NASA: Κοντινό πορτρέτο της Ιούς αποκαλύπτει έναν κόσμο ηφαιστείων

Ηφαίστεια που σιγοβράζουν και  απέραντες πεδιάδες στερεοποιημένης λάβας απλώνονται στις νέες εικόνες της Ιούς που μετέδωσε η αποστολή Juno της NASA, η οποία πλησίασε το ηφαιστειακό φεγγάρι του Δία πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο σκάφος τα τελευταία 20 χρόνια.

Η NASA ανάρτησε στο X τις πρώτες εικόνες από το κοντινό πέρασμα της 30ής Δεκεμβρίου, στη διάρκεια της 57^ης περιφοράς του σκάφους γύρω από τον Δία.

Το Juno πέρασε σε απόσταση 1.500 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του δορυφόρου, ο οποίος έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με τη Σελήνη.

Μόνο ένα άλλο σκάφος έχει πλησιάσει περισσότερο την Ιώ –το Galileo της NASA, το οποίο έφτασε το 2001 σε απόσταση 181 χιλιομέτρων πάνω από τον νότιο πόλο.

Mε τα ηφαίστεια που έχουν καταμετρηθεί στην επιφάνειά της να υπερβαίνουν τα 400, η Ιώ είναι μακράν το πιο ηφαιστειακά ενεργό σώμα του Ηλιακού Συστήματος.

A color view of Jupiter’s moon Io, the most volcanically active body in the solar system, captured by NASA’s #JunoMission on Dec. 30. More images at https://t.co/fmQ8weHDSx. Make your own virtual visit to Io at https://t.co/p5UKsgdaja
Image processed by Kevin M. Gill pic.twitter.com/xcbvq9nluy

— NASA Solar System (@NASASolarSystem) December 31, 2023

Αυτό οφείλεται στην βαρυτική έλξη του γιγάντιου Δία αλλά και των άλλων φεγγαριών του. Οι δυνάμεις αυτές περιοδικά τεντώνουν και συμπιέζουν την Ιώ, μια παραμόρφωση που δημιουργεί τριβές και τελικά απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες θερμότητας.

Δεκάδες «θερμά σημεία» που αντιστοιχούν σε ηφαίστεια διακρίνονται σε παλαιότερη υπέρυθρη εικόνα (NASA/JPL-Caltech/SwRI/ASI/INAF/JIRAM)

Σε αντίθεση με άλλα φεγγάρια του Δία, τα οποία καλύπτονται από πάγο και περιέχουν μεγάλες ποσότητες νερού, η Ιώ είναι πρακτικά στεγνή, και καλυμμένη με κίτρινο θειάφι ηφαιστειακής προέλευσης.

Ανά διαστήματα, γιγάντιοι πίδακες λάβας φτάνουν σε ύψος εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων και εκτοξεύουν σωματίδια στο Διάστημα.

To 1999 το Galileo της NASA κατέγραψε ροές λάβας στην περιοχή Tvashtar της Ιούς (NASA/JPL-Caltech)

Το Juno εκτοξεύτηκε το 2011 και έφτασε στο σύστημα του Δία το 2016 έπειτα από ταξίδι 2,8 δισ. χιλιομέτρων.

Θα ξαναπεράσει σε απόσταση 1.500 χιλιομέτρων από την Ιώ στις 2 Φεβρουαρίου, δεν θα την προσεγγίσει όμως περισσότερο πριν η αποστολή του λήξει το 2025, οπότε το σκάφος θα αυτοκαταστραφεί με βουτιά αυτοκτονίας στην ατμόσφαιρα του Δία.