Η Ιταλία στήνει το Δεκέμβριο το δημοψήφισμα για τις συνταγματικές αλλαγές, και η Ρώμη -όπως και η υπόλοιπη Ευρώπη- αναρωτιούνται εάν η κάλπη θα γίνει το θανάσιμο πλήγμα στον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι: Οι δημοσκοπήσεις είναι Πυθία, με το «ναι» και το «όχι» να εναλλάσσονται αλλά τους αναποφάσιστους να κυριαρχούν, την ώρα που ο Ρέντσι προσπαθεί να αποσυνδέσει την κάλπη από τον ίδιο -έστω κι αν φέρεται έτοιμος σε περίπτωση νίκης να… αλλάξει επάγγελμα.

Το δημοψήφισμα στήνεται στις 4 Δεκεμβρίου και οι Ιταλοί καλούνται να εγκρίνουν ή να απορρίψουν τις αλλαγές που πέρασε, με δυσκολία, ο Ρέντσι στο Κοινοβούλιο και κυρίως περιορίζουν το ρόλο της Γερουσίας έναντι της Βουλής με στόχο να γίνει πιο «κυβερνήσιμη» η Ιταλία.

Αναπόφευκτα όμως, η κάλπη παίρνει για κάποιους και τη διάσταση ψήφου «μείνε» ή «φύγε» για τον πρωθυπουργό. Σε αυτό συντελούν όλα: Το ότι ο Ρέντσι πλέον έχει πίσω του δύο χρόνια ώστε να αποτιμηθεί εάν όντως μπορεί να υλοποιήσει την υπόσχεση για τη ζωή και την τσέπη των Ιταλών, το ότι στο πεδίο της αντιπολίτευσης έχει ενισχυθεί το ρεύμα του M5S του Γκρίλο, το ότι η μεταρρύθμιση από μόνη της είναι θεσμική και αρκετοί ψηφοφόροι δεν διαβλέπουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους, το ότι ο ίδιος ο Ρέντσι στα μάτια αρκετών παρακάμπτει μόνιμα τις φωνές στο κόμμα του, ακόμη και το ότι δεν ανέβηκε στην ηγεσία μετά την κρησάρα της βουλευτικές κάλπης (έστω και μετά την «έμμεση εντολή», εκ των υστέρων, σε τοπικές και ευρωπαϊκές εκλογές).

Οι δημοσκοπήσεις δίνουν μόνο την εικόνα της αβεβαιότητας: Στην πιο πρόσφατη, που δημοσιεύεται την Παρασκευή για την Stampa, το «ναι» στις μεταρρυθμίσεις του πρωθυπουργού εμφανίζεται για ελάχιστο να περνά μπροστά (47% εμφανίζονται θετικοί, 46% αρνητικοί -αλλά λίγοι και από τις δύο ομάδες δηλώνουν σίγουροι). Στις περισσότερες προηγούμενες, το «όχι» βρισκόταν οριακά μπροστά, όμως σε όλες οι αναποφάσιστοι είναι τόσοι όσοι και εκείνοι που συντάσσονται με το εκατέρωθεν στρατόπεδο.

Το κλίμα φαίνεται μέχρι και στο ίδιο το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του Ματέο Ρέντσι, με τον Μάσιμο Ντ’ Αλέμα (πρώην πρωθυπουργός) να δηλώνει αρνητικός στο δημοψήφισμα. Ο ίδιος ο Ρέντσι, χαρακτηριστικά, λέει ότι «ο ντ’ Αλέμα χρησιμοποιεί το δημοψήφισμα για να ξαναμπεί στο παιχνίδι, ψηφίζει όχι πεπεισμένος πως μπορεί να «εκπροσωπήσει» το μέλλον».

Μιλώντας σε εκδήλωση στο Τορίνο, ο Ρέντσι προσπάθησε για άλλη μία φορά, όπως κάνει τις τελευταίες εβδομάδες, να αποσυνδέσει το δημοψήφισμα από τον ίδιο: «Θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες να με στείλουν σπίτι μου οι ψηφοφόροι, αλλά αν ψηφίσετε απλώς εναντίον της κυβέρνησης, κλωτσάτε την ευκαιρία των επόμενων 30 χρόνων να αλλάξει η Ιταλία».

Και υπογράμμισε: «Δεν φοβάμαι τους συμπολίτες μου και τη Δημοκρατία, πιστεύω πως οι Ιταλοί είναι πολύ καλύτεροι από όσο τους φανταζόμαστε».

Στη συνέχεια, μιλώντας στο ραδιόφωνο, τόνισε: Το δημοψήφισμα «είναι για το μέλλον της χώρας, δεν είναι για το δικό μου». Ήταν έμμεση απάντηση σε δημοσιογραφικές αναφορές που τον ήθελαν… «έτοιμο να αλλάξει επάγγελμα» αν χάσει το δημοψήφισμα.

H αναφορά φαίνεται ότι είχε ξεκινήσει από τον δημοσιογράφο Μάσιμο Γκραμελίνι, ο οποίος συντόνιζε τη συνομιλία με τον Ρέντσι στην εκδήλωση στο Τορίνο, και ο οποίος περιέγραφε τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό.

Η μαρτυρία του Γκραμελίνι, όπως την δίνει στην Stampa, μπορεί να είναι υποκειμενική, αλλά για αρκετούς φαίνεται βάσιμη έστω και ως υπόθεση: «Μου έδωσε ασυνήθιστη εικόνα για πρωθυπουργό, την εικόνα κάποιου που παλεύει με όλες του τις δυνάμεις για τη νίκη, αλλά έχει ήδη υπολογίσει την ήττα», γράφει στην ιταλική εφημερίδα.

Επιμέλεια Β. Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ