Στολίδι της Πάτμου και πόλος έλξης για όλους τους κατοίκους του νησιού αλλά και τους πολυπληθείς επισκέπτες, Έλληνες και ξένους, είναι ασφαλώς, πέρα από το καστρομονάστηρο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, το σπήλαιο της Αποκαλύψεως, που έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Το σπήλαιο της Αποκαλύψεως, το οποίο βρίσκεται στο μέσον της διαδρομής από τη Xώρα της Πάτμου προς το λιμάνι της Σκάλας, αποτέλεσε κατά την παράδοση καταφύγιο του Ιωάννη, του αγαπημένου μαθητή του Κυρίου, το 95 μ.Χ., όταν αυτός εξορίστηκε από το ρωμαίο αυτοκράτορα Δομιτιανό λόγω της κήρυξης του λόγου του Θεού στην Έφεσο.

Στο σπήλαιο αυτό, και πάλι σύμφωνα με την παράδοση, συνέγραψε το Βιβλίο της Αποκαλύψεως, το μοναδικό προφητικό βιβλίο της Καινής Διαθήκης, ο Θεολόγος και Ευαγγελιστής Iωάννης.

Μαρτυρείται, μάλιστα, ότι η τριπλή σχισμή του βράχου της οροφής σχηματίστηκε κατά τη στιγμή του οράματος της Αποκαλύψεως της Τριαδικής Θεότητας, συμβολίζει δε την τριπλή υπόσταση του Θεού.

Σε αυτόν το χώρο, πριν από την έλευση του Οσίου Χριστόδουλου στην Πάτμο, ιδρύθηκε ναΐσκος στη μνήμη της Μεταστάσεως του Ευαγγελιστή Ιωάννη.

Αργότερα προστέθηκε και άλλος ναΐσκος προς τιμήν της Θεοπρομήτορος Άννης, που ανακαινίστηκε κατά το πρώτο τέταρτο του 17ου αιώνα.

Το σύγχρονο κτιριακό συγκρότημα είναι αποτέλεσμα της οικοδομικής δραστηριότητας ιερομονάχων και μοναχών που υπηρέτησαν τους κατοπινούς αιώνες στο σπήλαιο της Αποκαλύψεως.

Σήμερα στην Αποκάλυψη υπάρχουν τα παρεκκλήσια του Θεολόγου, της Αγίας Άννης, του Αγίου Αρτεμίου και του Αγίου Νικολάου.