Ποιος ήταν ο «καπετάν Ερμής», το πρωτοπαλίκαρο του Αρη Βελουχιώτη

Ηταν ένας μύθος. Ο Βασίλης Πριόβολος, γνωστός και ως «καπετάν Ερμής» από τον αγώνα του στην Αντίσταση, πέθανε σε ηλικία 100 ετών. Εζησε μια γεμάτη ζωή, γνώρισε σημαντικές προσωπικότητες, πολέμησε δίπλα στον καπετάνιο του ΕΛΑΣ, Αρη Βελουχιώτη, τιμήθηκε εν ζωή και πρόσφατα καταχειροκροτήθηκε από χιλιάδες συγκινημένους πολίτες στο συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής.

Τα στοιχεία για τη ζωή του είναι πολύ ενδιαφέροντα.

Ο Βασίλης Πριόβολος (1918-2018) γνωστός και ως καπετάν Ερμής, ήταν Έλληνας πολιτικός και αντιστασιακός, καπετάνιος του ΕΛΑΣ κατά την Κατοχή και αργότερα του ΔΣΕ κατά τον εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος διατέλεσε υπασπιστής του Άρη Βελουχιώτη. Στα χρόνια της μεταπολίτευσης εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ και υπήρξε στενός φίλος και συνεργάτης του Ευάγγελου Γιαννόπουλου. Επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου χρημάτισε αντιπρόεδρος της τότε Επιχείρησης Αστικών Συγκοινωνιών (ΕΑΣ), του σημερινού ΟΑΣΑ.

Ο Βασίλης Πριόβολος γεννήθηκε το 1918 στην Χρύσω Ευρυτανίας, στα Άγραφα. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και έλαβε πτυχίο πολιτικού μηχανικού. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του εντάχθηκε στο ΚΚΕ.

Κατοχή – Αντίσταση

Κατά την Κατοχή ήταν από τους πρώτους που στελέχωσαν τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ, γρήγορα κέρδισε την εμπιστοσύνη του Άρη Βελουχιώτη και εντάχθηκε στον έφιππο ουλαμό, τους αποκαλούμενους μαυροσκούφηδες. Στο ένοπλο αντάρτικο έγινε γνωστός ως Ερμής. Ο Βελουχιώτης του ανέθεσε πολλές αποστολές, ενώ χαρακτηριστικό της στενής σχέσης τους είναι το γεγονός ότι τον είχε ορίσει επικεφαλής της ένοπλης ομάδας ασφαλείας στη Βίνιανη, έδρα της «Κυβέρνησης του Βουνού» και αρχηγείο του ΕΛΑΣ. Κατά την κάθοδο του Άρη στην Πελοπόννησο μετέβη και ο Ερμής, όπου αργότερα έγινε καπετάνιος της 3ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ.

Βάρκιζα – Εμφύλιος

Μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, πειθάρχησε την επίσημη γραμμή του ΚΚΕ και δεν ακολούθησε τον Άρη Βελουχιώτη (παρά την στενή φιλία τους) στην κίνησή του που αποσκοπούσε στην καταγγελία της συμφωνίας και στην δημιουργία νέου αντάρτικου ενάντια στις κυβερνήσεις της Δεξιάς και τους Άγγλους.

Στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου διατέλεσε διοικητής του Αρχηγείου Παρνασσίδας του ΔΣΕ και συμμετείχε σε πολλές μάχες στο πλευρό του Γιάννη Αλεξάνδρου (καπετάν Διαμαντή). Με τακτική ανταρτοπολέμου κατόρθωσε να αναχαιτίσει τις επιχειρήσεις «Τέρμινους» και «Λαίλαψ» του ελληνικού Στρατού που στόχευαν στην εξόντωση του τοπικού ΔΣΕ.

Μετά την ήττα του ΔΣΕ, διέφυγε στην Γιουγκοσλαβία και έπειτα στην Ρουμανία, όπου έζησε ως πολιτικός πρόσφυγας, επιστρέφοντας τελικά στην Ελλάδα με την αμνηστία του 1978.

Μεταπολίτευση

Μεταπολιτευτικά προσχώρησε στο ΠΑΣΟΚ, και ήταν υποψήφιος βουλευτής Α΄ Αθηνών στις εκλογές του 1981, χωρίς να εκλεγεί. Τον Οκτώβριο του 1981, όταν το ΠΑΣΟΚ ανήλθε στην εξουσία, ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος που ανέλαβε το Υπουργείο Συγκοινωνιών, διόρισε τον Πριόβολο αντιπρόεδρο στην τότε Επιχείρηση Αστικών Συγκοινωνιών (ΕΑΣ), όπου παρέμεινε μέχρι το 1989. Επίσης διατέλεσε πρόεδρος της Πανελλήνιας Οργάνωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης (ΠΟΑΕΑ) και του Πανελλήνιου Συλλόγου Μνήμης Άρη Βελουχιώτη.

Το 1992, η κυβέρνηση Μητσοτάκη ανακοίνωσε την κατάργηση και ιδιωτικοποίηση της ΕΑΣ, και την αντικατάστασή της από τις Συγκοινωνιακές Επιχειρήσεις (ΣΕΠ), μέλη των οποίων ήταν φυσικά πρόσωπα (ιδιώτες, γνωστοί ως «ΣΕΠίτες») στα οποία παραχωρήθηκε η άδεια κυκλοφορίας των λεωφορείων. Ο Πριόβολος μαζί με συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ ηγήθηκε της αντίδρασης στην ιδιωτικοποίηση με δυναμικές μεθόδους, και χαρακτηριστικά ήταν τα «ξεβρακώματα» των ΣΕΠιτών από ομάδες συνδικαλιστών του ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Ανδρέα Κολλά, «πρωτοπαλλήκαρο» του Πριόβολου. Τελικά το 1993, με την επιστροφή του Ανδρέα Παπανδρέου στην εξουσία, οι αστικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας περιέρχονται ξανά στο ελληνικό Δημόσιο. Με τον Νόμο 2175/93 διαλύονται και θέτονται υπό εκκαθάριση οι ΣΕΠ και ιδρύεται η ανώνυμη εταιρεία Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ Α.Ε.) ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ), και ως εξ ολοκλήρου κρατική επιχείρηση.

Ο Βασίλης Πριόβολος πέθανε πλήρης ημερών σε ηλικία 100 ετών στις 10 Απριλίου 2018.