Τα μεταρρυθμιστικά SOS για τους υπουργούς

Ως κεντρικό στόχο της δεύτερης τετραετίας του ορίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης τη «σύγκλιση» της χώρας με τις ευρωπαϊκές επιδόσεις σε όλα τα πεδία και ζητεί από τα στελέχη του προσήλωση στα «δύσκολα» μέτωπα ώστε να δίνεται πλέον προς τους πολίτες συγκεκριμένο περιεχόμενο στον όρο «πολυδιάστατος εκσυγχρονισμός», που ο ίδιος είχε φέρει στο προσκήνιο με τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης.

Εκεί στόχευε η… τεχνοκρατική αναφορά του πριν από τις γιορτές, κατά το τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο του 2023, σε «500 επενδυτικά και μεταρρυθμιστικά ορόσημα τα οποία θα υπηρετούν τον εκσυγχρονισμό».

Για την ακρίβεια ο γαλάζιος οδικός χάρτης για το 2024 περιλαμβάνει συνολικά 503 ορόσημα. Ανάμεσά τους είναι τα μεταρρυθμιστικά SOS της επόμενης περιόδου και συγκεκριμένα οι 49 μεταρρυθμίσεις και οι 168 επενδύσεις που περνούν μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης, εξ ου και έχουν… ειδική σήμανση στους «μπλε φακέλους» που βρίσκονται πλέον στα συρτάρια των υπουργών.

Το Μαξίμου κινείται σε διπλή κατεύθυνση, αφενός αναζήτησης ευρύτερων πολιτικών συναινέσεων για πρωτοβουλίες του, αφετέρου αποφασιστικότητας για συγκρούσεις (και στο ιδεολογικό πεδίο), θεωρώντας ότι ο πρώτος χρόνος του νέου κύκλου διακυβέρνησης μέχρι τις ευρωεκλογές ανοίγει παράθυρο για «σημαντικές τομές». Στο πλαίσιο αυτό έχει ενισχυμένο ρόλο το Ταμείο Ανάκαμψης, δεδομένου ότι έχουν ενταχθεί μερικές από τις πιο «απαιτητικές» μεταρρυθμίσεις: η δημιουργία του «εθνικού χάρτη Υγείας», η νέα «αρχιτεκτονική» στη Δικαιοσύνη, η εφαρμογή του εθνικού συστήματος «πολυεπίπεδης διακυβέρνησης», η στρατηγική κυβερνοασφάλειας στον δημόσιο τομέα κ.ά. Ο Μητσοτάκης θέλει από το ξεκίνημα του 2024 να εμπεδώσει μια εικόνα αναμέτρησης με τις δυνάμεις «της ακινησίας», εξ ου και το γαλάζιο αφήγημα αφορά τη μετάβαση από μια περίοδο «μάχης με κρίσεις» στην εποχή της «προόδου» κόντρα σε στρεβλώσεις του παρελθόντος. Τα πρώτα νομοσχέδια του 2024 είναι έτοιμα να εισαχθούν στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές, με διάθεση από το Μαξίμου να σφραγίσει το ξεκίνημα του νέου έτους με ευρύτερες πλειοψηφίες. Τουλάχιστον αυτό θα επιδιωχθεί στη θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές (το νομοσχέδιο παραμένει στη δημόσια διαβούλευση έως τις 10 Ιανουαρίου) καθώς και στο «ορόσημο της τετραετίας», όπως αντιμετωπίζει η κυβέρνηση το νομοσχέδιο για τα μη κρατικά και μη κερδοσκοπικά παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων (αναμένεται στη διαβούλευση για να ψηφιστεί έως τις αρχές Φεβρουαρίου).

Οι δύο «χάρτες»

Κεντρική θέση στη γαλάζια μεταρρυθμιστική «πλατφόρμα», ανάλογη με εκείνη των παρεμβάσεων στην παιδεία, έχουν δύο… χάρτες, ο ένας της Δικαιοσύνης, ο άλλος της υγείας, που εντάχθηκαν και οι δύο στα ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης με στόχο να υπάρχουν εξελίξεις εντός της ερχόμενης άνοιξης. Ο νέος δικαστικός «χάρτης» θα αναδιαμορφώσει ουσιαστικά την «αρχιτεκτονική» της Δικαιοσύνης με ενοποίηση ειρηνοδικών – πρωτοδικών, με ανακατανομή των δικαστηρίων και με αναμόρφωση στη λειτουργία τους, ενώ ο υγειονομικός «χάρτης», για τον οποίο επίσης προδιαγράφονται ενστάσεις εντός και εκτός Βουλής αφορά τη δημιουργία ενός νέου «πλαισίου διακυβέρνησης», σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, που θα φέρει ανατροπές στις υγειονομικές περιφέρειες και «θεματικές» στοχεύσεις για κάθε νοσοκομείο. Στο Ταμείο Ανάκαμψης υπάρχει σε ό,τι αφορά τη Δικαιοσύνη η επένδυση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της (€65.372.510) και σε ό,τι αφορά την υγεία οι επενδύσεις μεταξύ άλλων για τις ανακαινίσεις 80 νοσοκομείων και 58 τμημάτων επειγόντων (€314.000.000) καθώς και για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της υγείας (€326.725.698).

Υποδομές και κλίμα

Από το Ταμείο Ανάκαμψης περνούν ακόμα κρίσιμες υποδομές, για τις οποίες προεξοφλείται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα βγαίνει και ο ίδιος μπροστά μέσα από στοχευμένες επισκέψεις του ανά την επικράτεια για έργα που εκκινούν, θα δρομολογηθούν ή ολοκληρώνονται. Σε προτεραιότητα είναι μια «οργανωτική μεταρρύθμιση» στον σιδηροδρομικό τομέα, ενώ οι επενδύσεις αφορούν μεταξύ άλλων τον Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (€2.264.700.000), τον Ε-65 (€480.000.000), το πρότζεκτ «έξυπνες γέφυρες» (€222.446.824), την προώθηση της ηλεκτροκίνησης (€272.070.000) και τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ΟΣΕ (€150.000.000).

Αντίστοιχα για την πολιτική προστασία κυρίαρχη μεταρρύθμιση που περνά από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ο προσεισμικός έλεγχος σχολείων, πανεπιστημίων, νοσοκομείων, αστυνομικών και πυροσβεστικών σταθμών, ενώ στις επενδύσεις εντάσσονται η ενίσχυση του στόλου αεροπυρόσβεσης με αμφίβια αεροσκάφη και Canadair (€885.500.000), η δημιουργία δικτύου μετεωρολογικών σταθμών έγκαιρης προειδοποίησης (€6.200.000) και ένα νέο σύστημα ασύρματης επικοινωνίας για το Πυροσβεστικό Σώμα (€34.000.000). Στο καθαρά κοινωνικό πεδίο, το βάρος πέφτει στον «προσωπικό βοηθό» καθώς και στον στόχο διάθεσης προπληρωμένων καρτών για τις περισσότερες κοινωνικές παροχές.

Οι 6 προκλήσεις

Σύμφωνα με όσα συζητούνται ενδοκυβερνητικά, οι σημαντικότερες προκλήσεις εκτείνονται σε έξι πεδία, στα οποία το Μαξίμου προσδοκά ορατή αλλαγή εντός του έτους. Στην κορυφή είναι η οικονομία – η «οικονομική αυτοδυναμία», σύμφωνα με την ορολογία που επιλέγουν τα συναρμόδια κυβερνητικά στελέχη. Αυτό σημαίνει έμφαση στις πολιτικές ενίσχυσης του εισοδήματος, στον στόχο της φορολογικής συμμόρφωση (με χρήση και της τεχνητής νοημοσύνης για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής), στη διαχείριση της ακρίβειας ειδικά στα τρόφιμα και στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος. Αλλο πεδίο είναι η αγορά εργασίας, με αιχμή την ενίσχυση της απασχόλησης των νέων. Τρίτος άξονας είναι η «ανθεκτικότητα» απέναντι στις φυσικές καταστροφές μεταξύ άλλων με επιτάχυνση στην υλοποίηση του προγράμματος «Αιγίς». Τέταρτο πεδίο είναι η επιτάχυνση του χρόνου απονομής δικαιοσύνης και ακολουθούν οι δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού και οι «πράσινες» πολιτικές. Στις τελευταίες αποδίδεται μεγάλη σημασία στη διαχείριση των απορριμμάτων, δεδομένου ότι ο Πρωθυπουργός έχει ήδη μιλήσει για δαπάνη 600 εκατ. ευρώ ώστε να ολοκληρωθεί η διαχείριση αστικών αποβλήτων σε όλη τη χώρα.

Έντυπη έκδοση ΤΑ ΝΕΑ