Φαίνεται ότι η πολυαναμενόμενη ανοιξιάτικη επίθεση της Ουκρανίας μπορεί τελικά να ξεκίνησε. Ηδη, η Ρωσία απέκρουσε τις ουκρανικές επιθέσεις σε πέντε σημεία (εικόνα, επάνω, από dailyreckoning.com).

Η επίθεση θα εκτονωθεί

Είναι πολύ νωρίς. Αυτές ήταν πιθανές επιθέσεις διερεύνησης για τον εντοπισμό αδύναμων σημείων στις ρωσικές αμυντικές θέσεις, αλλά ήταν πολύ πιο βαριές από προηγούμενες. Θα πρέπει να δούμε τι συμβαίνει.

Οταν εξαπολυθεί η κύρια επίθεση, είναι πολύ πιθανό οι ουκρανικές δυνάμεις να διεισδύσουν σε ορισμένες περιοχές.

Μπορεί να καταλάβουν κάποιο έδαφος (με άφθονη αναγνώριση και πληροφορίες παρεχόμενες από τις ΗΠΑ/ΝΑΤΟ), αλλά είναι απίθανο να διατηρήσουν τα κέρδη τους.

Η επίθεση πιθανότατα θα εκτονωθεί καθώς οι ρωσικές δυνάμεις σταδιακά τη ροκανίζουν, γράφει σε ανάλυσή του ο James Rickards, πρώην σύμβουλος της κοινότητας των Υπηρεσιών Πληροφοριών (IC) των ΗΠΑ και του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας.

Τρομερές άμυνες

Η Ρωσία έχει αρκετές αμυντικές γραμμές στην περιοχή, από ναρκοπέδια, αντιαρματικές τάφρους, τσιμεντένια εμπόδια γνωστά ως «δόντια του δράκου» κ.λπ. Πρόκειται για τρομερές άμυνες, τις οποίες οι Ρώσοι οργάνωναν επί μήνες.

Εάν η Ουκρανία ξεπεράσει τη μια γραμμή, θα πρέπει ν’ αντιμετωπίσει μια άλλη. Και ακόμα μια άλλη. Και άλλη μία μετά από αυτή.

Είναι επίσης σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι οι επιθέσεις στην κλίμακα που οραματίζονται απαιτούν τεράστια υλικοτεχνική υποστήριξη και δεν είναι σαφές ότι το Κίεβο έχει τους πόρους για να τις υποστηρίξει.

Προς τούτο δεν βοηθάει και το γεγονός ότι η Ρωσία στοχεύει σταθερά τις ουκρανικές αποθήκες πυρομαχικών, τις μεταφορικές συνδέσεις, τα σημεία συγκέντρωσης κ.λπ.


Ρωσικές οχυρώσεις στα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας (φωτογραφία από δορυφόρο,Capella Space via Reuters)

Στο μεταξύ, ο Ζελένσκι θέλει περισσότερα πυραυλικά συστήματα Patriot. Αυτό συμβαίνει γιατί οι Ρώσοι έχουν ήδη καταστρέψει το ένα τρίτο αυτών που στείλαμε.

Οπως έχω υποστηρίξει στο παρελθόν, η Ρωσία κερδίζει τον πόλεμο. Η Δύση δεν έχει την πολυτέλεια να δώσει στην Ουκρανία πολύ περισσότερα όπλα και η υποστήριξη για την πολεμική προσπάθεια μειώνεται.

Διαπραγμάτευση ή κλιμάκωση

Το μόνο που απομένει είναι η διαπραγμάτευση ή η κλιμάκωση προς τον πυρηνικό πόλεμο. Δυστυχώς, ο Μπάιντεν πιθανότατα θα επιλέξει την κλιμάκωση.

Πρώτα είπε όχι άρματα, μετά συμφώνησε να στείλει άρματα. Μετά είπε όχι F-16, τώρα συμφώνησε να στείλει F-16. Δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι θα τελειώσει εκεί. Ο Μπάιντεν έχει εμπλακεί πολύ βαθιά για ν’ αποτραβηχτεί σ’ αυτό το σημείο.

Και σίγουρα δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι θα υποχωρήσει στις αντιρωσικές οικονομικές κυρώσεις. Αντιθέτως, επιβάλλονται ακόμη περισσότερες.

Ανευ προηγουμένου κυρώσεις

Το σημείο εκκίνησης για ανάλυση είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτές οι κυρώσεις είναι άνευ προηγουμένου ως προς το εύρος και τον αριθμό των οντοτήτων που επηρεάζονται.

Οι ΗΠΑ έχουν παγώσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας και μιας μακράς λίστας ρωσικών εταιρειών.

Πέταξαν τη Ρωσία έξω από το παγκόσμιο διατραπεζικό σύστημα διακίνησης μηνυμάτων, το επονομαζόμενο SWIFT.

Δεν είναι υπερβολή να θεωρήσουμε το SWIFT ως το κεντρικό νευρικό σύστημα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Η απαγόρευση εμποδίζει σε μεγάλο βαθμό τη δυνατότητα των ρωσικών τραπεζών να πραγματοποιούν πληρωμές ακόμη και αν χρησιμοποιούν άλλα νομίσματα εκτός του αμερικανικού δολαρίου καθώς και συναλλαγές με μη αμερικανικές τράπεζες.

Χιλιάδες εταιρείες μας έχουν κλείσει τα καταστήματα στη Ρωσία. Είτε έχουν σταματήσει τις δραστηριότητές τους είτε τις έχουν αναστείλει προσωρινά.

Μια πλήρης αποτυχία

Απαγορεύεται σε αμερικανικές οντότητες να κάνουν νέες επενδύσεις στη Ρωσία υπό τον φόβο αυστηρών προστίμων ή φυλάκισης.

Εχουν απαγορευτεί οι στρατηγικές εξαγωγές μετάλλων από τη Ρωσία, οι εισαγωγές σε αυτήν ημιαγωγών και άλλων προϊόντων καθώς και εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας όπως και οι εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου με τάνκερ.

Η απαγόρευση πετρελαίου υποστηρίχθηκε και από μια ξεχωριστή, αυτή της ασφάλισης φορτίου και πλοίων από μεγάλους παρόχους όπως οι Lloyd’s του Λονδίνου. Χωρίς ασφάλιση, τα περισσότερα μέρη δεν θα στείλουν ή δεν θα αγοράσουν το πετρέλαιο.


Ζελένσκι (αριστερά) – Μπάιντεν κατά τη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο πέρυσι τον Δεκέμβριο (φωτογραφία Reuters/Kevin Lamarque)

Η λίστα συνεχίζεται. Νέοι στόχοι και κυρώσεις ανακοινώνονται επανειλημμένα. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτού του παγκόσμιου πολέμου οικονομικών κυρώσεων;

Ηταν μια πλήρης αποτυχία. Η Ρωσία κερδίζει ξεκάθαρα τον πόλεμο στο έδαφος της Ουκρανίας, κερδίζει και τον οικονομικό πόλεμο.

Αυτό δεν προβλεπόταν…

Το ρωσικό ρούβλι είναι τόσο ισχυρό όσο πριν τη ρωσική εισβολή. Ο ισχυρισμός του Μπάιντεν ότι οι κυρώσεις θα «κατέστρεφαν» το ρούβλι ήταν απλώς λόγια του αέρα.

Η ρωσική οικονομία υποχώρησε περίπου 3% το 2022, αφού οι επικριτές ισχυρίστηκαν ότι θα καταρρεύσει κατά 10% ή περισσότερο.

Φέτος, προβλέπεται από το ΔΝΤ ν’ αναπτυχθεί κατά 0,7%, τη στιγμή που πολλοί αναλυτές αναμένουν η οικονομία των ΗΠΑ να πέσει σε σοβαρή ύφεση.

Η Ρωσία μπόρεσε εύκολα ν’ αποφύγει τις κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου χρησιμοποιώντας έναν στόλο-φάντασμα που απενεργοποιεί τους αναμεταδότες και πραγματοποιεί μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο για να κρυφτεί η ταυτότητα του πωλητή στο λιμάνι εκφόρτωσης.

Δεν υπάρχει καμία έκπληξη ως προς αυτό. Ο ιθύνων νους του πετρελαϊκού εμπορίου, Μαρκ Ριτς, έκανε το ίδιο πράγμα από τον πύργο του στο Τσουγκ της Ελβετίας για ν’ αποφύγει τις κυρώσεις εξαγωγής πετρελαίου από το Ιράν και το Ιράκ τη δεκαετία του 1990 και του 2000.

Αύξηση του κόστους στο παγκόσμιο εμπόριο

Οι ασφαλιστικές απαγορεύσεις έχουν επίσης αποδειχθεί αναποτελεσματικές. Υπάρχουν εύκολοι τρόποι αντιμετώπισης, συμπεριλαμβανομένης της αυτασφάλισης, των δεσμευμένων ασφαλιστικών εταιρειών και της ασφάλισης από εταιρείες που δεν συμμετέχουν στο μποϊκοτάζ.

Πιο πρόσφατα, οι Η.Π.Α. επέβαλαν περαιτέρω κυρώσεις σε δύο μεγάλες εταιρείες εξόρυξης χρυσού στη Ρωσία.

Αυτή είναι μια ανοησία για τα μάτια του κόσμου. Ο χρυσός είναι ένα στοιχείο με ατομικό αριθμό 79. Μόλις λιώσει και ξαναχυθεί σε κοινές ράβδους, δεν εντοπίζεται.

Μπορεί να μεταφερθεί κρυφά σε όλο τον κόσμο αεροπορικώς και να πωληθεί σε αγορές από τη Σαγκάη έως τη Σιγκαπούρη.

Ο χρυσός είναι χρυσός και θα πάει όπου θέλει. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ δεν θα έχουν κανένα αντίκτυπο εκτός από την αύξηση του κόστους στο παγκόσμιο εμπόριο.

Δευτερογενή μποϊκοτάζ λόγω απόγνωσης

Πολλές από τις πιο σημαντικές χώρες στον κόσμο τηρούν ουδέτερη στάση και δεν υποστηρίζουν τις κυρώσεις των ΗΠΑ.


Τερματικός σταθμός αργού πετρελαίου στο λιμάνι της πόλης Ναχόντκα της Ρωσίας (φωτογραφία Reuters/Tatiana Meel)

Σ’ αυτά τα ουδέτερα μέρη περιλαμβάνονται η Ινδία, η Κίνα, η Νότια Αφρική και η Βραζιλία, στα οποία ζει σχεδόν το 40% του πληθυσμού της γης.

Η Ινδία, η Κίνα και η Βραζιλία είναι τρεις από τις δέκα μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο και παράγουν συλλογικά το 24% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Το νέο σχετικά με την πρόσφατη έκθεση των κυρώσεων που αναφέρθηκε παραπάνω είναι ότι οι Η.Π.Α. έχουν πλέον απελπιστεί από την αποτυχία τους να βλάψουν τη Ρωσία ή να αλλάξουν τη ρωσική συμπεριφορά στην Ουκρανία.

Επειδή δεν συμμορφώνονται

Και έχουν αρχίσει να επιβάλλουν τα επονομαζόμενα δευτερεύοντα μποϊκοτάζ. Αυτό σημαίνει ότι οι κυρώσεις δεν στοχεύουν άμεσα τη Ρωσία, αλλά χώρες που συναλλάσσονται μαζί της και δεν ακολουθούν τις προσταγές των ΗΠΑ.

Για παράδειγμα, η Κίνα αναφέρεται ότι πουλά ημιαγωγούς στη Ρωσία, όταν η Βραζιλία πουλά αεροσκάφη και η Ινδία drones. Η Κίνα και η Ινδία αγοράζουν επίσης ρωσικό πετρέλαιο ενώ λέγεται ότι η Νότια Αφρική ξεκίνησε τις πωλήσεις όπλων στη Ρωσία.

Ολες αυτές οι ενέργειες παραβιάζουν τις αμερικανικές κυρώσεις και συζητείται ότι οι Η.Π.Α. θ’ αρχίσουν να επιβάλλουν ξεχωριστές κυρώσεις στην Κίνα, τη Βραζιλία, την Ινδία και τη Νότια Αφρική.

Πώς τελειώνει αυτό καλά;

Αυτές δεν θα είναι ευπρόσδεκτες. Η Κίνα, η Βραζιλία, η Ινδία και η Νότια Αφρική δεν θ’ αποδεχτούν παθητικά τα δευτερεύοντα μποϊκοτάζ.

Θ’ ανταποδώσουν με τον δικό τους τρόπο. Τα αντίποινα σε είδος δεν θα εμποδίσουν καθόλου τη Ρωσία, αλλά θα οδηγήσουν σε περαιτέρω συρρίκνωση του παγκόσμιου εμπορίου, κάτι που παρατηρήθηκε τελευταία φορά κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Υφεσης.

Ο Μπάιντεν ισχυρίζεται ότι οι κυρώσεις δεν θα λήξουν έως ότου η Ρωσία αποσυρθεί πλήρως από την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας.

Η Ρωσία όχι μόνο δεν θ’ αποσυρθεί, αλλά συνεχίζει να έχει μεγάλα στρατιωτικά και εδαφικά κέρδη.

Μια ουκρανική επίθεση δεν θ’ αλλάξει ριζικά αυτή την πραγματικότητα, εκτός αν καταφέρει με κάποιο τρόπο να ξεπεράσει πολύ μεγάλες πιθανότητες.

Αυτό σημαίνει ότι οι κυρώσεις θα συνεχιστούν επ’ αόριστον. Σημαίνει επίσης ότι ο Μπάιντεν έχει ορθώσει ένα σημαντικό εμπόδιο στο παγκόσμιο εμπόριο πέρα από τους άλλους αντίθετους ανέμους που ήδη αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία.

Οι επενδυτές θα ωφεληθούν με τη σωστή κατανομή περιουσιακών στοιχείων σε μετρητά, χρυσό και άλλα σκληρά assets. Αυτοί θα είναι οι πραγματικοί νικητές καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει τελειωμό.

Headlines