36

Η έκφραση στο πρόσωπο της Μόνα Λίζα αντιστέκεται σε οποιαδήποτε περιγραφή επειδή το περίγραμμα του στόματός της μεταβάλλεται λόγω τυχαίου θορύβου στην ανθρώπινη όραση, υποστηρίζουν Αμερικανοί ερευνητές. Φαίνεται ότι το οπτικό μας σύστημα δεν είναι αρκετά ακριβές για να ερμηνεύσει το μειδίαμα.

Όπως εξηγεί την Πέμπτη το NewScientist.com, ο θόρυβος (παράσιτα) στις εικόνες που βλέπουμε προκύπτει από διακυμάνσεις στον αριθμό των φωτονίων που φτάνουν στον αμφιβληστροειδή, από τυχαίες ενεργοποιήσεις των φωτοευαίσθητων κυττάρων, καθώς και από ατέλειες στη λειτουργία του οπτικού νεύρου και του οπτικού φλοιού.

Ίσως λοιπόν το χαμόγελο της Μόνα Λίζα να είναι αινιγματικό επειδή φαίνεται διαρκώς να μεταβάλλεται, και όχι επειδή προσδίδει στο πορτραίτο μια σταθερή, διφορούμενη έκφραση.

Προκειμένου να διαπιστώσουν το ρόλο του θορύβου, ο Κρίστοφερ Τάιλερ και ο Λέονιντ Κόντσεβιτς του Ινστιτούτου Έρευνας Οφθαλμού Smith-Kettlewell στο Σαν Φρανσίσκο χρησιμοποίησαν υπολογιστή για να εισάγουν τυχαίο ψηφιακό θόρυβο σε μια φωτογραφία του πίνακα.

Δημιούργησαν έτσι δίάφορες παραλλαγές, και ζήτησαν από 12 εθελοντές να βαθμολογήσουν την έκφραση της Μόνα Λίζα σε μια κλίμακα τεσσάρων βαθμών, από το χαρούμενο έως το θλιμμένο.

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο θόρυβος που ανασήκωνε τα άκρα των χειλιών στο πορτραίτο έκανε τη Μόνα Λίζα να φαίνεται πιο χαρούμενη, και το αντίθετο.

Υπήρχαν όμως πολλές ακόμα ποικιλίες. Στη δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση Vision Research, οι ερευνητές παρουσιάζουν 12 «θορυβώδεις» παραλλαγές της Μόνα Λίζα, στις οποίες το χαμόγελό της φαίνεται από «ηγεμονικό» έως «μοχθηρό».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ