Μετά την πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά λόγω της αποτυχίας εκλογής προέδρου Δημοκρατίας, προκηρύχθηκαν οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να νικήσει στις εκλογές και ο Αλέξης Τσίπρας μετά από συμφωνία με τον αρχηγό των ΑΝΕΛ, Πάνο Καμμένο, ορκίστηκε πρωθυπουργός στις 26 Ιανουαρίου 2015.

Η συνεργασία που συμφωνήθηκε μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Πάνου Καμμένου, έδωσε στην Κυβέρνηση την άνετη πλειοψηφία των 162 εδρών. Κύριος σκοπός της νέας Κυβέρνησης ήταν η συνολική διαπραγμάτευση των όρων του μνημονίου προς όφελος των αδυνάτων οικονομικά τάξεων. Μία από τις πρώτες ψηφοφορίες στην Βουλή ήταν η εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, όπου προτάθηκε και ψηφίστηκε ο Προκόπης Παυλόπουλος.

Η προσπάθεια για αναδιαπραγμάτευση του χρέους

Ο Αλέξης Τσίπρας, την ημέρα που κέρδισε τις εκλογές δήλωσε ότι «Η ετυμηγορία του ελληνικού λαού ακυρώνει τη λιτότητα, η ετυμηγορία του ελληνικού λαού ακυρώνει με έναν τρόπο αδιαμφισβήτητο τα μνημόνια της καταστροφής» αλλά πως αυτό θα γίνει «χωρίς ρήξη με τους εταίρους αλλά και χωρίς συνέχιση της υποτέλειας», αλλά και ότι «η τρόικα τελείωσε, τα μνημόνια τελείωσαν».

Κατά την διάρκεια της διαδικασίας των προγραμματικών δηλώσεων, στις 8 Φεβρουαρίου, ο Τσίπρας είπε μεταξύ άλλων ότι «η Ελλάδα θέλει να εξυπηρετήσει το χρέος της. Εάν το ίδιο επιθυμούν και οι εταίροι μας, καλούνται να προσέλθουν στο τραπέζι του διαλόγου, να αποφασίσουμε από κοινού τον τρόπο και τις τεχνικές που θα το καταστήσουν βιώσιμο.»

Η διαδικασία της συνολικής αναδιαπραγμάτευσης του χρέους οδήγησε στα άκρα τις δυο πλευρές των συνομιλητών. Η κυβέρνηση προκήρυξε τον Ιούλιο δημοψήφισμα για να αποφασίσει ο λαός το μέλλον των διαπραγματεύσεων. Τελικά, υπαναχώρησε από τις θέσεις της και στις 13 Αυγούστου η Βουλή υπερψήφισε το τρίτο μνημόνιο. Αποδυναμωμένη από τις διαρροές διαφωνούντων βουλευτών της, αλλά και θέλοντας μετά από αυτές τις εξελίξεις να ανανεώσει την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού στο έργο της, η κυβέρνηση προκήρυξε και κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015.

Μετά την ορκωμοσία επισκέφθηκε το Σκοπευτήριο

Ο Αλέξης Τσίπρας αμέσως μετά την ορκωμοσία του,  κατέθεσε λουλούδια στο μνημείο πεσόντων στην Καισαριανή για να αποτίσει φόρο τιμής στους εκτελεσθέντες του Σκοπευτηρίου (4.30 μ.μ.), σε μια συμβολική κίνηση, την πρώτη ως πρωθυπουργός.

Τον κ. Τσίπρα υποδέχτηκαν στο Σκοπευτήριο πολίτες, οι οποίοι τον χειροκρότησαν θερμά και φώναξαν συνθήματα για τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

Οι αλλαγές στην σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου

Αμέσως μετά την ορκωμοσία του ως πρωθυπουργού, ο Αλέξης Τσίπρας προέβη σε αλλαγές στην δομή και στην ονομασία των υπουργείων. Συγκεκριμένα, συστάθηκε το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης το οποίο συγκροτήθηκε από την μεταφορά των αρμοδιοτήτων των πρώην «Υπουργείων Εσωτερικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης», «Δημοσίας Τάξης», «Προστασίας του Πολίτη», και «Μακεδονίας – Θράκης».

Επίσης συστάθηκε το Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού από την μεταφορά των αρμοδιοτήτων των πρώην «Υπουργείων Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας», «Ναυτιλίας και Αιγαίου», «Τουρισμού», και «Μεταφορών Υποδομών και Δικτύων».

Ακόμα συστάθηκε το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας από μεταφορά αρμοδιοτήτων των πρώην «Υπουργείων Περιβάλλοντος», «Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής», «Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων», και της «Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας». Το επίσης νέο Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων συστάθηκε από την συγχώνευση των δυο πρώην «Υπουργείων Παιδείας και Θρησκευμάτων» και «Πολιτισμού και Αθλητισμού».[14]

Το πρώην «Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας» μετονομάστηκε αρχικά σε Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, και κατόπιν στις 21 Μαρτίου 2015 σε Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΦΕΚ Α29 /2015). Το ίδιο συνέβη και με το Υπουργείο Υγείας, το οποίο αρχικά ονομάστηκε Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με την συγχώνευση της «Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων», για να επιστρέψει στην αρχική του ονομασία, Υπουργείο Υγείας στις 21 Μαρτίου 2015.

Το κυβερνητικό σχήμα

Ο στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα, Νίκος Παππάς, έκανε τις αναοινώσεις της νέας κυβέρνησης που αποτελείται από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, πανεπιστημιακούς και πέντε στελέχη των Ανεξαρτήτων Ελλήνων – μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος που αναλαμβάνει υπουργός Εθνικής Άμυνας.

Στην συνέχεια, ο κ. Παππάς ανακοίνωσε την νέα Κυβέρνηση

Πρωθυπουργός: Αλέξης Τσίπρας

Αντιπρόεδρος: Γιάννης Δραγασάκης

Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού:

Υπουργός Γιώργος Σταθάκης

Αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας: Θοδωρής Δρίτσας

Αναπληρωτής υπουργός Τουρισμού: Ελενα Κουντουρά

Αναπληρωτης υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης

Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης

Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Βούτσης

Αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης

Αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Γιώργος Κατρούγκαλος

Αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασία Χριστοδουλοπούλου

Υφυπουργός Μακεδονίας Θράκης Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά

Υπουργείο Οικονομικών

Υπουργός Γιάννης Βαρουφάκης

Αναπληρώτρια Νάντια Βαλαβάνη

Αναπληρωτής Δημήτρης Μάρδας

Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Υπουργός Παναγιώτης Λαφαζάνης

Αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης

Αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου

Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Παναγιώτης Σγουρίδης

Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων

Υπουργός Αριστείδης Μπαλτάς

Αναπληρωτής υπουργός Παιδείας Τάσος Κουράκης

Αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης

Αναπληρωτής έρευνας και καινοτομίας Κώστας Φωτάκης

Υφυπουργός Αθλητισμού Σταύρος Κοντονής

Υπουργείο Εργασίας

Υπουργός Πάνος Σκουρλέτης

Αναπληρώτρια Κοινωνικής αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου

Αναπληρώτρια για την Καταπολέμηση της ανεργίας Ράνια Αντωνοπούλου

Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Υπουργός Παναγιώτης Κουρουμπλής

Αναπληρωτής υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός

Αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρης Στρατούλης

Υπουργείο Εξωτερικών

Υπουργός Νίκος Κοτζιάς

Αναπληρωτής υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Νίκος Χουντής

Αναπληρωτής υπουργός Διεθνών οικονομικών σχέσεων Ευκλείδης Τσακαλώτος

Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

Υπουργός Πάνος Καμμένος

Αναπληρωτής Κώστας Ήσυχος

Υφυπουργός Νίκος Τόσκας

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Υπουργός Νίκος Παρασκευόπουλος

και Υπουργείο Επικρατείας

Υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς

Υπουργός Επικρατείας για θέματα Διαφάνειας Παναγιώτης Νικολούδης

Υπουργός Επικρατείας για το συντονισμό του κυβερνητικού έργου Αλέκος Φλαμπουράρης

Υφυπουργός Τέρενς Κουίκ

Υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Γαβριήλ Σακελλαρίδης

Για τη θέση της προέδρου της Βουλής ο ΣΥΡΙΖΑ θα προτείνει τη βουλευτή Ζωή Κωνσταντοπούλου.