ότι η ζωή είναι μικρή, δεν έχει αυτό τόσο απαισιόδοξη χροιά όσο νομίζουμε εμείς.

Η αλήθεια είναι ότι αλλάζει τόσο η οπτική τους στα πράγματα με αυτή τη διαπίστωση όσο και οι… προοπτικές τους.

Τι συμβαίνει λοιπόν με τους μεγαλύτερους; Κατέχουν το «άγιο δισκοπότηρο» της ευτυχίας;

Κι αυτό γιατί πολύ απλά παίρνουν αποφάσεις, με καινούρια κριτήρια και ιεραρχούν αλλιώς αυτά που έχουν σημασία για τους ίδιους. Δίνουν άλλη προτεραιότητα στις εκφάνσεις της ζωής.

Όταν ρώτησε ο ίδιος για ποια πράγματα έχουν μετανιώσει περισσότερο και για ποια αγωνιούν επειδή δεν έγιναν, η απάντηση ήταν σχεδόν ομόφωνη και χαρακτηριστική: «Η αγωνία χαραμίζει τη ζωή».

Ένας από τους ερωτηθέντες είπε: «Θα ήθελα να ήξερα όλα αυτά που έμαθα στα 60 μου, ήδη από τα 30 μου, θα είχα πολύ περισσότερο χρόνο για να απολαύσω τη ζωή μου.

Ο χρόνος είναι πεπερασμένος, ας μην τον ξοδεύουμε με το να μετανιώνουμε για διάφορα πράγματα.

Ποιος είναι ο… δρόμος για την ευτυχία;

Μαθήματα ζωής

Ας πάμε όμως στην πρακτική εφαρμογή των «μαθημάτων» που μας δίνει το πέρας του χρόνου και το καταστάλαγμα της σοφίας μέσα μας, όπως τα κατέγραψε ο κοινωνικός επιστήμονας:

• Μίλα ανοιχτά στους ανθρώπους για τους οποίους νοιάζεσαι πραγματικά, δείξε τους την ευγνωμοσύνη σου, ζήτα συγχώρεση ή συγγνώμη.
• Πέρνα περισσότερο χρόνο είτε με τους γονείς είτε με τα παιδιά σου.
• Απόλαυσε μικρές καθημερινές χαρές, από το να περιμένεις να έρθουν πολύ μεγάλοι και καλοί υποθετικά λόγοι για να νιώσεις χαρούμενος.
• Κάνε μια δουλειά που αγαπάς.
• Διάλεξε με προσοχή και σύνεση σύντροφο στη ζωή, μην βιάζεσαι γι’ αυτό.

Κανείς δεν μετάνιωσε που δεν ασχολήθηκε με κάποιον που τον προσέβαλε, τον μείωσε ή ήταν απλώς αγενής μαζί του.

Σε τι συνίσταται το… άγιο δισκοπότηρο της ευτυχίας;

Χαμένος… χρόνος

Αποκαλυπτική είναι και η λίστα στην οποία κατέληξε η έρευνα για όλα εκείνα που δεν αξίζει να παραχωρούμε τον χρόνο μας, γιατί τον χαραμίζουμε:

• Κανείς δεν είπε ότι για να είσαι ευτυχισμένος πρέπει να δουλεύεις όσο πιο σκληρά μπορείς για να βγάζεις περισσότερα χρήματα.
• Κανείς δεν ισχυρίστηκε ότι είναι σημαντικό να είσαι τόσο πλούσιος όσο είναι οι υπόλοιποι άνθρωποι γύρω σου.
• Κανείς δεν μίλησε για επιλογή καριέρας με βάση τη δυνατότητα αποκόμισης μεγαλύτερου κέρδους.
• Κανείς δεν μετάνιωσε που δεν ασχολήθηκε με κάποιον που τον προσέβαλε, τον μείωσε ή ήταν απλώς αγενής μαζί του.

«Η ευτυχία δεν είναι παθητική κατάσταση»

«Η ευτυχία είναι επιλογή και όχι συγκεκριμένη συνθήκη», όπως είπε κατά τη διεξαγωγή της έρευνας μια συμμετέχουσα στα 89 της χρόνια της ζωής.

Είναι σαφές από την έρευνα ότι είναι πολύ διαφορετική η δυναμική των εξωτερικών συνθηκών που επιδρούν στην ευτυχία κάποιου, από την εσωτερική του στάση και θεώρηση της ζωής.

Δεν γεννιέσαι απλώς ευτυχισμένος, αλλά γίνεσαι, επιλέγοντας κάθε ημέρα συνειδητά την αισιοδοξία και την ελπίδα, έναντι το πεσιμισμού και της απογοήτευσης.

Όπως λέει χαρακτηριστικά ο κοινωνιολόγος, «Η ευτυχία δεν είναι μια παθητική κατάσταση που εξαρτάται από τα εξωτερικά συμβάντα».

Κάθε μέρα είμαστε όλοι αντιμέτωποι με επιλογές, με κριτήρια που οφείλουμε να θέτουμε σοφά, προκειμένου να ιεραρχούμε τα αληθινά σημαντικά της ζωής μας και να αποφασίζουμε πού θα κατευθύνουμε την προσοχή μας, το ενδιαφέρον μας, τον χρόνο, την ενέργεια καθώς και τις δεξιότητές μας.