Φιλόσοφοι σε κατάσταση εξορίας

Το μουσείο τέχνης «Fondazione Prada» στο Μιλάνο παρουσιάζει την έκθεση «Machines à penser», επιμελημένη από τον Dieter Roelstraete, διερευνώντας τη συσχέτιση μεταξύ των συνθηκών εξορίας, διαφυγής , αποκατάστασης  των ψυχικών ή πνευματικών χώρων που ευνοούν τον προβληματισμό, τη σκέψη και την πνευματική παραγωγή.

Εστιάζοντας σε τρεις φιλόσοφους του εικοστού αιώνα: Theodor W. Adorno, Martin Heidegger και Ludwig Wittgenstein, η εγκατάσταση διερευνά την επιρροή αυτών των ανθρώπων στις συνθήκες εξορίας και τα στάδια μετά.

Οι δύο τελευταίοι είχαν μια διαχρονική ανάγκη για πνευματική απομόνωση: ο Heidegger πέρασε μακρές περιόδους της ζωής του σε μια απομονωμένη καλύβα στο χωριό Todtnauberg στο Μέλανα Δρυμό της Γερμανίας, ενώ ο Wittgenstein βρήκε καταφύγιο επανειλημμένα σε μια μικρή καμπίνα βουνού που βρίσκεται σε ένα φιόρδ στο Skjolden της Νορβηγίας. Ο Adorno, εξ άλλου, αναγκάστηκε να εξοριστεί από την πατρίδα του κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος, πρώτα στην Οξφόρδη και στη συνέχεια στο Λος Άντζελες, όπου έγραψε τη Minima Moralia, μια συλλογή αφορισμών που αντικατοπτρίζει επίσης την τύχη της αναγκαστικής μετανάστευσης. Αυτές οι σκέψεις ενέπνευσαν την εγκατάσταση που σχεδίασε ο σκωτσέζος καλλιτέχνης και ποιητής Ian Hamilton Finlay το 1987 με τίτλο Hore του Adorno, ένα κεντρικό κομμάτι της έκθεσης παράλληλα με τις αρχιτεκτονικές ανακατασκευές των πραγματικών καλύβων του Heidegger και του Wittgenstein.

«Η απομόνωση, που είτε επιλέγεται είτε επιβάλλεται, φαίνεται να τους ενέπνευσε αποφασιστικά – και με τα χρόνια οι γραφές τους αποδείχθηκαν μια ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης με τη σειρά τους για γενιές καλλιτεχνών, που προσελκύονται από τη φαντασία της απομόνωσης,  όπως αρθρώνεται στις πιο στοιχειώδης αρχιτεκτονικές  μορφές».