Ανάμεσα στην ανατροπή του Λύγδαμη και την πολιτογράφηση στους Θουρίους έλαβαν χώρα τα ταξίδια του Ηροδότου, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη γέννηση του έργου του.

Ένα πρώτο μεγάλο ταξίδι τον έφερε επί ένα περίπου τετράμηνο στην Αίγυπτο, κι από εκεί στη Φοινίκη και τη Μεσοποταμία.

Ένα δεύτερο ταξίδι τού έδωσε τη δυνατότητα να εξερευνήσει τη χώρα των Σκυθών, έχοντας προφανώς ως βάση του την Ολβία, στις βορειοδυτικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας (νυν νότια Ουκρανία).

Πέραν των ταξιδιών αυτών, που υποκινήθηκαν από τη φιλομάθειά του, την επιθυμία του να γνωρίσει ξένους τόπους, ο Ηρόδοτος, στα χρόνια πριν ή ίσως γύρω από την ίδρυση των Θουρίων, βρέθηκε στην Αθήνα, όπου έμελλε να περάσει σημαντικό μέρος της ζωής του και να τιμηθεί.

Η συνάντησή του με την πόλη του Περικλή, το κέντρο της πνευματικής ζωής των Ελλήνων, στάθηκε αποφασιστικής σημασίας για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου και του συγγραφέα.

Ο Ηρόδοτος ήλθε ασφαλώς σε επαφή με τον Πρωταγόρα και επηρεάστηκε βαθιά από τη σοφιστική, που είχε αρχίσει να αναστατώνει την πνευματική ζωή της Αθήνας.

Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η επίδραση που άσκησε πάνω του η τραγωδία, εκείνο το ποιητικό είδος στο οποίο ενώθηκαν με θαυμαστό τρόπο όλες οι δυνάμεις της παράδοσης.

Στενός φίλος του υπήρξε ο Σοφοκλής, ο κορυφαίος των κορυφαίων της κλασικής τραγωδίας, ο οποίος έγραψε μάλιστα σε ηλικία πενήντα πέντε ετών μιαν Ωδή στον Ηρόδοτο.

Όσον αφορά τα τελευταία χρόνια της ζωής του Ηροδότου, δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτα, ούτε καν εάν επέστρεψε από τους Θουρίους στην Αθήνα.

Πάντως, ο αρχαιότερος από τους έλληνες ιστοριογράφους ήταν ακόμη εν ζωή όταν ξέσπασε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος (431-404 π.Χ.).

Εάν δεχτούμε την άποψη ότι ο Ηρόδοτος συνέχισε το συγγραφικό έργο του σχεδόν έως το τέλος της ζωής του, τότε πρέπει να τοποθετήσουμε το θάνατό του στην πρώτη περίοδο του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Α’)

Ηρόδοτος, pater historiae (Μέρος Β’)