Επίσκοπος Κομάνων Μιχαήλ: «Δεν υπάρχουν λόγια παρηγοριάς γι’ αυτούς τους ανθρώπους»

Αποστολή Κίεβο: Βελίκα Καραβάλτσιου

«Γιατί ο Θεός το επιτρέπει; Γιατί επιτρέπει να σκοτώνονται άμαχοι; Γιατί επιτρέπει να σκοτώνονται παιδιά;». Αυτά είναι τα ερωτήματα στα οποία καλείται καθημερινά να απαντήσει ο θεοφιλέστατος επίσκοπος Κομάνων Μιχαήλ, στον ιερό ναό του Αγίου Ανδρέα στην καρδιά του Κιέβου, όπου ιερουργεί ως έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχη και προεστός του Πατριαρχικού Σταυροπηγίου. «Ούτε κι εγώ έχω την απάντηση» παραδέχεται. «Τους λέω μόνο ότι στον κόσμο ανήκουν και τα καλύτερα αλλά και τα χειρότερα».

Στο κήρυγμά του ο 46χρονος επίσκοπος Μιχαήλ ζητάει από τους πιστούς να κάνουν υπομονή. Τους θυμίζει ότι ακόμα και ο Ιησούς είχε δίπλα του τον Ιούδα. «Ο αριθμός των πιστών αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου, ωστόσο πολλοί είναι και εκείνοι που έχασαν την πίστη τους – κι είναι λογικό -, γι’ αυτό σήμερα, στο κήρυγμά μου, έδωσα έμφαση στο πόσο σημαντικό είναι να παραμένουμε σταθεροί στην πίστη μας ακόμα και υπό αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Τους εχθρούς δεν τους έστειλε ο Θεός, ήρθαν από μόνοι τους», λέει από τον άμβωνα του ναού.

Οι προσευχές των ανθρώπων άλλαξαν, όπως λέει ο επίσκοπος Μιχαήλ, από την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος. «Τώρα αυτό που ζητάνε οι πιστοί από τον Θεό είναι να τελειώσει γρήγορα ο πόλεμος και να μην κινδυνέψουν οι δικοί τους άνθρωποι. Είδατε όλα όσα συνέβησαν στην Μπούτσα. Τρομάζουμε για όλα όσα θα μάθουμε το επόμενο χρονικό διάστημα ότι έχουν συμβεί στη Μαριούπολη».

Η Αλίνα παρακολουθεί τη λειτουργία με δάκρυα στα μάτια. Στην αγκαλιά της έχει την κόρη της και δίπλα της τη μητέρα της. Αναγκάστηκαν να φύγουν από τη Χερσώνα αναζητώντας ασφάλεια. «Δεν μπορούσαμε να μείνουμε άλλο εκεί. Η μικρή φοβάται τον ήχο των βομβαρδισμών. Κινδύνευε το σπίτι μας, η ζωή μας», λέει κλαίγοντας. «Γίναμε πρόσφυγες στην ίδια μας τη χώρα».

Ο επίσκοπος Μιχαήλ δεν έχει απαντήσεις. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να τους ακούσει και να προσευχηθεί για αυτούς. «Ερχονται άνθρωποι που έχουν χάσει τους δικούς τους, τους γονείς, τους γιους τους… Και άλλοι που δεν γνωρίζουν ακόμα αν οι άνθρωποί τους είναι νεκροί ή ζωντανοί. Δεν υπάρχουν λόγια παρηγοριάς γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Νιώθω όμως ότι είναι σημαντικό γι’ αυτούς να υπάρχει κάποιος που τους ακούει. Και πρακτικά μόνο αυτό μπορώ να κάνω για αυτούς».

Υπό τον φόβο των βομβαρδισμών, η αστυνομία και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας αποφάσισαν να μη γίνουν οι λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας. Ωστόσο, η ανάγκη του κόσμου να προσευχηθεί για την ειρήνη είναι μεγάλη και κάποιοι ιερείς θα προσπαθήσουν να λειτουργήσουν νωρίς το πρωί.

«Γιατί δεν φύγατε;» ρωτάω τον επίσκοπο Μιχαήλ, σε ένα Κίεβο που το έχουν εγκαταλείψει σχεδόν όλοι. «Δεν μπορούσα να φύγω», απαντάει. «Το ποίμνιό μου είναι εδώ. Εκπροσωπώ τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τη μητέρα Εκκλησία. Η δουλειά μου είναι εδώ».

Η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα αποτελεί και εθνικό μουσείο της χώρας. Εδώ εκκλησιάζονται και οι περισσότεροι Ελληνες της ουκρανικής πρωτεύουσας. Ο επίσκοπος Μιχαήλ χρωστάει, όπως λέει, ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Ελλάδα για την έμπρακτη στήριξη με τρόφιμα και φάρμακα. Ο ίδιος είναι Ουκρανός, γεννημένος στο Χαμπαρόβσκ στις 18 Σεπτεμβρίου 1976, σπούδασε όμως στην Ελλάδα, στη Θεολογική Σχολή του ΕΚΠΑ, και μιλάει ελληνικά σαν να είναι η μητρική του γλώσσα. «Στις προσευχές προσθέσαμε δύο ευχές» συμπληρώνει στο τέλος της συνέντευξης. «Να τελειώσει ο πόλεμος, να φύγουν οι εχθροί και να νικήσει η Ουκρανία».

Χτυπήθηκαν 60 εκκλησίες

Λίγο πριν από το χωριό Μοτίζιν βλέπουμε κατεστραμμένο τον τρούλο ενός ναού. Ο ιερέας περιγράφει πως η εκκλησία χτυπήθηκε από τις ρουκέτες των εισβολέων και πως κινδύνεψαν τρία άτομα που ήταν εκείνη την ώρα στο προαύλιο του ναού. Στο εσωτερικό της εκκλησίας δεν υπάρχει τίποτα όρθιο. «Δεν στοχεύουν ναούς», λέει ο ιερέας του ναού της Γεννήσεως της Θεοτόκου.

«Τις περισσότερες φορές πρόκειται για παράπλευρες απώλειες» συμπληρώνει. Ο πρώτος απολογισμός της ουκρανικής πλευράς μετρά 60 κατεστραμμένες εκκλησίες. Ο ιερέας του συγκεκριμένου χωριού αποφάσισε οι λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας να γίνουν στον αύλειο χώρο. Το χωριό έχει χτυπηθεί και οι πιστοί θέλουν να προσευχηθούν για τις ψυχές αυτών που χάθηκαν.