Έξοδος από την «συριακή κόλαση» αναζητείται στη Βιέννη

Βάζοντας για πρώτη φορά και το Ιράν στο τραπέζι, ξεκινά νέος διπλωματικός γύρος για αναζήτηση διεξόδου από τη συριακή κρίση με συνομιλίες των βασικών παικτών στη Βιέννη.

Οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Ρωσίας θα είναι οι πρωταγωνιστές, ενώ στην κορυφή της ατζέντας θα βρίσκεται το μέλλον του Άσαντ -ο οποίος, όπως και η συριακή αντιπολίτευση, δεν εκπροσωπείται στην Αυστρία. Αν και δεν αναμένεται υπέρβαση, οι συναντήσεις θα δείξουν πού βρίσκονται τα πράγματα μετά την ανοικτή ρωσική εμπλοκή.

Παράλληλα, οι ΗΠΑ απομακρύνουν το σενάριο «μακροπρόθεσμης, μεγάλης έκτασης» χερσαίας επιχείρησης.

Στις συναντήσεις της Πέμπτης και της Παρασκευής στη Βιέννη προσέρχονται οι υπουργοί Εξωτερικών των βασικών παραγόντων από το εξωτερικό για τη συριακή κρίση: ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Ιράν, η ΕΕ διά της Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ έχουν προσκληθεί και Ιορδανία, Κατάρ, Εμιράτα, Ιράκ και Λίβανος.

Στο τραπέζι δεν βρίσκονται ούτε η συριακή κυβέρνηση ούτε η συριακή αντιπολίτευση. Αυτό δείχνει και το ρόλο των συναντήσεων: Δεν είναι διαπραγματεύσεις μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών αλλά αναζήτηση κοινού εδάφους των παραγόντων στο εξωτερικό οι οποίες, αν καταλήξουν κάπου, θα μπορούσαν να πιέσουν τις πλευρές εντός της Συρίας προς κάποια κατεύθυνση.

Το ότι στο τραπέζι θα κάθεται και το Ιράν -για πρώτη φορά μάλιστα, ενώπιος ενωπίω με τη Σαουδική Αραβία- δείχνει τους συσχετισμούς που έχουν αλλάξει όχι μόνο μετά την ρωσική εμπλοκή, αλλά και μετά τη συμφωνία με τους Έξι για τα πυρηνικά. Η παρουσία της Τεχεράνης, που έχει συνταχθεί με Μόσχα και Δαμασκό, προκάλεσε αντιδράσεις στην εξόριστη συριακή αντιπολίτευση.

Καθώς το ζήτημα στο διπλωματικό πεδίο είναι η αναζήτηση πολιτικής μετάβασης, το αγκάθι παραμένει ο ρόλος του Άσαντ. Ο ίδιος, που μέχρι πρότινος είχε την στάση πως η επανεκλογή του πέρυσι δεν μπορεί να θέσει σε αμφισβήτηση την παρουσία του τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια, είχε πρόσφατα εμφανιστεί -μέσω διαρροών από τη Μόσχα- ανοικτός σε διενέργεια εκλογών «όταν εξαλειφθεί η τρομοκρατία», και με τον ίδιο υποψήφιο, κάτι που αποτελεί κόκκινη γραμμή για την αντιπολίτευση.

Δεν φαίνεται πιθανό η συζήτηση να καταλήξει σε κάτι περισσότερο από την επανεπιβαβίωση των στόχων του κοινού ανακοινωθέντος της Γενεύης του 2012, με τη θέση για επιδίωξη πολιτικής διεξόδου, πέραν της προσθήκης της υπογραφής του Ιράν. Ως μέγιστο ρεαλιστικό ενδεχόμενο θεωρείται η ανάκτηση κάποιου βαθμού εμπιστοσύνης μεταξύ των ξένων παικτών, την ώρα που η Συρία κινδυνεύει να γίνει θέατρο συγκρούσεων δι’ αντιπροσώπων, ενώ η διεθνής κοινότητα έχει ήδη αποδειχθεί αδύναμη τα τελευταία χρόνια να δώσει διέξοδο καθώς κάθε εμπόλεμη πλευρά στηρίζεται σε υποστήριξη από το εξωτερικό.

Ο υπουργός των ΗΠΑ Τζον Κέρι παρομοίασε χαρακτηριστικά, πριν τη Βιέννη, την αναζήτηση διεξόδου ως «αναζήτηση διεξόδου από την κόλαση». Η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι, που προειδοποίησε μεταξύ άλλων πως η Ρωσία μπορεί να βρίσκεται ενώπιον νέας παγίδευσής της σε μία σύγκρουση όπως παλιότερα στο Αφγανιστάν, εξέφρασε την ελπίδα πως η εμπλοκή όλων των ξένων παραγόντων «μπορεί να δημιουργήσει τον απαραίτητο πολιτικό χώρο ώστε να ξεκινήσει η πολιτική μετάβαση».

Απομακρύνουν οι ΗΠΑ το σενάριο «κανονικής» χερσαίας επιχείρησης

Παράλληλα, ο Λευκός Οίκος ανέφερε πως οι ΗΠΑ δεν σκοπεύουν να ξεκινήσουν «μακροπρόθεσμες, μεγάλης κλίμακας χερσαίες επιχειρήσεις» στη Συρία όπως στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν.

Σχετικά με την προηγούμενη αναφορά του υπουργού Άμυνας Ας Κάρτερ περί συνέχισης των επιδρομών και διατήρησης της ικανότητας «περιορισμένων επιχειρήσεων», ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Έρικ Σουλτς ανέφερε πως «δεν μιλάμε για επιθέσεις, αλλά για επιδρομές».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ