Το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας και το Εργαστήριο Ιταλικής Ιστορίας και Ιστοριογραφίας (Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών) διοργανώνουν Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με τίτλο «Νεοελληνική Διασπορά στην Κεντρική και Νότια Ιταλία των Πρώιμων Νεότερων Χρόνων, 15ος-18ος.

Το συνέδριο θα διεξαχθεί στη Βενετία, στους χώρους του Ελληνικού Ινστιτούτου, από τις 27 έως τις 29 Ιουνίου 2023 και θα μεταδοθεί απευθείας από το κανάλι του Ινστιτούτου στο youtube

https://www.youtube.com/channel/UC_Psu9WrmIV-AhPBNq3xDXQ

Για την κινητικότητα των Ελληνορθοδόξων από την Ανατολική Μεσόγειο προς τα Ιταλικά κράτη κατά την υπό εξέταση περίοδο διαθέτουμε μεγάλο αριθμό μελετών που ωστόσο κατανέμονται άνισα γεωγραφικά και θεματικά. Η Βενετία, διοικητικό κέντρο για πολλούς Έλληνες, κατέχει τη μερίδα του λέοντος ενώ και άλλες παροικίες που απέκτησαν επίσημη οργανωτική δομή (Τεργέστη,
Λιβόρνο) έχουν μελετηθεί αναλυτικά. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την Κεντρική και Νότια Ιταλία όπου επίσης μαρτυρείται μια τακτική μετακίνηση προσώπων ή και ομάδων από τον υπό οθωμανική και βενετική κυριαρχία ανατολικομεσογειακό χώρο. Το ιστοριογραφικό αυτό κενό έχει εν πολλοίς αποδοθεί στη μετακίνηση Ελλήνων σε αγροτικές περιοχές, στη μη ύπαρξη
θαλερών αστικών κέντρων που θα προσέλκυαν εμπόρους από την Ανατολή ως κρίκους που θα συνέδεαν τους τόπους προέλευσης με τους τόπους νέας εγκατάστασης, στην έλλειψη σαφών οργανωτικών δομών για τους μετοίκους ή στην απουσία της σχετικής τεκμηρίωσης, κ.ο.κ. Επιπλέον αυτές οι μετακινήσεις προς τη Νότια Ιταλία και τη Σικελία περιλάμβαναν σε μεγάλο βαθμό ταυτόχρονα ελληνόφωνους και αλβανόφωνους πληθυσμούς και ειδικά οι τελευταίοι στην ύπαιθρο φαίνεται πως υπερείχαν ποσοτικά, πράγμα που επηρέασε την εθνοτική εξέλιξη των δύο ομάδων.

Τα τελευταία 15-20 έτη ειδικά για τη νεοελληνική διασπορά στη Νότια Ιταλία έχουν δημοσιευθεί μελέτες συνταγμένες κατά κύριο λόγο από μη Έλληνες, που αξιοποιούν πρωτογενείς αρχειακές πηγές και σύγχρονες κοινωνιολογικές θεωρίες και μελετούν το μεταναστευτικό φαινόμενο σε σχέση με άλλες κινητικότητες που συνέβαιναν ταυτόχρονα στον ίδιο χώρο. Αυτός ακριβώς είναι ένας από τους κεντρικούς λόγους του συνεδρίου που επικεντρώνεται στη μακρά χρονική περίοδο από τον αιώνα της κατάλυσης του Βυζαντίου μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα οπότε εκκινεί η αποσύνθεση των μεγάλων αυτοκρατοριών εντός των οποίων ζούσαν οι Έλληνες, με επιταχυντή των εξελίξεων τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Επιθυμία των διοργανωτών είναι να βρεθούν στον ίδιο χώρο νέοι και παλιοί ερευνητές αυτής της ιδιαίτερης θεματικής, να αναδειχθεί η νέα γνώση, να προταθούν νέα ερωτήματα, να εντοπιστούν τα κενά κ.ο.κ.

Δείτε όλο το πρόγραμμα του συνεδρίου

Labstoria_2023_Programma_sunedriou