Πρόσφυγες: Η Ελλάδα έχασε εκδίκαση ασφαλιστικών μέτρων για την δομή της Σάμου

Οι προσφυγικές ροές είναι αυξημένες τους τελευταίους δύο μήνες και το προσφυγικό αναμένεται να αποτελέσει τον πονοκέφαλο της κυβέρνησης αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μετά από προσφυγή δύο ατόμων κατά της Ελλάδας που αφορούσε την κατάσταση διαβίωσης στην Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή Σάμου, η Ελλάδα έχασε την εκδίκαση ασφαλιστικών μέτρων και οφείλει να συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου και να απομακρύνει τα άτομα που προσέφυγαν από την δομή της Σάμου.

Βέβαια, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η κατάσταση δεν αφορά δύο μεμονωμένα πρόσωπα. Οι συνθήκες φιλοξενίας, κάθε άλλο παρά… φιλόξενες είναι, παρά τις αντίθετες δηλώσεις του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου την περασμένη Πέμπτη από την Σάμο.

Άνθρωποι με γνώση της κατάστασης, καταγγέλλουν από πρακτικές ορθοστασίας, έως φαγητό να διαμοιράζεται με την Αστυνομία να το πετά και όποιος προλάβει…

Τις εβδομάδες μετά το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου παρατηρήθηκε αύξηση των αφίξεων με φουσκωτά, αλιευτικά σκάφη και βάρκες, ενώ παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση και στις καταγγελίες περί pushbacks. Κάτι το οποίο η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά. Οι αφίξεις στην ΚΕΔ Σάμου ήταν τέτοιες όπου ξεπεράστηκε η χωρητικότητα κατά 1.000 άτομα. Για να ανταπεξέλθει η διοίκηση της δομής άνοιξε το ΠΡΟΚΕΚΑ (Προαναχωρητικό Κέντρο Κράτησης Αλλοδαπών) που σύμφωνα με το υπουργείο έχει δυνατότητα «φιλοξενίας» 960 ατόμων. Όμως ουσιαστικά πλέον δεν αφορά άτομα προς απέλαση, αλλά κανονική κράτηση.

Αυτές τις ημέρες σύμφωνα με πληροφορίες του in, 800 περίπου άτομα μετακινήθηκαν στην ενδοχώρα. Περίπου 1.000 άτομα κατέφθασαν στην Ελλάδα με 30 βάρκες μόνο το Σαββατοκύριακο που πέρασε. Ο ρυθμός, η ροή, για να μιλάμε με μεγαλύτερη ακρίβεια, είναι τέτοια που τον Αύγουστο καταγράφησαν 5.300 αφίξεις και τις πρώτες 12 ημέρες του Σεπτέμβρη άλλες 4.200 άνθρωποι. Οι αριθμοί αυτοί αφορούν όλα τα νησιά, με πρώτες σε ροές την Σάμο και την Λέσβο.

Στις 15 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με εθελοντές της Σάμου στην ΚΕΔ βρίσκονταν 3.206 άτομα, την ώρα που η χωρητικότητα είναι 2.040. Την εβδομάδα 8 με 15 Σεπτεμβρίου αφίχθησαν 582 άτομα και αναχώρησαν 26. Την πρώτη του Αυγούστου ο πληθυσμός ήταν 588 άτομα. Οπότε από την 1η Αυγούστου μέχρι σήμερα μόνο η Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή Σάμου έχει υποδεχθεί περισσότερα από 2.600 άτομα.

Για να ανταπεξέλθουν άνοιξαν το ΠΡΟΚΕΚΑ (Προαναχωρητικό Κέντρο Κράτησης Αλλοδαπών) που σύμφωνα με το υπουργείο έχει δυνατότητα «φιλοξενίας» 960 ατόμων. Όμως ουσιαστικά δεν αφορά την απέλαση των ατόμων, αλλά κανονική κράτηση.

Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη

Μόνιμος γιατρός δεν υπάρχει στην ΚΕΔ Σάμου και οι ανάγκες αντιμετωπίζονται με «μπαλώματα» είτε με στρατιωτικούς γιατρούς ή από το νοσοκομείο Σάμου. Το ίδιο ισχύει με τους νοσηλευτές ενώ υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τις βαριές ευαλωτότητες, ασθένειες όπως ο διαβήτης. Τα παραπεμπτικά για το νοσοκομείο συνήθως αργούν πολύ περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Ενώ σε αρρώστους με μεταδιδόμενα νοσήματα, δίνουν κούτες αντί για κουβέρτες σε μια φωτογραφία που σίγουρα δεν τιμά την Ελλάδα.

Καταγραφή

Καταγραφή γίνεται ελάχιστες ημέρες την εβδομάδα με αποτέλεσμα να επιτείνονται ανθρωπιστικά ζητήματα, καθώς οι πρόσφυγες δεν μπορούν να επισκεφθούν τα Free Shops των ΜΚΟ στο Βαθύ Σάμου για είδη πρώτης ανάγκης. Αυτό συμβαίνει καθώς οι μη καταγεγραμμένοι απαγορεύεται να βγαίνουν από την ΚΕΔ.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ το σύστημα καταγραφής είναι προβληματικό με πρακτικά εμπόδια και ηλεκτρονικούς περιορισμούς. Στα μη καταγεγραμμένα άτομα υπάρχουν και ασυνόδευτα ανήλικα.

Τα κυριότερα προβλήματα είναι με παιδιά που είναι σε ηλικία να μοιάζουν με ενήλικες (16-17 ετών), όμως δεν είναι και δεν προστατεύεται η ανηλικότητά τους όπως θα έπρεπε. Δηλαδή διαβιούν στον γενικό πληθυσμό. Οι περιπτώσεις των καταγεγραμμένων ασυνόδευτων ανηλίκων είναι τουλάχιστον 18, ενώ ο αριθμός των μη καταγεγραμμένων ανήλικων είναι σύμφωνα με πληροφορίες τριψήφιος.

Αγκάθι (και) η υδροδότηση

Η σταθερή υδροδότηση ήταν ένα αγκάθι από την στιγμή που άνοιξε η νέα δομή. Ποτέ δεν υπήρχε σταθερή παροχή τρεχούμενου νερού στην ΚΕΔ Σάμου. Πλέον εξαιτίας του υπερπληθυσμού που παρατηρείται και παρότι τα κονδύλια είναι ευρωπαϊκά, οι έγκλειστοι έχουν δικαίωμα μόνο για δύο μπουκάλια νερό την ημέρα. Οι συνθήκες υγιεινής είναι κάκιστες και σκεφτείτε πως τα 5/6 όλων των προσφύγων και μεταναστών είναι νέες αφίξεις από την πρώτη Αυγούστου.

Άνθρωποι με γνώση της κατάστασης, καταγγέλλουν από πρακτικές ορθοστασίας, έως φαγητό να διαμοιράζεται με την Αστυνομία να το πετά και όποιος προλάβει…  Παλαιότερα πάντως κάθε κρατούμενος είχε δικαίωμα για 6 μπουκάλια νερό και αυτό δείχνει έλλειψη κρατικής προετοιμασίας να υποδεχθεί τις νέες αφίξεις. Αντίστοιχες ελλείψεις παρουσιάζονται με τον ρουχισμό και με τα παπούτσια.

Από το ρεπορτάζ προκύπτει πως η ΚΕΔ Σάμου είναι υποστελεχωμένη με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να υποχρεώνονται σε υπερβολικές υπερωρίες στην προσπάθεια που γίνεται να ελεγχθεί η κατάσταση και να μην εκτραχυνθεί. Δυστυχώς όμως η συνεχής υπερωριακή εργασία δεν θα βοηθήσει τους εργαζόμενους στην δομή, να είναι ψύχραιμοι στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Η προσφυγή

Πάνω σε όλες αυτές τις καταγγελίες και μαρτυρίες πάτησε η προσφυγή με στοιχεία και φωτογραφίες σχετικά με τον υπερπληθυσμό, την έλλειψη τρεχούμενου νερού και την έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης να αφορούν τις κυριότερες εκ των αιτιάσεων που προέβαλε η μεριά της εναγούσης. Ωστόσο, το ζήτημα αφορά περισσότερα από τα δύο άτομα που προσέφυγαν, καθώς όλοι οι έγκλειστοι αντιμετωπίζουν τις ίδιες συνθήκες διαβίωσης.

Ουσιαστικά μέσα από την αποδοχή των ασφαλιστικών μέτρων, το δικαστήριο αποδέχεται τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν και επίσης αποδέχεται την επίκληση του Κανονισμού 39 που αφορά άτομα σε άμεσο κίνδυνο ή ανεπανόρθωτη βλάβη.

Η Ελλάδα συμμορφώθηκε με την απόφαση εντός 24 ωρών, καθώς έδωσε στην προσφύγισσα που προσέφυγε «ανοιχτή κάρτα» για την μεταφορά στην Αθήνα, όπου θα συναντήσει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.

Το προβληματικό της περίπτωσης είναι πως η γυναίκα που προσέφυγε, είχε κάνει όλες τις απαραίτητες κινήσεις που αποδείκνυαν την ευαλωτότητά της και τις συνθήκες κράτησης (χρησιμοποιείται ο όρος «κράτησης», λόγω της πλημμελούς καταγραφής των ατόμων στην δομή) και δεν χρειαζόταν να προσφύγει στο ΕΔΔΑ για να δικαιωθεί. Ειδικά από την στιγμή που η χώρα μας συμμορφώθηκε με την απόφαση σε χρόνο ρεκόρ. Ο φόβος όλων είναι πως όσο η δομή είναι υποστελεχωμένη και υπερπληθής από έγκλειστους, τόσο οι διαθέσιμες ποσότητες του εμφιαλωμένου νερού θα μειώνονται και τόσο θα αυξάνονται οι φόβοι για φαινόμενα τύπου Μόριας.