Κάποτε ένας μπαρουτοκαπνισμένος φαγανιέρης μού εξηγούσε πώς κάνει αποτελεσματικά τη δουλειά του: τανύζει τα συρματόσχοινα της μηχανής του και τη στιγμή που πρέπει, τα χαλαρώνει. «Μια κάργα, μια λάσκα, κυρ Δημήτρη», μου είπε.

Αυτή ήταν η απάντηση που είχε δώσει ο Δημήτρης Παντερμαλής, καθηγητής Αρχαιολογίας και πρόεδρος του ΔΣ Μουσείου Ακρόπολης, στο ερώτημα «Ποιο είναι το μότο σας;» (συνέντευξη στην εφημερίδα «Τα Νέα», εν έτει 2010).

Μια κάργα, μια λάσκα λοιπόν, πρώτα το τάνυσμα και μετά το λασκάρισμα…

Δύσκολα πράγματα όλα αυτά, πολύ δύσκολα, δεν είναι έτσι αγαπητέ μας δάσκαλε;

Το φανερώνετε κι εσείς εξάλλου, με την παραστατικότητα της αφήγησής σας, κάνοντας λόγο για έναν μπαρουτοκαπνισμένο φαγανιέρη που ξέρει πότε ακριβώς πρέπει να κάνει την αλλαγή, τη μετάβαση στο αντίθετο, ώστε να πετύχει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Ιδιαίτερα λεπτή υπόθεση η εύρεση του περίφημου μέτρου, της χρυσής τομής, του σημείου ισορροπίας σε όλα τα πεδία της ανθρώπινης δραστηριότητας, σε κάθε πτυχή της κοινωνικής και πολιτικής ζωής.

Δύσβατη η διαδρομή που οδηγεί στη μέση λύση, κακοτράχαλο το μονοπάτι που καταλήγει στη μέση οδό.

Δυσχερής η συνειδητοποίηση όσων πρέσβευε ο Ηράκλειτος για τη βαθύτερη ενότητα των αντιθέτων, για τη σύνθεσή τους που οδηγεί στην αρμονία.

Ο ανήφορος και ο κατήφορος είναι στην πραγματικότητα ο ίδιος δρόμος, δίδασκε ο πλέον φημισμένος αλλά και ο πλέον αινιγματικός των προσωκρατικών.

Και συμπλήρωνε ότι οι αντίρροπες δυνάμεις τελικά εξισορροπούνται και εναρμονίζονται σε ένα ταιριαστό σύνολο, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα παλίντονα τόξα.

Ερέθισμα για αυτοπαρατηρησία και αυτοκριτική η απάντηση του διαπρεπούς αρχαιολόγου, δε συμφωνείτε;