Πόλεμος στην Ουκρανία: Έλλειψη εμπιστοσύνης και πιέσεις του Κρεμλίνου οδηγούν τους ρώσους στρατηγούς στην πρώτη γραμμή και στο θάνατο

Οι ρώσοι στρατηγοί έχουν μακρά παράδοση να ηγούνται από το μέτωπο, που χρονολογείται από την τσαρική εποχή, όταν ο πρίγκιπας Πιότρ Ιβάνοβιτς Μπαγκρατιόν τραυματίστηκε θανάσιμα στη μάχη του Μποροντίνο το 1812.

Δύο πρότυπα για τους σύγχρονους ρώσους στρατηγούς είναι ο στρατηγός Αλεξάντερ Σουβόροφ, ο οποίος πάντα ήταν παρών στην πιο εκτεθειμένη θέση στο πεδίο της μάχης και ο στρατάρχης Γκεόργκι Ζούκοφ, ο οποίος επισκεπτόταν συχνά το μέτωπο, είπε ο Λέστερ Γκράου, διευθυντής ερευνών για το Γραφείο Ξένων Στρατιωτικών Σπουδών του Στρατού, στο Φορτ Λέβενγουορθ του Κάνσας, γράφει το Task & Purpose.

Στην Ουκρανία, όμως, ρώσοι ανώτεροι διοικητές αναγκάστηκαν να επιχειρήσουν στην πρώτη γραμμή, επειδή δεν εμπιστεύονται τους υφισταμένους τους να πολεμήσουν αποτελεσματικά και το σύστημα επικοινωνιών τους έχει καταρρεύσει, οδηγώντας σε τραγικά αποτελέσματα.

Ο ουκρανικός στρατός ισχυρίζεται ότι έχει σκοτώσει τουλάχιστον πέντε ρώσους στρατηγούς, από τότε που η Ρωσία εισέβαλε επίσημα στη χώρα τον περασμένο μήνα, με τον ανώτερο εξ αυτών να είναι ο υποστράτηγος Αντρέι Μορντβίτσεφ.

Συγκριτικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχασαν δύο στρατηγούς κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά της τρομοκρατίας: Ο αντιστράτηγος του στρατού Timothy Maude σκοτώθηκε στο Πεντάγωνο στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 και ο στρατηγός Χάρολντ Γκριν σκοτώθηκε στις 5 Αυγούστου 2014, σε μία επίθεση στο Αφγανιστάν.

Γι’ αυτούς και άλλους λόγους, οι Ρώσοι έχουν χάσει περισσότερους γενικούς αξιωματικούς από οποιονδήποτε άλλο στρατό εδώ και δεκαετίες. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ρωσικός στρατός έχει καταλάβει πώς να σταματήσει αυτή την αιμορραγία.

Κατά τη διάρκεια της Μάχης του Στάλινγκραντ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ζούκοφ επισκέφτηκε την πιο απομακρυσμένη έκταση των σοβιετικών γραμμών, για να αποκτήσει πιο ξεκάθαρη εικόνα της κατάστασης. «Είναι σύνηθες για τους ρώσους ανώτερους ηγέτες να επιτηρούν το πεδίο της μάχης πριν από εμπλοκές», είπε ο Bartles στο Task & Purpose. «Το αποκαλούν ‘αναγνώριση αξιωματικού’. Θα το ονομάζαμε πιθανώς ‘αναγνώριση αρχηγού’. Οι χάρτες και τα μοντέλα είναι εντάξει, αλλά στους ηγέτες αρέσει να βλέπουν την περιοχή πριν πολεμήσουν σε αυτήν. Όπως είπε ο Alfred Korzybski, ‘ο χάρτης δεν είναι το έδαφος’».

Ένας άλλος λόγος για τον οποίο οι ανώτεροι διοικητές μπορεί να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πολέμου στην Ουκρανία είναι ότι ο ρωσικός στρατός έχει μια πολύ συγκεντρωτική διαδικασία λήψης αποφάσεων, είπε ο Ρομπ Λι, πρώην λοχαγός Πεζοναυτών, που επίσης πέρασε ένα χρόνο σε μια δεξαμενή σκέψης, με επίκεντρο την άμυνα στη Μόσχα.

«Οι μονάδες είναι μικρότερες και έτσι οι αξιωματικοί έχουν ευθύνες που, στον στρατό των ΗΠΑ, αναλαμβάνουν υπαξιωματικοί», είπε ο Λι στο Task & Purpose. «Έχουν πολύ περισσότερους αξιωματικούς στο στρατό από εμάς. Δεν έχουν ισχυρό σώμα υπαξιωματικών. Ως αποτέλεσμα, οι αξιωματικοί παίρνουν περισσότερες αποφάσεις».

Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι ρώσοι στρατιώτες, σε χαμηλότερα επίπεδα διοίκησης, έχουν λιγότερες ευθύνες και δείχνουν μικρότερη πρωτοβουλία από τους στρατευμένους στρατιώτες των ΗΠΑ, είπε ο Λι.

Για χρόνια, ο ρωσικός στρατός προσπάθησε να κάνει τα μέλη της υπηρεσίας του πιο επαγγελματίες, αλλά η απώλεια τόσων πολλών στρατηγών θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν, σύμφωνα με μια πρόσφατη αναφορά από την Khrystyna Holynska και τον Marek N. Posard της RAND Corporation, έναν μη κερδοσκοπικό ερευνητικό οργανισμό.

«Ο θάνατος ενός στρατηγού στη μάχη είναι κάτι απίστευτα σπάνιο. Ο θάνατος πολλών στρατηγών μπορεί να σημαίνει την ανάγκη των ανώτατων αξιωματικών να διευθύνουν τις δραστηριότητες πεδίου αυτοπροσώπως, μια πιθανή ένδειξη έλλειψης εμπιστοσύνης στην αλυσίδα διοίκησης», έγραψαν οι Holynska και Posard.

Αυτά τα προβλήματα μπορεί να επεκταθούν στο σώμα αξιωματικών της Ρωσίας. Ενώ ο ρωσικός στρατός έχει πολλούς αξιωματικούς λόχου, που βρίσκονται επιτόπου και θα πρέπει να είναι σε θέση να ηγούνται των στρατευμάτων πρώτης γραμμής, για οποιονδήποτε λόγο, αυτοί οι αξιωματικοί δεν φαίνονται ικανοί να αποδώσουν στο επίπεδο που απαιτείται για πολεμικές επιχειρήσεις, δήλωσε ο απόστρατος πεζοναύτης, συνταγματάρχης Michael Samarov, ο οποίος διαχειρίστηκε μια ομάδα σχεδιασμού στρατηγικής και πολιτικής για τη Ρωσία, την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ, που συμβούλεψε τον πρόεδρο του Μικτού Επιτελείου.

«Ο ρωσικός στρατός ήταν ιστορικά ένας θεσμός χαμηλής εμπιστοσύνης», είπε ο Σαμάροφ στο Task & Purpose. «Η χαμηλή εμπιστοσύνη γεννά χαμηλή απόδοση. Η χαμηλή απόδοση απαιτεί αυξημένη επίβλεψη. Η αυξημένη εποπτεία υπονομεύει περαιτέρω την εμπιστοσύνη και εκθέτει τους στρατηγούς».

Είναι επίσης πιθανό ότι ο ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, πιέζει τους διοικητές των στρατιωτικών μονάδων, που αγωνίζονται να κινηθούν πιο γρήγορα, ωθώντας τους να προχωρήσουν για να παρακινήσουν τα στρατεύματά τους και έτσι να τους εκθέσουν στα εχθρικά πυρά, είπε ο Σαμάροφ, ο οποίος γεννήθηκε στη Μόσχα.

Εκτός από όλα αυτά τα προβλήματα, τα ρωσικά στρατεύματα φέρεται να μαστίζονται από κακό εξοπλισμό στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, έτσι πολλοί ρώσοι στρατιώτες έχουν καταφύγει στη χρήση κινητών τηλεφώνων, τα οποία μπορούν να υποκλαπούν από τους Ουκρανούς, που ελέγχουν ακόμα τα κυψελωτά δίκτυα της χώρας.

Όχι μόνο οι Ουκρανοί μπορούν να υποκλέψουν αυτές τις τηλεφωνικές κλήσεις, αλλά μπορούν επίσης να εντοπίσουν την τοποθεσία του καλούντος. Η Ουκρανία επιδεινώνει επίσης τα προβλήματα επικοινωνίας των Ρώσων, παρεμποδίζοντας τις ραδιοσυχνότητές τους και εμποδίζοντας τηλέφωνα με ρωσικά προθέματα να χρησιμοποιούν το κυψελοειδές της δίκτυο, δήλωσε ο απόστρατος στρατηγός Ντέιβιντ Πετρέους.

«Συνεπώς, χωρίς επαγγελματικό σώμα υπαξιωματικών και χωρίς κουλτούρα που να προωθεί την πρωτοβουλία σε κατώτερους αξιωματικούς, περισσότεροι ανώτεροι αξιωματικοί πρέπει να βγουν από τα οχήματά τους και να κινηθούν προς τα μέτωπα όπου βρίσκονται οι λόχοι», είπε ο Πετρέους, ο οποίος ηγήθηκε των αμερικανικών στρατευμάτων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.

«Και οι εξαιρετικά εξειδικευμένοι, καλά εξοπλισμένοι ουκρανοί ελεύθεροι σκοπευτές έχουν εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που προέκυψαν, για να εντοπίσουν και να στοχοποιήσουν τους ανώτερους αξιωματικούς, με αποτέλεσμα τουλάχιστον πέντε στρατηγοί και πολλοί συνταγματάρχες και αντισυνταγματάρχες να έχουν σκοτωθεί».

Οι Ρώσοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή κολλημένοι σε ένα ουκρανικό τέλμα χωρίς τέλος.

Και είναι πιθανό ότι οι ρώσοι στρατηγοί θα συνεχίσουν να πεθαίνουν, όσο νιώθουν ότι πρέπει να είναι αρκετά κοντά στις μάχες για να μυρίσουν το μπαρούτι.