Μια γερμανίδα καλλιτέχνις που συχνά χρησιμοποιεί βιολογικά υλικά στα έργα της εκθέτει μια ρεπλίκα του αφτιού του Βίνσεντ βαν Γκογκ μέσα στην οποία ζουν κύτταρα από έναν απόγονο του μεγάλου ολλανδού ζωγράφου.

Το αφτί της καλλιτέχνη Ντίμουτ Στρέμπε, κατασκευασμένο με εκτυπωτή τριών διαστάσεων, εκτίθεται μέχρι τον Ιούλιο στο Μουσείο ZKM της Καρλσρούης στη Γερμανία.

Το πορώδες υλικό του αφτιού φιλοξενεί ζωντανά κύτταρα χόνδρου τα οποία δώρισε ο Λιούβε βαν Γκογκ, τρισέγγονος του Τεό βαν Γκογκ, αδελφού του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου.

Οι επισκέπτες στο μουσείο μπορούν να μιλήσουν στο αφτί μέσω ενός μικροφώνου, οπότε τα ηχητικά κύματα καταγράφονται μέσα στο θρεπτικό υγρό στο οποίο βρίσκεται το αφτί και αναπαράγονται από έναν υπολογιστή.

Η καλλιτέχνις ήθελε αρχικά να χρησιμοποιήσει γενετικό του ίδιου του Βίνσεντ βαν Γκογκ από έναν φάκελο που είχε σαλιώσει ο ζωγράφος το 1883. Η γενετική σύγκριση με τον Λιούβε βαν Γκογκ αποκάλυψε τελικά ότι το βιολογικό υλικό στον φάκελο προερχόταν από διαφορετικό πρόσωπο.

Το έργο της Στρέμπε προφανώς αναφέρεται στο γνωστό περιστατικό του 1888, όταν ο ταραγμένος ψυχικά Βαν Γκογκ έκοψε ένα μέρος από το αριστερό αφτί του και το άφησε σε οίκο ανοχής στον σύχναζε μαζί με τον φίλο και συνάδελφό του ζωγράφο Πολ Γκογκέν.

Η Στρέμπε διαβεβαιώνει ότι η ρεπλίκα του αφτιού μοιάζει όσο γίνεται περισσότερο στο πραγματικό αφτί του Γκογκέν.

Το DNA και το Πλοίο του Θησέα

Ο τίτλος του έργου, Sugababe, αποτελεί αναφορά σε ένα φιλοσοφικό πρόβλημα που έθεσε ο Πλούταρχος στην ιστορία Το Πλοίο του Θησέα: Ο αρχαίος έλληνας ιστορικός διατυπώνει το ερώτημα του εάν ένα πλοίο το οποίο ανακατασκευάζεται με αντικατάσταση όλων των τμημάτων του παραμένει τελικά το ίδιο πλοίο.

Το ερώτημα έχει γίνει γνωστό τα τελευταία χρόνια ως το «παράδοξο των Sugababe» από το όνομα ενός βρετανικού συγκροτήματος που συνεχώς αλλάζει σύνθεση.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Ντίμουτ Στρέμπε δείχνει να εξερευνά την ιδέα του κατά πόσο το γενετικό υλικό ενός ανθρώπου αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ταυτότητάς του.

Το αφτί ακούει, δεν δίνει όμως την απάντηση.

Σύμφωνα με το δικτυακό τόπο της Ντίμουτ Στρέμπε, ο πρώτος που μίλησε στη ρεπλίκα του αφτιού μετά την παρουσίασή της το 2004 ήταν ο αμερικανός διανοητή Νόαμ Τσόμσκι.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ