Η Ορχήστρα Δωματίου της Αγγλίας με τις περισσότερες ηχογραφήσεις στον κόσμο στο Μέγαρο

Το πρόγραμμα

Ορχηστρική εισαγωγή της όπερας Οι γάμοι του Φίγκαρο, KV 492
Μέρος της περίφημης οπερατικής τριλογίας των Μότσαρτ (1756-1791) και Ντα Πόντε, Οι γάμοι του Φίγκαρο αποτελούν έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους του λυρικού ρεπερτορίου. Ο δημιουργός τους δεν θα μπορούσε βέβαια να φανταστεί την επιτυχία που θα είχαν Οι γάμοι του Φίγκαρο 230 χρόνια μετά τη σύνθεσή τους, αφού η διάσημη σήμερα όπερά του, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βιέννη, δεν έτυχε θερμής υποδοχής. Αντιθέτως, το ανέβασμά της αργότερα στην Πράγα και κατόπιν στην αυστριακή πρωτεύουσα και πάλι το 1789 είχε ως αποτέλεσμα την παραγγελία των άλλων δύο έργων της τριλογίας, του Ντον Τζοβάννι και του Έτσι κάνουν όλες! Εμπνευσμένη από το ομώνυμο θεατρικό με τα σπαρταριστά επεισόδια του γάλλου συγγραφέα Μπωμαρσαί, η κωμική όπερα του Μότσαρτ προβάλλει με κομψό και επιδέξιο τρόπο ένα συμβολικό μήνυμα με σημαντικές πολιτικές προεκτάσεις για τα δεδομένα εκείνης της εποχής: το τέλος της αριστοκρατίας μέσω της ανάδειξης ενός τετραπέρατου υπηρέτη σε αδιαμφισβήτητο πρωταγωνιστή του έργου. Η δε Ορχηστρική εισαγωγή των Γάμων συμπυκνώνει, μέσα σε λιγότερο από πέντε λεπτά, το φρενήρες μουσικό και σκηνικό κλίμα ολόκληρης της όπερας.

Julian Rachlin

Στο πρώτο μέρος, ο βιρτουόζος Julian Rachlin θα ερμηνεύσει και θα διευθύνει το τετραμερές Κοντσέρτο για βιολί σε μι ελάσσονα, έργο 64 του Φέλιξ Μέντελσον Μπαρτόλντυ (1809-1847). Το έργο έχει χαρακτηριστεί από τους μουσικοκριτικούς ως εν δυνάμει «δεξιοτεχνικό πυροτέχνημα», καθώς προϋποθέτει μεν ύψιστες τεχνικές ικανότητες εκ μέρους του εκτελεστή, παράλληλα όμως απαιτεί ερμηνευτική εσωτερικότητα και στοχαστική στάση. Ο Μέντελσον άρχισε να γράφει το Κοντσέρτο για βιολί σε μι ελάσσονα –ένα και εμβληματικό έργο του ρεπερτορίου για βιολί– το 1838 και το ολοκλήρωσε το 1844 αφιερώνοντάς το στον Φέρντιναντ Ντάβιντ, ονομαστό βιολονίστα και φίλο του. Το έργο παρουσιάστηκε στις 13 Μαρτίου 1845 στην Γκεβάντχαους της Λιψίας με ερμηνευτή τον Ντάβιντ, αλλά απόντος του συνθέτη λόγω προβλημάτων υγείας. Ο Μέντελσον ευτύχησε, ωστόσο, να διευθύνει το Κοντσέρτο με τον ίδιο σολίστ, λίγους μήνες αργότερα, αλλά και να το ακούσει με ερμηνευτή τον ταλαντούχο βιολονίστα Γιόζεφ Γιόαχιμ το 1847, λίγο πριν τον πρόωρο θάνατο του συνθέτη από εγκεφαλική συμφόρηση σε ηλικία μόλις 36 ετών.

Η Συμφωνία αρ. 4 σε λα μείζονα, έργο 90 («Ιταλική») του Μέντελσον…
…, που αποτελεί τον επίλογο της συναυλίας της Ορχήστρας Δωματίου της Αγγλίας στο Μέγαρο υπό τον Γιούλιαν Ράχλιν, συνδυάζει στοιχεία του Κλασικισμού αλλά και του Ρομαντισμού. Είναι κλασική ως προς τη δομή της, καθώς ακολουθεί τα πρότυπα των Χάυντν και Μότσαρτ αλλά και νεωτερική, αφού αφομοιώνει τα νέα στοιχεία της συμφωνικής γραφής του Μπετόβεν. Ο Μέντελσον προχώρησε στα πρώτα σχεδιάσματα του φημισμένου ορχηστρικού έργου του κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην Ευρώπη (1829-1831) και συγκεκριμένα κατά την περίοδο παραμονής του στην Ιταλία, μια χώρα που τον εντυπωσίασε βαθιά, όπως φαίνεται από την αλληλογραφία του. Ο Φέλιξ Μέντελσον έγραφε στην αδελφή του Φάννυ: «Η Ιταλική συμφωνία έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο. Θα είναι το ομορφότερο κομμάτι που έχω γράψει, ειδικά το τελευταίο μέρος της». Το έργο δεν έχει προγραμματικό χαρακτήρα αλλά μάλλον ρομαντικό, καθώς η συμφωνική σύνθεση του Μέντελσον ενσαρκώνει μουσικά την ιδεαλιστική εικόνα των λογοτεχνών και περιηγητών των αρχών του 19ου αιώνα, που έβλεπαν την Ιταλία ως έναν ειδυλλιακό τόπο με υπέροχη φύση και σπουδαίες αρχαιότητες. Η Συμφωνία αρ. 4 σε λα μείζονα, έργο 90 («Ιταλική») ολοκληρώθηκε στο Βερολίνο τον Μάρτιο του 1833 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά με μεγάλη επιτυχία, την ίδια χρονιά στο Λονδίνο, υπό τη διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη, ο οποίος όμως στη συνέχεια αναθεώρησε την αρχική παρτιτούρα.