Η τραγωδία καίει τα πολιτικά σχέδια του Τσίπρα

Η εθνική τραγωδία με τον βαρύ φόρο αίματος στην Ανατολική Αττική ήρθε να ακυρώσει τους περισσότερους σχεδιασμούς του κυβερνητικού επιτελείου, καθιστώντας ανεφάρμοστους τους περισσότερους από τους χειρισμούς που είχαν σκεφτεί για να «γυρίσουν» το συσχετισμό στο πολιτικό παιχνίδι.

Ακυρώνονται οι φιέστες στην Πνύκα στις 21 Αυγούστου

Καταρχάς, ακυρώνονται οριστικά τα σχέδια για μεγάλη φιέστα στις 21 Αυγούστου για την υποτιθέμενη έξοδο από τα μνημόνια. Είναι αλήθεια ότι τα σχέδια αυτά είχαν ακυρωθεί πριν από την τραγωδία, εξαιτίας της απροθυμίας ηγετικών στελεχών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να συμβάλουν σε ένα επικοινωνιακό σόου της κυβέρνησης Τσίπρα.

Ωστόσο, η τραγωδία και το συνεχιζόμενο πένθος προσφέρουν και την κατάλληλη δικαιολογία ώστε να ανακοινωθεί ότι θα γίνει απλώς μια σεμνή τελετή στο Καστελόριζο.

Άλλωστε, έχει γίνει πια σαφές ότι η χώρα θα μείνει σε καθεστώς ενισχυμένης επιτήρησης και εντός πολιτικών λιτότητας για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Πάει πίσω η έξοδος στις αγορές

Έπειτα, όλα δείχνουν ότι πάει πίσω η πολυδιαφημισμένη «έξοδος στις αγορές». Παρότι, η κυβέρνηση είχε κάνει την προεργασία, συμπεριλαμβανομένου και του απαραίτητου road show από Τσακαλώτο και Χουλιαράκη προς άγρα επενδυτών, εκτιμάται ότι η εικόνα μιας χώρας που δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει μια έστω και μεγάλη δασική πυρκαγιά, σε συνδυασμό με το ανοιχτό ερώτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους αλλά και τις υπαρκτές πληγές από την προηγούμενη περίοδο, μάλλον δεν θα προσελκύσουν επενδυτές. Κατά συνέπεια η έξοδος στις αγορές θα καθυστερήσει.

Ανασχηματισμός ανάγκης και όχι πνοής

Ταυτόχρονα, ο Αλέξης Τσίπρας βλέπει πολιτικά εργαλεία όπως ο ανασχηματισμός να αποκτούν άλλη διάσταση. Εκεί όπου θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον ανασχηματισμό ως τρόπο για να δείξει ότι η κυβέρνηση αποκτά νέα πνοή ή ακόμη και νέο προσανατολισμό, τώρα θα φανεί απλώς ως προσπάθεια επικοινωνιακής διαχείρισης του αγωνιώδους αιτήματος της κοινωνίας να υπάρξει επιτέλους απόδοση ευθύνης σε όσους δεν μπόρεσαν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.

Αυτό, όμως, θα υποχρεώσει τον πρωθυπουργό σε επιλογές τις οποίες κανονικά δεν θα έκανε, μαζί με όλο το κουβάρι των εσωκομματικών ισορροπιών που θα πρέπει να διαχειριστεί.

Χάθηκε η δυνατότητα εκλογικού αιφνιδιασμού

Είναι κοινό μυστικό ότι η κυβέρνηση έπαιρνε όλα τα μέτρα ώστε να έχει τη δυνατότητα εκλογικού αιφνιδιασμού ανά πάσα στιγμή.

Παρότι διαβεβαίωνε ότι επιθυμεί να εξαντλήσει την τετραετία και παρότι άφηνε εννοηθεί ότι προτιμούσε πολλαπλές κάλπες τον Μάιο, την ίδια στιγμή ήταν ανοιχτό το ενδεχόμενο να πάει σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο στηριζόμενη πάνω στο momentum της «εξόδου από τα μνημόνια» και της «επιστροφής στις αγορές» σε συνδυασμό με την υπόσχεση ότι δεν θα εφαρμόσει τη μείωση των συντάξεων.

Τώρα, όμως, το σενάριο πρόωρων εκλογών πάει πίσω. Αφενός γιατί  η κυβέρνηση θα κινδυνεύει να εισπράξει πολύ μεγάλη δυσαρέσκεια και για τον χειρισμό της στην υπόθεση των πυρκαγιών. Αφετέρου γιατί θα φαίνεται ως επιλογή ηρωικής εξόδου που θα δίνει στους ψηφοφόρους το σήμα ότι η κυβέρνηση υποχωρεί άτακτα μπροστά στην αποτυχία της.

Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα

Αυτό, όμως, δημιουργεί ένα άλλο πρόβλημα για τον Αλέξη Τσίπρα. Εάν δεν προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές, με σκοπό να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί το υπόλοιπο της θητείας ώστε να βελτιώσει το εναντίον του κλίμα, τότε θα πρέπει να υποστεί το πολιτικό κόστος της μείωσης των συντάξεων, ιδίως από τη στιγμή που γίνεται όλο και πιο σαφές ότι οι «θεσμοί» αλλά και οι ηγετικές χώρες της ΕΕ όπως η Γερμανία δύσκολα θα δεχτούν μια τόσο μείζονα απόκλιση από τους όρους της συμφωνίας, κάτι που ήδη έχουν κάνει σαφές προς την ελληνική πλευρά.

Η δυσκολότερη στιγμή της κυβέρνησης

Στην πραγματικότητα είναι η δυσκολότερη στιγμή της κυβέρνησης. Η απουσία προετοιμασίας για μια τέτοια καταστροφή και οι φτηνοί επικοινωνιακοί χειρισμοί ακύρωσαν την εικόνα «ηθικού πλεονεκτήματος».

Την ίδια ώρα η άμεση εμπλοκή του πρωθυπουργού σε αυτούς τους χειρισμούς ανάλωσε μεγάλο μέρος του πολιτικού του κεφαλαίου.

Κατά συνέπεια το ούτως ή άλλως ισχνό περιθώριο που είχε να δείξει είτε εικόνα «ανάπτυξης» είτε «φιλολαϊκό προφίλ», γίνεται ακόμη ισχνότερο εξαιτίας της στάσης των θεσμών και της συνολικότερης οικονομικής συγκυρίας.

Για μια κυβέρνηση που το στοίχημα να ασκήσει πραγματικά πολιτική και να κάνει τομές που να επηρεάζουν θετικά την καθημερινότητα των πολιτών το έχει χάσει εδώ και καιρό, η όλη συνθήκη απλώς σημαίνει αδιέξοδο και προετοιμασία για τα χειρότερα. Ιδίως από τη στιγμή που η προσφιλής της τακτική να υποστηρίζει ότι «οι άλλοι θα τα έκαναν χειρότερα», πλέον πείθει όλο και λιγότερο.