Η κατεδάφιση του παλιού πολιτικού συστήματος αποτελεί κεντρικό στόχο του ΣΥΡΙΖΑ από τότε που διαφάνηκε η προοπτική της εξουσίας. Στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, τα συνθήματά του διαπνέονταν ακόμη από κάποια μετριοπάθεια: «Η ελπίδα έρχεται, η Ελλάδα προχωρά, η Ευρώπη αλλάζει». Τον Σεπτέμβριο όμως, σε μια προσπάθεια αντεπίθεσης μετά την ιστορική kolotoumba, τα προσχήματα εγκαταλείφθηκαν. Και το κεντρικό σύνθημα έγινε «Ξεμπερδεύουμε με το παλιό – κερδίζουμε το αύριο».
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορούσε βέβαια να ξεμπερδέψει με το παλιό, αφού στο χρεοκοπημένο παλιό στηρίχθηκε για να κάνει το μεγάλο άλμα και με το δυσώδες παλιό συνεργάστηκε για να μπορέσει να ασκήσει την εξουσία. Η διχοτομία όμως αυτή βόλευε και εξακολουθεί να βολεύει. Οταν λείπουν οι επιτυχίες, τις υποκαθιστούν οι συκοφαντίες. Οταν λείπει η πολιτική, την υποκαθιστά η πόλωση.
Η απόφαση για προσωρινή κράτηση του ζεύγους Παπαντωνίου και το κλείσιμο του Mega δίνουν την ευκαιρία στο κυβερνών κόμμα να επαναφέρει στο προσκήνιο τον ισχυρισμό του ότι «βάζει τάξη». Αλλά ο ισχυρισμός είναι πλαστός. Το θλιβερό μαύρο στο δημοφιλές κανάλι είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων και, παρόλο που αποτελούσε άρρητη επιθυμία αυτής της κυβέρνησης (όπως άλλωστε και το κλείσιμο του ΔΟΛ), δεν συνιστά νίκη της ούτε σε ουσιαστικό ούτε σε συμβολικό επίπεδο.
Η απόδοση δικαιοσύνης για τα σκάνδαλα, από την άλλη πλευρά, δεν αποτελεί επιθυμία μόνο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και της αντιπολίτευσης – επί των ημερών της άλλωστε ξεκίνησαν οι έρευνες για την υπόθεση Παπαντωνίου -, όπως και ολόκληρης της κοινωνίας. Το έργο αυτό όμως δεν μπορεί να επιτελείται με εκδικητικό τρόπο. Ο ψίθυρος «οι δικαστές υπακούουν σε εντολές» δεν είναι λιγότερο τοξικός από την αρκετά ηχηρότερη φράση «όλοι οι πολιτικοί τα πιάνουν».
Με τους υπουργούς να φωτογραφίζουν ενόχους και να προαναγγέλλουν φυλακίσεις, η διάκριση των εξουσιών έχει γίνει σε αυτόν τον τόπο ένα από τα συντομότερα ανέκδοτα. Το τεκμήριο της αθωότητας έχει δώσει τη θέση του στο τεκμήριο της ενοχής. Ολοι όσοι ανήκουν στο «παλιό» είναι δυνάμει ένοχοι, νομικά, πολιτικά ή ηθικά. Για όλους πετιούνται υπονοούμενα. Ολοι πρέπει να στιγματιστούν. Χαρακτηριστική είναι η στοχοποίηση του Κώστα Σημίτη. Γιατί δεν μιλάει; Γιατί δεν δίνει εξηγήσεις; Γιατί δεν ζητά συγγνώμη;
Ο πρώην πρωθυπουργός ασφαλώς θα μιλήσει όταν εκείνος το επιλέξει. Οχι όμως για να απαντήσει στους επικριτές του, αλλά για να περιγράψει πόσο περίπλοκο είναι να κρατάς το τιμόνι όταν το καράβι είναι ετοιμόρροπο, οι ξέρες πολλές και οι φάροι θαμποί. Και να θυμίσει ότι εκείνος το καράβι το έφτασε στον προορισμό του, έστω και με απώλειες. Αλλοι, πάλι, εξακολουθούν να θαλασσοδέρνονται.
Η εξυγίανση δεν προϋποθέτει αναγκαστικά αποκαθήλωση. Για να πείσει το καινούργιο, δεν πρέπει να κάνει μόνο ρήξεις, αλλά και συνθέσεις. Αλλιώς δημιουργούνται κενά, και τα κενά είναι ο προνομιακός χώρος των λαϊκιστών.

Headlines