Δύο βιβλία γυναικείας ενδυνάμωσης και ψυχολογίας

Έχει γίνει διεθνές μπεστ σέλερ και πλέον αποτελεί εμβληματικό έργο για τη γυναικεία ενδυνάμωση στη σημερινή εποχή. Το βιβλίο «Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους – Μύθοι και ιστορίες για το αρχέτυπο της άγριας γυναίκας», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέλευθος στα ελληνικά, σε μετάφραση της Δέσποινας Παπαγιαννοπούλου, έχει παραμείνει τουλάχιστον για 144 εβδομάδες στη λίστα των ευπώλητων των New York Times.

Είναι γραμμένο από μια γυναίκα ψυχαναλύτρια, ποιήτρια και ακτιβίστρια την Κλαρίσα Πίνκολα Εστές, με 50 χρόνια πλέον κλινικής εμπειρίας και ειδικευμένη στην αντιμετώπιση των μετατραυματικών καταστάσεων.

Δεν είναι τυχαίο που η ίδια παρεμβαίνει ακόμη και διαδικτυακά στα σημερινά τεκταινόμενα μέσω των social media. Μια ενδεικτική κίνηση της δράσης της αποτελεί η προσπάθεια συμπαράστασης με κάλεσμα μέσω Facebook, κατά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, προς συναδέλφους της στην περιοχή, για την παροχή μεταφρασμένων ειδικών πρωτοκόλλων αντιμετώπισης των ψυχικών τραυμάτων από τον πόλεμο.

«Φύλακας των παλαιών ιστοριών»

Αντιλαμβανόμαστε καλύτερα τη σημασία και τις διαστάσεις του έργου της Εστές, με τις νέες συνθήκες που έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες. Σε μια εποχή δηλαδή που οι γυναικοκτονίες έχουν έρθει στο προσκήνιο, οι γυναίκες ήταν αυτές που βίωσαν, όπως προκύπτει πια και από τις έρευνες, πραγματική οικονομική εξουθένωση από την κρίση λόγω πανδημίας, αλλά και πέφτει πια φως στην ηθική και κοινωνική τους εξόντωση που αφορά τον ρατσισμό και τις διακρίσεις που υφίστανται για το σώμα, την ηλικία τους και τη σεξουαλικότητά της ή ακόμη και τη δολοφονία του χαρακτήρα τους από σκόπιμες διαδικτυακές επιθέσεις.

Η ίδια η συγγραφέας μιλά για τον εαυτόν της ως «φύλακα των παλαιών ιστοριών» και με τη δύναμη της δικής της αφήγησης, γλυκαίνει την καρδιά του αναγνώστη, διασώζοντας και ενεργοποιώντας εκ νέου την ισχύ της προφορικής παράδοσης, των παραμυθιών, των αρχέγονων συμβόλων, των ψυχικών αρχέτυπων, των εγγραφών που συνιστούν το συλλογικό ασυνείδητο κατά Καρλ Γιουνγκ.

Πρώτης γενιάς Αμερικανή, έζησε με τους αυτόχθονες του Μεξικού, μια Μεστίζα Λατίνα, που υιοθετήθηκε από μια οικογένεια Μαγυάρων, με τα αγγλικά ως τρίτη της γλώσσα, χωρίς οι δικοί της να ξέρουν να γράφουν και να διαβάζουν, αλλά γνωρίζοντας να ζουν στη φύση και να επιβιώνουν με μια μακρά δημιουργική παράδοση, αγωνίζεται όλη της τη ζωή να δώσει φωνή σε αυτούς που δεν έχουν. Στα θύματα, τους ανθρώπους που βίωσαν τον πόνο, τη βία, τα βασανιστήρια.

Η Κλαρίσα Πίνκολα Εστές αποφασίζει να μιλήσει για τις γυναίκες, αναγνωρίζοντας τη μακραίωνη καταπίεση, ορατή και αόρατη, που έχουν υποστεί, χωρίς να αποκλείει τους άντρες. Ίσα ίσα, τους κάνει συμμέτοχους, κοινωνούς μιας δύναμης αρχέγονης που μπορεί να εξισορροπεί όχι μόνο το άτομο, αλλά και την κοινότητα. Ως «άγρια» εννοεί η συγγραφέας τη γυναίκα που παραμένει αδάμαστη ως προς την περιέργειά της, το πνεύμα της, την ελεύθερη σκέψη της.

Γιατί οι λύκοι; Γιατί η ίδια τους μελέτησε, έζησε από κοντά μαζί τους και βρήκε «κάποια κοινά ψυχικά χαρακτηριστικά: οξυμένη διαίσθηση, παιχνιδιάρικο πνεύμα και μεγάλη ικανότητα αφοσίωσης. Από τη φύση τους, οι λύκαινες και οι γυναίκες θέλουν να σχετίζονται, είναι φιλοπερίεργες, πολύ ανθεκτικές και δυνατές. Βαθιά διαισθητικές, φροντίζουν με κάθε τρόπο τα μικρά, τους συντρόφους και την αγέλη τους».

Αυτή η αδάμαστη φύση, ξεκαθαρίζει η Εστές ότι δεν ευδοκιμεί σε ατμόσφαιρα πολιτικής ορθότητας. «Όπως τα λυκάκια έτσι και οι γυναίκες χρειάζεται να μυηθούν στην εξής γνώση: Οι εσωτερικοί και οι εξωτερικοί κόσμοι δεν είναι τόποι όπου μπορείς να είσαι πάντα αμέριμνη», γράφει η ίδια.

Γυναικείο σώμα και θηλυκότητα

Από την πρόωρα χαμένη εκδότρια Αργυρούλα Εμμανουήλ από την Κρήτη που πρόλαβε ωστόσο να εκδώσει τα εμβληματικά έργα του Καρλ Γιουνγκ σε εξαίσια μορφή συνολικά, καθώς και πολλών ψυχοθεραπευτών της σχολής του, μας παραδίδεται ένα άκρως κατατοπιστικό βιβλίο για τις ασυνείδητες διαδρομές, τα υπόγεια ρεύματα της γυναικείας σωματικότητας και θηλυκότητας. Πρόκειται για το έργο της Marion Woodman, «Η Κουκουβάγια ήταν Κόρη του Φούρναρη- Παχυσαρκία, Νευρική Ανορεξία και Καταπιεσμένη Θηλυκότητα» (εκδόσεις Ίσις, μετάφραση Αργυρώ Εμμανουήλ). «Η συνειδητότητα δεν λύνει πάντα το πρόβλημα, αλλά μπορεί να δώσει νόημα στην ψυχική οδύνη», λέει η συγγραφέας, σημειώνοντας «Μόνο ανακαλύπτοντας και αγαπώντας τη θεά που έχει χαθεί μέσα στο σώμα της, που η ίδια απέρριψε, μπορεί μια γυναίκα να ακούσει τη δική της αυθεντική φωνή».

Το βιβλίο αποκαλύπτει σπαρακτικές πτυχές του θέματος, ξεσκεπάζει με θάρρος πληγές και βαθιά τραύματα των γυναικών, παρακολουθώντας το ζήτημα της θηλυκότητας από τα πανάρχαια χρόνια έως και σήμερα. Σκοπός είναι η γνώση να οδηγήσει στη συμφιλίωση.

Για μια ευφυή γυναίκα είναι σημαντικό από την άποψη της φυσιολογίας να γνωρίσει τους μηχανισμούς με τους οποίους λειτουργεί το σώμα της σε όλες του τις διαστάσεις. Ποιος είναι ο ρόλος του σώματος στην πορεία εξατομίκευσης της γυναίκας; Τι συμβολίζει το πάχος; Τι μπορεί να την βοηθήσει να κατανοήσει την ενστικτώδη θηλυκότητά της και τα τραύματα που αυτή έχει υποστεί, όχι μόνο από τους άλλους αλλά και από την ίδια;

(Πηγές φωτογραφιών των συγγραφέων: https://www.mwfbodysoulrhythms.org/,

https://www.clarissapinkolaestes.com/)