Δεν χρειαζόμαστε πλουσιόμετρο – ούτε και αριστερόμετρο

Παρατηρώ την ανούσια αντιπαράθεση για τα πόθεν έσχες τόσο του Στέφανου Κασσελάκη όσο και του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Έχω την αίσθηση ότι κάποιοι αποφάσισαν να αποκτήσουμε στην πολιτική ζωή ένα… πλουσιόμετρο.

Δηλαδή, έναν δείκτη που να λέει μέχρι ποιου σημείου μπορεί κανείς να είναι πλούσιος για να μπορεί να κάνει πολιτική.

Θεωρώ, δεδομένου του τρόπου που διεξάγεται, ότι πρόκειται για ένα ακόμη επικίνδυνο βήμα προς τη μεταπολιτική και την αφαίρεση κάθε ουσίας από την πολιτική αντιπαράθεση, ρίχνοντας και νερό στον (ακροδεξιό) μύλο όσων για αλλότριους σκοπούς υποστηρίζουν το ισοπεδωτικό «όλοι ίδιοι είναι».

Γιατί κάποια στιγμή πρέπει να θυμηθούμε τα στοιχειώδη.

Η ουσία δεν είναι εάν κανείς είναι πλούσιος ή φτωχός όταν μπαίνει στην πολιτική.

Το ζητούμενο και το κρίσιμο είναι να μην φεύγει κάποιος από την πολιτική πλουσιότερος, γιατί αυτό θα σημαίνει ότι εκμεταλλεύτηκε το αξίωμα που κατείχε για να ευνοήσει συμφέροντα που στη συνέχεια έδειξαν την «ευγνωμοσύνη» τους.

Τότε έχουμε πρόβλημα και με βαθιές πολιτικές προεκτάσεις, όταν δηλαδή αποδεικνύεται πραγματική διαφθορά και χρηματισμός από εκπροσώπους ισχυρών οικονομικών συμφερόντων.

Δεν έχουμε πρόβλημα εάν στην πολιτική μπαίνει ένας άνθρωπος που είναι πλούσιος, εάν τα χρήματα τα έχει κάνει πριν την ενεργή εμπλοκή του με τα κοινά. Σε ιδεολογικό και θεωρητικό επίπεδο περί ταξικών διαφορών και αντίληψης των κοινωνικών προβλημάτων μπορούμε να πούμε πολλά, αλλά η ύπαρξη περιουσίας δεν είναι a priori ενοχοποιητική. Σε τελική ανάλυση, θα μπορούσε κανείς να πει, προς υπεράσπιση του ευκατάστατου, ότι είναι και λιγότερο πιθανό να δεχθεί και να μπει στον πειρασμό να χρηματιστεί.

Ούτε προφανώς είναι πρόβλημα εάν ένας πολιτικός πουλά ή αγοράζει ένα ακίνητο, στο βαθμό βεβαίως που αυτό γίνεται με απόλυτα νόμιμο και διαφανή τρόπο και δεν το κάνει με χρήματα που τα απέκτησε με τρόπους αθέμιτους και σχετιζόμενους με την πολιτική δράση του.

Άλλωστε, σε τελική ανάλυση το ίδιο το σύστημα του πόθεν έσχες έχει αποδειχτεί αναποτελεσματικό για να εντοπίσει κρούσματα πολιτικής διαφθοράς και χρηματισμού.

Σκεφτείτε πόσα χρόνια γίνονται αυτές οι δηλώσεις πόθεν έσχες από πολιτικούς, αλλά και αυτοδιοικητικούς άρχοντες και δημοσιογράφους και δημοσίους λειτουργούς και σοφότεροι δεν γίναμε, ούτε ακόμη και για πολιτικούς για τους οποίους η Δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι παρανόμησαν -γιατί μόνο με τέτοια αδιάσειστα στοιχεία μπορούμε να απευθύνουμε κατηγορίες και αιχμές αν δεν θέλουμε να δηλητηριάζουμε την πολιτική ζωή και να τη σπρώχνουμε σε σκοτεινές ατραπούς.

Γιατί προφανώς και οι… άμεσα ενδιαφερόμενοι δεν είναι τόσο ανόητοι ώστε να παραλαμβάνουν χρήματα με καταθέσεις στους προσωπικούς τους λογαριασμούς. Αυτά γίνονται με τρόπο που να εξασφαλίζεται η δυνατότητα να αρνηθείς ότι είναι δικά σου. Και «μπροστινοί» μια χαρά εύκολα βρίσκονται.

Γι’ αυτό τον λόγο η τωρινή συζήτηση για τα πόθεν έσχες είναι – και από τις δύο πλευρές – πολλαπλά προβληματική, εξόχως αποπροσανατολιστική από τα ουσιώδη ζητήματα και στην πραγματικότητα αποδεικνύει στρατηγική αμηχανία ως προς την άρθρωση ουσιαστικού λόγου για τα σημαντικά και τα μεγάλα διακυβεύματα των επερχόμενων εκλογών και όχι μόνο.

Για να το πω συγκεκριμένα. Ότι ο Στέφανος Κασσελάκης είχε περιουσία και επιχειρηματική δραστηριότητα πριν αναλάβει την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ το ξέραμε. Και δεν θα έπρεπε να μας αφορά, εκτός και εάν κάποιος γνωρίζει ότι πλούτισε από εγκληματικές δραστηριότητες. Εάν είναι να ασχοληθούμε με κάτι είναι οι πολιτικές του θέσεις. Σε αυτές ας ασκηθεί όση κριτική θεωρεί ο καθένας αναγκαία.

Αντίστοιχα, δεν με ενδιαφέρει εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει περιουσία, εάν πούλησε ή αγόρασε ένα ακίνητο, ή τι έκανε η σύζυγός του στις δικές της επιχειρηματικές δραστηριότητες. Θα με ενδιέφερε και γι’ αυτόν, όπως και για οποιονδήποτε βρίσκεται σε θέση ευθύνης, το εάν τα χρήματα αυτά αποτελούν μορφές πολιτικής δωροδοκίας ή εάν αξιοποίησε τη δημόσια θέση του για να ευνοήσει επιχειρηματικά σχέδια δικά του, συγγενών ή φίλων του.

Και όπως με οργίζει να χρησιμοποιείται ως εργαλείο πολιτικής το πλουσιόμετρο, έτσι αισθάνομαι και για το αριστερόμετρο.

Γιατί όπως το πλουσιόμετρο προκύπτει από την αμηχανία να ασκήσεις σοβαρή πολιτική κριτική (ή έστω να εντοπίσεις πραγματικά κρούσματα διαφθοράς), έτσι και το αριστερόμετρο προκύπτει από την αδυναμία άρθρωσης ουσιαστικών επιχειρημάτων για το ποια είναι η αριστερή ή προοδευτική στρατηγική σήμερα, που επιχειρεί να κρυφτεί πίσω από επιθέσεις με βάση το ότι «κάποιοι δεν είναι τόσο αριστεροί όσο πρέπει».

Και αναρωτιέμαι ποιος είναι αυτός που θεωρεί ότι δικαιούται και μπορεί να κρίνει άλλους για το πόσο αριστεροί είναι. Δηλαδή, από πού αντλεί την «αυθεντία» ή το ανώτερο «ηθικό σημείο» για να τους κρίνει; Να το πω απλά, όλος ο χώρος του ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχε στη διακυβέρνηση και φέρει ευθύνη για την εφαρμογή μνημονίων, που πανθομολογουμένως απήχαν έτη φωτός από την αριστερή ιδεολογία και η εφαρμογή τους -έστω και αναγκαστικά, για να αποφευχθεί μια κοινωνική καταστροφή- από μια αριστερή κυβέρνηση αποτελεί πληγή. Με τη διάσπαση η κηλίδα δεν έμεινε μόνο από τη μία πλευρά, απλώθηκε. Επομένως, αγγίζει τα όρια της αστειότητας τώρα, επειδή έγινε διάσπαση, οι μεν να θεωρούν ότι μπορούν να κατηγορούν τους δε ότι δεν είναι «αρκετά αριστεροί».

Μπορώ να καταλάβω αντιπαραθέσεις και πολιτικές συγκρούσεις για το πολιτικό στίγμα, τα προγράμματα, για το εάν μια πρόταση είναι είναι πιο αποτελεσματική ή όχι, ή ένα σχέδιο είναι πιο ευνοϊκό για τα λαϊκά στρώματα και τους εργαζομένους. Αλλά, αυτή τη συζήτηση με μόνο αποδεικτικό στοιχείο το αριστερόμετρο στη μασχάλη και εντελώς συγκεχυμένα κριτήρια για το πόσο αριστερός είναι κάποιος δεν την καταλαβαίνω.

Ιδίως δε όταν έρχεται από ανθρώπους που δεν είναι ακριβώς και της αυτοθυσίας, ούτε «πλήρωσαν με αίμα» την απόφαση και επιλογή τους να στρατευτούν στην Αριστερά. Κανονικοί άνθρωποι είναι, που έχουν αφιερωθεί στην αριστερή πολιτική, αλλά σε συνθήκες νομιμότητας και χωρίς να απειλούνται να βρεθούν σε ξερονήσια. Και η πρόκληση να αποδείξουν ότι μπορούν να υπηρετήσουν τις αρχές και τις αξίες της Αριστεράς και να υλοποιήσουν το όραμα της για την κοινωνία είναι ακόμη ανοιχτή. Άλλος ένας λόγος λοιπόν να είναι πιο μετρημένοι.

Για όλους αυτούς τους λόγους ας αφήσουμε στην άκρη και το πλουσιόμετρο και το αριστερόμετρο. Και ας δοκιμάσουμε να κάνουμε κανονική πολιτική συζήτηση. Τη δύσκολη και απαιτητική, που αφορά τις πολιτικές προτάσεις, τις ιδέες, το μέλλον της χώρας. Διαφορετικά γρήγορα θα περάσουμε από τη μεταπολιτική στη μη πολιτική. Δηλαδή, στην πλήρη απάθεια των πολιτών για την πολιτική. Και τότε θα είναι αργά.

ΥΓ. Ανακοινώθηκε χτες ο θάνατος της Κατίνας Μανιτάρα, που πέθανε σε ηλικία 92 ετών. Κουβαλούσε 77 χρόνια ένα θραύσμα στο κεφάλι από τη Μάχη της Άμφισσας στην οποία πήρε μέρος με τις δυνάμεις του Δημοκρατικού Στρατού, ένα θραύσμα που το θεωρούσε το καλύτερο παράσημο. Και που το 2016 μπορούσε ακόμη να κατεβαίνει στο δρόμο και να τρώει χημικά στο πρόσωπο έξω από το Μέγαρο Μαξίμου σε κινητοποίηση των συνταξιούχων, παραμένοντας πάντα στρατευμένη στο ΚΚΕ. Αυτό, για να θυμηθούμε ότι η Αριστερά σε αυτόν τον τόπο κέρδισε την εκτίμηση του λαού, επειδή είχε τέτοιους ανθρώπους. Μαχητικούς, ανυποχώρητους, μα και σεμνούς…