Ο Τζο Μπάιντεν στο «λαβύρινθο» της Μέσης Ανατολής

«Θα το πω όσο πιο ξεκάθαρα μπορώ. Αυτή δεν είναι η στιγμή για οποιονδήποτε εχθρό του Ισραήλ να εκμεταλλευτεί τις επιθέσεις», προειδοποίησε ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν καθώς τη Μέση Ανατολή έζωναν οι «φλόγες» της πρωτόγνωρης εδώ και μισό αιώνα -από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ- κλιμάκωσης μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.

Η αλήθεια, παρατηρεί εύστοχα η Washington Post, είναι πως «ο Λευκός Οίκος παλεύει με μια κρίση που δεν είχε προβλέψει».

Εν πολλοίς την είχε παραβλέψει.

Από την επεισοδιακή ανάληψη του προεδρικών καθηκόντων του, τον Ιανουάριο του 2021, ο Τζο Μπάιντεν έστελνε σαφή μηνύματα για αποδέσμευση των ΗΠΑ από τη Μέση Ανατολή, καθώς η Ουάσιγκτον εστίαζε πια στην Ασία και στη γεωστρατηγική πρόκληση της Κίνας.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άλλαξε το σκηνικό, με την Ουάσιγκτον έκτοτε να ηγείται της -κλυδωνιζόμενης πλέον- δυτικής στήριξης στο Κίεβο έναντι της Μόσχας.

Να πιέζει στους συμμάχους των ΗΠΑ σε συσπείρωση σε ένα κοινό μέτωπο έναντι του Πεκίνου.

Να επιχειρεί να ανακόψει την αύξηση της κινεζικής και ρωσικής επιρροής στη Μέση Ανατολή, επιδιώκοντας από το παρασκήνιο άρδην αλλαγή στις εκεί ισορροπίες.

«Κορωνίδα» αυτών των παρεμβάσεων είναι η προωθούμενη από τις ΗΠΑ εξομάλυνση των σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ, ως συνέχεια των Συμφωνιών του Αβραάμ του 2020.

Προοπτική, που από βήματος της πρόσφατης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ o Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου χαρακτήρισε «κατώφλι μιας ιστορικής ειρήνης».

Στα τέλη του περασμένου μήνα μάλιστα, σε εκδήλωση του περιοδικού The Atlantic, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν υποστήριξε ότι, αν και στη Μέση Ανατολή «οι προκλήσεις παραμένουν» -μνημονεύοντας το ιρανικό πηρυνικό πρόγραμμα και τη διένεξη Ισραηλινών και Παλαιστινίων- «η περιοχή είναι πιο ήσυχη από ό,τι ήταν εδώ και δύο δεκαετίες».

Οκτώ ημέρες μετά το Ισραήλ ήταν σε πόλεμο, κάνοντας λόγο για τη δική του «11η Σεπτεμβρίου».

Στρατηγική και καλά σχεδιασμένη, η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ έπιασε στον «ύπνο» όχι μόνο τις αρχές στο Τελ Αβίβ, αλλά και τον Λευκό Οίκο

Συμμαχία… μετ’ εμποδίων

«Σπάζοντας» τη διπλωματική ψυχρότητα που υπήρχε τους τελευταίους μήνες λόγω των αντιδημοκρατικών μεθοδεύσεων της ακροδεξιάς κυβέρνησης Νετανιάχου -από την επίμαχη δικαστική μεταρρύθμιση, μέχρι τα σχέδια επέκτασης των παράνομων εβραϊκών οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη- ο πρόεδρος Μπάιντεν δηλώνει τώρα αταλάντευτος στο πλευρό του Ισραήλ.

Οι τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό έχουν πυκνώσει.

Ο Λευκός Οίκος προχώρησε ήδη στην άμεση αποστολή πρόσθετης στρατιωτικής βοήθειας στο Τελ Αβίβ και «έπεται περισσότερη τις επόμενες ημέρες», σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.

Διέταξε επίσης αύξηση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη Μέση Ανατολή, προς αποτροπή περιφερειακής διάχυσης της κρίσης και επέκτασης του πολέμου.

«Οι ΗΠΑ διατηρούν έτοιμες δυνάμεις παγκοσμίως για να ενισχύσουν περαιτέρω αυτή τη στάση αποτροπής, εφόσον χρειαστεί», υπογράμμισε σε ανακοίνωση ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Λόιντ Όστιν.

Στον πολιτικό ορίζοντα της Ουάσιγκτον τα «μαύρα σύννεφα» δείχνουν ωστόσο να πυκνώνουν.

Αν και το αρχικό πακέτο βοήθειας προς το Ισραήλ δεν χρειαζόταν την έγκριση του Κογκρέσου, δεν συμβαίνει το ίδιο για τις επόμενες κινήσεις.

Γεννά προβληματισμό το χάος που έχουν προκαλέσει, δε, οι Ρεπουμπλικανοί στην -ακόμη «ακέφαλη» και πραγματικά ανενεργή- Βουλή των Αντιπροσώπων.

Ακόμη με τη Μέση Ανατολή σε ανάφλεξη, το κλίμα στην κεντρική αμερικανική πολιτική σκηνή γίνεται όλο και πιο δηλητηριώδες.

Ο υπόδικος πρώην και επίδοξος επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε την κυβέρνηση Μπάιντεν ότι έκανε τις ΗΠΑ να δείχνουν «αδύναμες και αναποτελεσματικές» στον υπόλοιπο κόσμο.

«Η φρικτή επίθεση στο Ισραήλ, όπως και η επίθεση στην Ουκρανία, δεν θα είχαν συμβεί ποτέ εάν ήμουν εγώ πρόεδρος», έγραψε στον λογαριασμό του στην πλατφόρμα του Truth Social.

Πολλοί Ρεπουμπλικανοί -μεταξύ αυτών και ο κυβερνήτης της Φλόριντα, Ρον ΝτεΣάντις-κατηγορούν την κυβέρνηση Μπάιντεν για υποχωρητικότητα απέναντι στην Τεχεράνη, την οποία το Ισραήλ ουσιαστική ήδη «φωτογραφίζει» ως υπεύθυνη για την πολύνεκρη εισβολή της Χαμάς στα εδάφη του.

Στιγμιότυπο από την πρόσφατη συνάντηση Μπάιντεν-Νετανιάχου, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη

Πολυπαραγοντική κρίση

Με τη Μέση Ανατολή σε αναβρασμό και με την ηγεσία του Λευκού Οίκου να δοκιμάζεται εντός και εκτός αμερικανικών συνόρων -ενόσω ο χρόνος για τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές του 2024 «τρέχει»- ο πρόεδρος Μπάιντεν και η κυβέρνησή του έχουν βρεθεί τώρα σε μια εξαιρετικά περίεργη κατάσταση στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Κλήθηκαν ουσιαστικά να κατευνάσουν την οργή προοδευτικών Δημοκρατικών για την ηθική αποτυχία της Ουάσιγκτον στο παλαιστινιακό, αλλά και να αποκρούσουν τις κατηγορίες των Ρεπουμπλικανών ότι οιονεί… συγχρηματοδότησαν την επίθεση της Χαμάς.

Αυτό, κατά το ρεπουμπλικανικό αφήγημα, με την πρόσφατη αποδέσμευση 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε περιουσιακά στοιχεία του Ιράν, στο πλαίσιο της ανταλλαγής κρατουμένων.

Ο Λευκός Οίκος απέρριψε τις κατηγορίες, τονίζοντας ότι τα χρήματα αυτά -που βρίσκονται σε λογαριασμό στο Κατάρ- δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί από το Ιράν, ενώ υπάρχει όρος για την αξιοποίησή της μόνο για ανθρωπιστικές ανάγκες.

«Κάποιοι που προωθούν αυτήν την ψευδή αφήγηση, είτε παραπληροφορούνται είτε παραπληροφορούν. Και σε κάθε περίπτωση, είναι λάθος», σχολίασε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, χαρακτηρίζοντας «βαθιά λυπηρό το γεγονός ότι κάποιοι παίζουν πολιτική, όταν τόσες πολλές ζωές έχουν χαθεί και το Ισραήλ παραμένει υπό επίθεση».

Αναπάντητα παραμένουν εν τω μεταξύ πολλά κρίσιμα ερωτήματα, εν μέσω δημοσιευμάτων και εκτιμήσεων για άμεση εμπλοκή του Ιράν στον σχεδιασμο της στρατηγικής επίθεσης της Χαμάς εντός του Ισραήλ.

«Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Χεζμπολάχ, η Χαμάς και το Ιράν είναι εκείνοι που αντιτίθενται στις προσπάθειες εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ και γενικότερα για την εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με χώρες σε όλη την περιοχή και πέρα ​​από αυτήν», τόνισε στο δίκτυο CNN ο Μπλίνκεν.

«Η Χαμάς», προσέθεσε, «δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα χωρίς την χρόνια υποστήριξη από το Ιράν».

Ωστόσο, υπογράμμισε, «δεν έχουμε δει ακόμη στοιχεία ότι το Ιράν κατεύθυνε ή βρισκόταν πίσω από τη συγκεκριμένη επίθεση».

Those look a lot more like American M-4s than the usual AK-47 we are used to seeing in the Middle East. Could these be from the stockpile of +\- 70,000 fully automatic machine guns we left the Taliban? pic.twitter.com/tVPUPqOtbp

— Donald Trump Jr. (@DonaldJTrumpJr) October 7, 2023

«Ένοχες» διασυνδέσεις

Σε κάθε περίπτωση, η επίθεση της Χαμάς δημιουργεί επιπλοκές στην επιχειρούμενη προσέγγιση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ, αλλά και στις μετ’ εμποδίων παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για αναβίωση της πολυεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Τροφοδοτεί επίσης μια σειρά άλλων, όχι απίθανων και σίγουρα άβολων για την Ουάσιγκτον και τη Δύση σεναρίων.

Ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, γιος του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, επέστησε την προσοχή με ανάρτηση στο X (πρώην Twitter) στην παρουσία -όπως ανέφερε- αμερικανικής κατασκευής τυφεκίων επίθεσης Μ4 στους τελευταίους πανηγυρισμούς Παλαιστινίων.

«Θα μπορούσαν να συγκαταλέγονται στα 70.000 αυτόματα πολυβόλα που άφησε πίσω της η Ουάσιγκτον στους Ταλιμπάν», διερωτήθηκε αναφερόμενος στην άτακτη δυτική υποχώρηση από το Αφγανιστάν το 2021.

«Δεν θα με εξέπληττε να δω να αξιοποιούνται [από τη Χαμάς] κάποια από τα 7 δισεκατομμύρια δολάρια στρατιωτικών όπλων και εξοπλισμού, που ο Μπάιντεν άφησε πίσω στο Αφγανιστάν», δήλωσε σε ανάλογο μήκος κύματος, στην Jerusalem Post, ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Κόρι Μιλς.

Σε αυτό το φόντο, Ουκρανοί και Ρώσοι ανταλάσσουν κατηγορίες γύρω από τη φερόμενη κατάληξη στα χέρια της Χαμάς μέρους των όπλων που παρείχε στο Κίεβο η Δύση.

Οι μεν κατηγορούν την Μόσχα ότι έχει ήδη παραδώσει ορισμένα στη Χαμάς, από αυτά που έχει πάρει ως λάφυρα από τα μέτωπα του πολέμου στην Ουκρανία.

Οι δε κατηγορούν τους Ουκρανούς ότι πωλούν σε τρίτους δυτικά όπλα, στη μαύρη αγορά.

Από τα μέσα Ιουνίου εν τω μεταξύ το αμερικανικό περιοδικό Newsweek ανέφερε ότι ο στρατός του Ισραήλ ανησυχούσε για την πιθανότητα δυτικής κατασκευής όπλα να καταλήξουν στα χέρια των εχθρών του στη Μέση Ανατολή.