Bλέπω μια χαμογελαστή φωτογραφία του Γκρεγκ Κόλι. Είναι 71 ετών και γελάει όλο του το πρόσωπο, και κυρίως τα μάτια του. Εχω κολλήσει και κοιτάζω τη φωτογραφία για ώρα. Ο Κόλι καταδικάστηκε πριν από 40 χρόνια για τη διπλή δολοφονία της φίλης του και του τετράχρονου γιου της στην Καλιφόρνια. Απελευθερώθηκε το 2017, όταν μέσω επανεξέτασης του DNA αποδείχθηκε πως δεν ήταν ο ένοχος εκείνων των δολοφονιών. Οι γονείς του πέθαναν, έχοντας πουλήσει το σπίτι τους και όλη τους την περιουσία για να πληρώσουν τα δυσβάσταχτα δικαστικά έξοδα και κυρίως πέθαναν βλέποντας τον γιο τους να λιώνει σε μια φυλακή ως ειδεχθής εγκληματίας.

Ο Γκρεγκ Κόλι φοράει ένα ωραίο κοστούμι και χαμογελάει.

Θα πάρει 21 εκατομμύρια αποζημίωση από το κράτος και από τις ασφαλιστικές αλλά δεν νομίζω ότι χαμογελάει για αυτό. Μπήκε στη φυλακή περίπου στα τριάντα. Εχει περάσει τα εβδομήντα, είναι ελεύθερος, δεν είναι δολοφόνος και γελάει. Και κολλάω στο γέλιο του και δεν ξέρω τι να σκεφτώ, σταματάει το μυαλό μου.

Είναι γέλιο, τόσο ακριβά πληρωμένο, που δηλώνει πως υπάρχει ακόμη λίγη ζωή και πάμε να τη ζήσουμε;

Είναι γέλιο μηχανικό, σαν τις πόζες που παίρνουν τα παιδιά μπροστά από μία φωτογραφική μηχανή;

Είναι γέλιο συνειδητό, ένα «επίτηδες» γέλιο δηλαδή, έχοντας απόλυτη επίγνωση και έλεγχο επάνω στη νέα πραγματικότητά του;

Είναι γέλιο που περιέχει συγχώρηση ή ακόμη πιο δυνατό που δεν χαραμίζει ούτε ένα λεπτό για να σκεφτεί και να συγχωρήσει και βιάζεται για το υπόλοιπο;

Υπάρχει το ενδεχόμενο να τα έχει χάσει τελείως, αλλά δεν δείχνει κάτι τέτοιο αυτό το χαμόγελο. Και σκέφτομαι το άλλο άκρο. Ενός βαθιά φιλοσοφημένου ανθρώπου που αποδέχθηκε πως αυτή ήταν τελικά η ζωή του, αυτό το γραμμένο του και ήταν ένα γραμμένο που τον βοήθησε να φτάσει μέχρι τα εβδομήντα του και να έχει μερικά χρόνια ακόμη μπροστά του ζώντας σαν πλούσιος.

Γιατί αν δεν τον συλλάμβαναν τότε για τους φόνους, αν δεν τον φυλάκιζαν, μπορεί να τον πατούσε ένα αυτοκίνητο στα σαράντα του και να ήταν νεκρός εδώ και τριάντα  χρόνια… Μα τι σκέψη είναι τώρα αυτή; θα μου πεις.

Ρεαλιστική, θα σου απαντούσα. Ενα ενδεχόμενο που δεν αποδεικνύεται αλλά ούτε μπορεί να αποκλειστεί.

Και αν έδινες αυτές τις δύο δυνατότητες σε έναν άνθρωπο στα νιάτα του και του ζητούσες να διαλέξει, σαράντα χρόνια άδικα στη φυλακή και μετά όσο του μένει, ή νεκρός σε τροχαίο στα σαράντα του, μόνο για τον εαυτό σου μπορείς να είσαι σίγουρος για την επιλογή του. Αν και νομίζω πως ούτε για τον εαυτό σου.

Ο Γκρεγκ Κόλι κάτι σκέφτεται και γελάει. Δεν είναι μηχανικό. Θέλω να ξέρω τι σκέφτεται, αν και δεν πρόκειται να καταλάβω ακόμη κι αν μου το αναλύει ώρες. Με πολλούς ανθρώπους, με τις ζωές τους, δεν υπάρχει πια οριστικά κοινός τόπος να βρεθούμε. Μας ενώνει η γέννηση και ο θάνατος και μας χωρίζει όλο το ενδιάμεσο.

Η ατυχία μας είναι τύχη τους και η ατυχία τους είναι τύχη μας και αυτή η απόσταση δεν καλύπτεται.

Ο κ. Οδυσσέας Ιωάννου είναι συγγραφέας – στιχουργός.

Headlines