H ημέρα που τρεις αστροναύτες εξήγγειλαν απεργία στο Διάστημα

Προλετάριοι όλου του κόσμου, ενωθείτε! Το εργατικό κίνημα έχει εκπροσώπους ακόμα και στο Διάστημα.

Στις 28 Δεκεμβρίου 1973, τρεις αστροναύτες στον διαστημικό σταθμό Skylab της NASA πραγματοποιήσαν μια πρωτοφανή 24ωρη απεργία σε τροχιά, θυμάται ο ιστορικός των εργατικών δικαιωμάτων Έρικ Λούμις.

{{{ moto }}}Ο κυβερνήτης Τζέρι Καρ, ο επιστήμονας Εντ Γκίμπσον και ο πιλότος Ουίλιαμ Πογκ βρίσκονταν στη μέση μιας αποστολής 84 ημερών, την τελευταία που είχε προγραμματιστεί πριν από τον παροπλισμό του τροχιακού εργαστηρίου.

Κανείς δεν είχε ταξιδέψει ξανά στο Διάστημα, όμως η NASA δεν τους έδωσε χρονικό περιθώριο προσαρμογής: από την πρώτη μέρα, το πλήρωμα έπρεπε να εργάζεται 16 ώρες την ημέρα χωρίς διάλειμμα, πραγματοποιώντας επιστημονικά πειράματα, ιατρικά τεστ και διαστημικούς περιπάτους.

Αστροναύτες που είχαν συμμετάσχει σε προηγούμενες αποστολές του Skylab προειδοποίησαν την ομάδα εδάφους ότι το πρόγραμμα ήταν παράλογα κουραστικό, όμως οι εκκλήσεις τους δεν εισακούστηκαν.

Σχεδόν από την πρώτη μέρα, το πλήρωμα έμεινε πίσω στο πρόγραμμα και οι σχέσεις του με το Κέντρο Ελέγχου επιδεινώθηκαν. Ένα μήνα μετά την εκτόξευση, ο Εντ Γκίμπσον παραπονέθηκε ότι η αποστολή «θύμιζε άσκηση πυρασφάλειας που διαρκεί 33 συνεχόμενες μέρες».

Αγανακτισμένος, ο κυβερνήτης Τζέρι Καρ ξεκαθάρισε στη NASA: «Στο έδαφος δεν θα εργαζόμασταν ποτέ 16 ώρες την ημέρα για 84 συναπτές ημέρες, και κανείς δεν θα έπρεπε να έχει την απαίτηση να κάνουμε κάτι τέτοιο στο Διάστημα».

Η NASA δεν έδειξε να συγκινείται με τα παράπονα των αστροναυτών, και μερικές μέρες αργότερα ο Καρ εξέδωσε το πρώτο διαστημικό μανιφέστο: «Χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για ξεκούραση. Χρειαζόμαστε ένα λιγότερο φορτωμένο πρόγραμμα. Δεν θέλουμε να ασκούμαστε μετά τα γεύματα. Πρέπει να φέρουμε τα πράγματα υπό έλεγχο».

Και πάλι, το Κέντρο Ελέγχου επέμεινε στην τήρηση του προγράμματος, όμως οι κουρασμένοι εργάτες του Διαστήματος δεν πτοήθηκαν. Στις 28 Δεκεμβρίου ο Καρ έκλεισε τις ραδιοεπικοινωνίες με τη Γη και το πλήρωμα απόλαυσε μια ολόκληρη μέρα ξεκούρασης και ενασχόλησης με ό,τι προτιμούσε ο καθένας.

Όταν το πλήρωμα επικοινώνησε ξανά με τη Γη την επόμενη ημέρα, η NASA ήταν πλέον πρόθυμη για συζητήσεις και συμβιβασμούς. Συμφώνησε να προσφέρει στους τρεις αστροναύτες διαλείμματα ξεκούρασης και αντικατέστησε το λεπτομερές πρόγραμμα με μια λίστα εργασιών που έπρεπε να ολοκληρωθούν, αφήνοντας τους αστροναύτες να διαχειρίζονται μόνοι τους το χρόνο τους.

Η NASA φαίνεται πως έλαβε σοβαρά υπόψη την «ανταρσία» στο Skylab, και σε επόμενες αποστολές σταμάτησε να αντιμετωπίζει τους αστροναύτες ως ρομπότ.

Οι ίδιοι οι συνδικαλιστές του Διαστήματος, πάντως, τιμωρήθηκαν για την πράξη τους με τον αυστηρότερο τρόπο: κανείς δεν συμμετείχε σε άλλη αποστολή, και οι καριέρες τους είχαν ουσιαστικά τελειώσει.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ