Σίφνος: Εδώ λειτουργούν όλες οι αισθήσεις!..

Ίσως το τέλος της άνοιξης και οι πρώτες εβδομάδες του καλοκαιριού είναι η καλύτερη εποχή για να επισκεφθείς την Σίφνο. Σε απόσταση μόλις 3 ωρών από τον Πειραιά (με το γρήγορο πλοίο…), συναντάς έναν τόπο στον οποίο λειτουργούν όλες οι αισθήσεις!

-Βλέπεις: Το λευκό των σπιτιών, τους γαλάζιους τρούλους, τους πέτρινους ανεμόμυλους, τους αρχαίους πύργους.
-Γεύεσαι: Στην πατρίδα του Τσελεμεντέ, οι γεύσεις είναι μεθυστικές. Από την παραδοσιακή μανούρα, τη ξινομυζήθρα, τη ρεβιθάδα, το ντόπιο κόκκινο κρασί και τα φρέσκα ψάρια.
-Ακούς: Της Αναλήψεως, κυριαρχούν οι κατανυκτικές λειτουργίες στην Παναγία την Χρυσοπηγή και στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στην Απολλωνία
-Μυρίζεις: Αυτή την εποχή θυμάρι, λεβάντα και βασιλικός έχουν την τιμητική τους
-Νοιώθεις: Τη δροσιά του Αιγαίου, την αλμύρα της θάλασσας, τη ζεστασιά των κατοίκων, το ανεπιτήδευτο χαμόγελο των κατοίκων.

Νησί των ποιητών και των γραμμάτων με μεγάλη παράδοση στην Παιδεία, πατρίδα του μεγάλου δάσκαλου της μαγειρικής Νικόλαου Τσελεμεντέ, τόπος με ιστορία χιλιάδων ετών, αφετηρία των τσικαλάδων, πρόσφατα και δημοφιλής προορισμός για γάμους, η Σίφνος προσφέρεται για μικρές αλλά και μεγαλύτερες αποδράσεις.
Η αρχιτεκτονική αρμονία, η καθαριότητα, η δυνατότητα να συνδυάσεις πολύβουες και ήσυχες διακοπές, η φιλοξενία και η διάθεση των κατοίκων να σου αφήσουν τις καλύτερες εντυπώσεις θα σε κάνουν σίγουρα να επιστρέψεις και δεύτερη φορά!

Παραλίες
Η Σίφνος έχει αρκετές παραλίες με άμμο ή βότσαλα δύο από τις οποίες βραβευμένες με γαλάζια σημαία, όλες πεντακάθαρες με διαυγή νερά που προκαλούν και τον πιο διστακτικό να τα δοκιμάσει.
Ο Πλατύ Γιαλός και οι Καμάρες είναι οι παραλίες με τις γαλάζιες σημαίες και είναι οι πιο πολυσύχναστες και καλύτερα οργανωμένες τουριστικά. Υπάρχουν πολλά καταλύματα, καφέ, εστιατόρια, εμπορικά μαγαζιά και λίγα ήσυχα μπαράκια.
Ακολουθεί το Βαθύ, με μακριά αμμουδιά και τα προστατευόμενα κρινάκια της Παναγιάς να τη στολίζουν. Κι εδώ υπάρχουν αρκετές επιλογές για διαμονή, φαγητό και ποτό.
Ο Φάρος έχει τρεις παραλίες με αμμουδιά, την κεντρική όπου και κάποια ουζερί και καφέ, τη Φασολού με μία μόνο ταβέρνα και το Γλυφό χωρίς καθόλου μαγαζιά, ενώ σε κοντινή απόσταση είναι η Χρυσοπηγή με το Αποκοφτό (αμμουδιά), τις Σαούρες (βότσαλα) και τα βράχια για βουτιές!
Ωραίο μέρος για βουτιές είναι και ο βράχος πίσω από το Κάστρο με την εκκλησία των Επτά Μαρτύρων, όπως και η μικρή παραλία του Κάστρου, η Σεράλια που έχει βότσαλα.
Βορεινά είναι οι παραλίες της Χερρονήσου, ιδανικό μέρος για ψάρι και ηλιοβασίλεμα και των Βρουλιδιών λίγο πιο απομονωμένα με βότσαλα και βαθιά νερά.
Τέλος υπάρχουν και αρκετές μικρότερες παραλίες γύρω από το νησί, προσβάσιμες με τα πόδια ή από τη θάλασσα για όσους προτιμούν την ησυχία τους και θα ήθελαν να συνδυάσουν το μπάνιο με μια βόλτα.

Αξιοθέατα

• Μυκηναϊκή Ακρόπολη στο λόφο του Αγ. Ανδρέα. Μέσα στην περιοχή Natura της Σίφνου, σε λόφο με υπέροχη θέα στα περισσότερα χωριά, βρίσκεται η μοναδική από τις τρεις αρχαίες ακροπόλεις του νησιού που έχει ανασκαφεί. Μια ολόκληρη πόλη έχει βρεθεί με διπλό τείχος, σπίτια, εργαστήρια, ναό κλπ η οποία χρονολογείται από τον 13ο αιώνα π.Χ. Στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου λειτουργεί μικρό μουσείο.
• Αρχαιολογικό Μουσείο Σίφνου στο Κάστρο. Με σημαντικά αρχαία ευρήματα συνδυάζεται ιδανικά με βόλτα στον οικισμό του Κάστρου που είναι ολόκληρος ένα ανοιχτό μουσείο. Ο οικισμός κατοικείται συνεχώς από το 2500π.Χ., ήταν η πρωτεύουσα του νησιού μέχρι το 1836 και πήρε τη σημερινή του μορφή στα χρόνια των Ενετών. Παρά το όνομά του μην περιμένετε να δείτε κάστρο! Είναι ο οικισμός χτισμένος σαν κάστρο με τους εξωτερικούς τοίχους να παίζουν τον ρόλο των τειχών!
• Λαογραφικό Μουσείο Σίφνου στην Απολλωνία. Πολλά αντικείμενα από την παλιότερη καθημερινότητα των Σιφνίων. Φορεσιές, εργαλεία, σκεύη, οικιακές συσκευές, κεραμικά, υφαντά, έπιπλα και πολλά ακόμα.
• Εκκλησιαστικό Μουσείο στο Μοναστήρι της Βρύσης μετά τον οικισμό των Εξαμπέλων. Πατριαρχικά έγγραφα, βιβλία με κώδικες, άμφια, ιερά σκεύη και άλλα σημαντικά θρησκευτικά κειμήλια.
• Τα αρχαία μεταλλεία στον Αη Σώστη στα βόρεια του νησιού στο δρόμο προς Χερρόνησο. Υπάρχουν ακόμα οι τρύπες και οι στοές των αρχαίων μεταλλείων χρυσού και αργύρου που έκαναν τη Σίφνο από τα πλουσιότερα μέρη της αρχαιότητας. Εκεί υπήρξε και το πρώτο αργυρωρυχείο του κόσμου.
• Πολλές, μερικές μάλιστα πολύ σημαντικές, εκκλησίες με πρώτη και καλύτερη τη Χρυσοπηγή, πολιούχου του νησιού και πιο αγαπημένη των κατοίκων. Άλλες εκκλησίες με ενδιαφέρον για τον επισκέπτη είναι η Παναγιά του Βουνού, η Παναγιά της Άμμου και η Παναγιά της Κόγχης, οι εκκλησίες του Κάστρου που είναι χτισμένες πριν το 1700, και βέβαια τα πολλά ξωκλήσια και μοναστήρια στις κορυφές των βουνών.
• Οι αρχαίοι πύργοι του νησιού, χτισμένοι από τον 6ο έως τον 3ο αιώνα π.Χ. που χρησιμοποιούνταν κυρίως για επικοινωνία. Η συνεχιζόμενη αρχαιολογική έρευνα έχει αναδείξει 76 τέτοια κτίσματα περισσότερα από ένα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Μερικοί από τους πύργους είναι δίπλα σε δρόμο και εύκολα προσβάσιμοι, άλλοι φαίνονται από απόσταση και άλλοι είναι σκορπισμένοι στα βουνά.

Δραστηριότητες

• Πεζοπορία: Η Σίφνος αποτελεί πραγματικό περιπατητικό παράδεισο, με μεγάλο ορεινό δίκτυο από μονοπάτια, που οδηγούν σε παλιά ξωκλήσια και μοναστήρια και προσφέρουν ποικιλία τοπίων, επαφή με την τοπική χλωρίδα και εντυπωσιακή θέα. Μεγάλο μέρος του νησιού (από τον Προφήτη Ηλία έως τις δυτικές ακτές και τη θάλασσα) , έχει ενταχθεί στο δίκτυο Ευρωπαϊκών Φυσικών Προστατευόμενων Περιοχών (Νatura) και θεωρείται ένας από τους 13 βοτανικούς παραδείσους της Ελλάδας.
• Θαλάσσιες εκδρομές: Από τον Πλατύ Γιαλό μπορείτε να κάνετε κρουαζιέρες με ιστιοπλοϊκό στις Νοτιοδυτικές Ακτές της Σίφνου, ή σε κάποιο από τα κοντινά γειτονικά νησιά (Πολύαιγο ή Κίμωλο) ή ακόμα να κάνετε το γύρο του νησιού με στάση για μπάνιο.
• Μπορείτε ακόμα να βρείτε μαθήματα μαγειρικής, μαθήματα παραδοσιακών χορών, περιηγήσεις, βόλτες με άλογο, ή να ζητήσετε από κάποιον αγγειοπλάστη να σας μιλήσει και να σας δείξει την τέχνη του ακόμα και να δοκιμάσετε την τύχη σας στον τροχό!

Παραδοσιακά προϊόντα και κουζίνα
Αξίζει να πάρετε μαζί σας κάποια απʼ τα περίφημα σιφνέικα κεραμικά. 18 αγγειοπλαστεία σε όλο το νησί θα ικανοποιήσουν κάθε γούστο είτε με παραδοσιακά σιφνέικα μαγειρικά σκεύη και σκεύη φύλαξης τροφίμων είτε για πολλά ακόμη χρηστικά και διακοσμητικά αντικείμενα. Ο συνδυασμός εκλεκτών γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων με τα σιφνέικα πήλινα μαγειρικά σκεύη δημιούργησαν μια πλούσια μαγειρική παράδοση και γευστικότατη κουζίνα. Μην ξεχνάτε ότι ο σπουδαίο μάγειρας Νικόλαος Τσελεμεντές κατάγεται από τη Σίφνο. Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές γεύσεις είναι:

• Το «μαστέλο», αρνάκι μαγειρεμένο στο ομώνυμο πήλινο σκεύος , με κόκκινο κρασί και άνηθο που ψήνεται σε ξυλόφουρνο και αποτελεί το Αναστάσιμο φαγητό στη Σίφνο.
• Η «ρεβιθάδα», ψημένη στην πήλινη «σκεπασταριά» σε ξυλόφουρνο αποτελεί το παραδοσιακό Κυριακάτικο φαγητό και σε κατσαρόλα το πρώτο πιάτο του σιφνέικου πανηγυριού.
• Οι «ρεβιθοκεφτέδες».
• Η «καπαροσαλάτα», ξερή κάππαρη στιφάδο.
• Η «μυζήθρα», κατσικίσιο και πρόβειο νωπό τυρί με υπόξινη γεύση, ιδανική για χωριάτικη σαλάτα.
• Η «μανούρα» κίτρινο, σκληρό πικάντικο τυρί που διατηρείται στη γίλη (κατακάθι του κόκκινου κρασιού).
• Τα γλυκά: κουλουράκια γλυκάνισου, μπισκοτάκια βουτύρου, αμυγδαλωτά κατσαρόλας και αμυγδαλωτά φούρνου, παστέλια, μπουρεκάκια, γλυκά του κουταλιού, λωλή (πίτα με κόκκινη κολοκύθα), μελόπιτα, το πασχαλινό γλυκό της Σίφνου με αθοτύρα, (ανάλατο, φρέσκο τυρί) και θυμαρίσιο μέλι.
• Αναζητήστε επίσης: κάππαρη, μυρωδικά, και μέλι από τα καλύτερα!

Πολιτιστικές Εκδηλώσεις
Το καλοκαίρι πραγματοποιούνται πολλές εκδηλώσεις σε όλη τη Σίφνο όπως εκθέσεις ζωγραφικής και κεραμικών, συναυλίες, παρουσιάσεις βιβλίων, προβολές ταινιών και θεατρικές παραστάσεις και χορευτικές εκδηλώσεις.
Δύο από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στην αρχή και στο τέλος της καλοκαιρινής περιόδου είναι:

• Η αναβίωση του συστήματος επικοινωνίας των 76 αρχαίων πύργων και φρυκτωριών και των 4 ακροπόλεων του νησιού που γίνεται κάθε χρόνο την Κυριακή, παραμονή του Αγίου Πνεύματος, στις 7 το απόγευμα και στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 120 εθελοντές. Είναι πολύ ωραίο το θέαμα με τα κόκκινα καπνογόνα και αν θέλετε μπορείτε να πάρετε και μέρος!
• Το τριήμερο «Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας Νικόλαος Τσελεμεντές» που οργανώνεται τα τελευταία 5 χρόνια από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σίφνου στις αρχές Σεπτεμβρίου με τη συμμετοχή Κυκλαδιτών από πολλά νησιά των Κυκλάδων που μαγειρεύουν μπροστά στο κοινό και κερνάνε φαγητά και γλυκά του τόπου τους, ενώ παράλληλα υπάρχουν επιδείξεις παραδοσιακών τεχνών, κυκλαδίτικα προϊόντα, διαγωνισμοί και καλλιτεχνικό πρόγραμμα.

Τα Πανηγύρια
Μια από τις χαρακτηριστικότερες παραδοσιακές συνήθειες της Σίφνου είναι τα πανηγύρια. Τα περισσότερα και τα πιο πετυχημένα είναι από το φθινόπωρο έως την άνοιξη και συνήθως σε απομακρυσμένες περιοχές. Μεγαλύτερο πανηγύρι απʼ όλα είναι αυτό της πολιούχου του νησιού Παναγίας Χρυσοπηγής που γιορτάζεται της Αναλήψεως και συρρέει κόσμος απ όλο το νησί και όχι μόνο.
Το απόγευμα της παραμονής του εορτασμού κάποιας εκκλησίας οι άνθρωποι παρακολουθούν τον Εσπερινό και έπειτα τρώνε όλοι μαζί στις παραδοσιακές «τράπεζες» που θυμίζουν τις πρωτοχριστιανικές Αγάπες.
Το δείπνο περιλαμβάνει ρεβιθάδα ως πρώτο πιάτο, και αρνάκι κοκκινιστό με πατάτες ή μακαρόνια ως δεύτερο, (ή μπακαλιάρο με λάχανο σαλάτα αν το πανηγύρι συμπίπτει με περίοδο νηστείας), όλα μαγειρεμένα σε «πανωστριές» (υπερυψωμένα τζάκια). Απʼ το τραπέζι δεν λείπει φυσικά και το κρασί και η παραδοσιακή μουσική (τακίμι αποτελούμενο από βιολί και λαγούτο), και οι τράπεζες στρώνονται ξανά και ξανά ώσπου να φάνε όλοι οι παρευρισκόμενοι. Οι άνθρωποι τραγουδούν, χορεύουν και διασκεδάζουν ως το επόμενο πρωί. Τα έξοδα του πανηγυριού αναλαμβάνει ο «πανηγυράς» ή οι «πανηγυράδες» αν πρόκειται για «αδελφάτο» και περιλαμβάνουν τη συντήρηση της εκκλησίας καθʼ όλη τη διάρκεια του χρόνου, τον καθαρισμό και το άσπρισμα για το πανηγύρι, τα φαγητά, το μαγείρεμα, το κρασί, την αμοιβή των μουσικών των ιερέων κι των ψαλτών, όλα. Σε αντάλλαγμα ο «πανηγυράς» κρατάει στο σπίτι του την εικόνα του Αγίου όλο το χρόνο. Την επόμενη χρονιά κάποιος άλλος παίρνει την εικόνα και αναλαμβάνει τα έξοδα του πανηγυριού. Η συνήθεια αυτή είναι τόσο δημοφιλής που σε κάποιες εκκλησίες υπάρχουν «λίστες αναμονής» για χρόνια.

Δήμος Σίφνου