Μια γυναίκα στη Λιβερία που εμφάνισε συμπτώματα Έμπολα τον περασμένο Μάιο είναι το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα μετάδοσης της ασθένειας μέσω της σεξουαλικής επαφής, ανακοίνωσε διεθνής ερευνητική ομάδα που συνεργάστηκε με την κυβέρνηση της χώρας. Πάντως ο κίνδυνος αναζωπύρωσης της επιδημίας στη Δυτική Αφρική φαίνεται μικρός.

Η ασθενής από τη Λιβερία μολύνθηκε από τον ιό παρόλο που δεν είχε επαφές με άλλους ασθενείς. Είχε όμως κολπική συνουσία χωρίς προφύλαξη με έναν άνδρα που είχε αναρρώσει από Έμπολα πέντε μήνες νωρίτερα.

Το περιστατικό αναφέρθηκε άμεσα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος άλλαξε τις συστάσεις του για αποχή των επιζώντων από το σεξ, ή τη χρήση προφυλακτικού, για έξι μήνες μετά την ανάρρωση, από τρεις μήνες μέχρι τότε.

Η νέα μελέτη στην επιθεώρηση New England Journal of Medicine επιβεβαιώνει ότι η ασθενής από τη Λιβερία όντως μολύνθηκε από τη σεξουαλική επαφή: ο ιός που ανιχνεύτηκε στην ίδια και τον άνδρα με τον οποίο είχε κάνει σεξ παρουσιάζουν τρεις μεταλλάξεις που δεν είχαν εμφανιστεί στις 776 γενετικές αλληλουχίες Έμπολα που έχουν συγκεντρωθεί ως σήμερα από την επιδημία στη Δυτική Αφρική.

Μια δεύτερη μελέτη στο ίδιο τεύχος του New England Journal of Medicine επιβεβαιώνει ότι το γενετικό υλικό του Έμπολα παραμένει ανιχνεύσιμο στο σπέρμα ακόμα μήνες μετά την ανάρρωση. Από τους 43 άνδρες της μελέτης που είχαν απαλλαγεί από συμπτώματα για εννέα ολόκληρους μήνες, το ένα τέταρτο έφερε μόρια RNA του ιού στο σπέρμα.

Παραμένει ωστόσο ασαφές το RNA προέρχεται από ζωντανούς ιούς είναι απλώς ένα μοριακό θραύσμα από νεκρούς ιούς. Η μελέτη, στην οποία συμμετέχουν η κυβέρνηση της Σιέρα Λεόνα, ο ΠΟΥ και η αμερικανική Υπηρεσία Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) θα συνεχιστεί για πολύ ακόμα χρόνο μέχρι να δώσει οριστική απάντηση.

Τα διαθέσιμα δεδομένα δείχνουν πάντως ότι ο Έμπολα μπορεί να μεταδοθεί με τη σεξουαλική επαφή, τουλάχιστον σε σπάνιες περιπτώσεις. Και αυτό αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να εμφανιστούν κρούσματα ακόμα και μήνες μετά τη λήξη της επιδημίας στη Δυτική Αφρική, κάτι που φαίνεται ότι θα συμβεί σήμερα.

Ο κίνδυνος μιας νέας επιδημίας, πάντως, δείχνει μικρός. Όπως γράφει σε συνοδευτικό άρθρο σχολιασμού ο Άρμαντ Σπρέχερ των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, «η πρόκληση της σεξουαλικής μετάδοσης δεν είναι ότι θα δημιουργούσε μια νέα πηγή πολλών κρουσμάτων Έμπολα, αλλά θα μπορούσε να δημιουργήσει μια πηγή για περιστατικά που εκδηλώνονται αργότερα».

Οι διεθνείς μελέτες συνεχίζονται τώρα για την κατανόηση των επιπλοκών που αντιμετωπίζουν πολλοί επιζώντες. Εκτός από το σπέρμα, ο ιός είναι γνωστό ότι παραμένει για καιρό στα μάτια, στο νευρικό σύστημα, τον προστάτη και τον πλακούντα, και προκαλεί μια ποικιλία σοβαρών συμπτωμάτων μήνες μετά την ανάρρωση.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ