Προϊστορικό κύμα ψύχους «προκλήθηκε από αστεροειδή»

Η δραματική αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος πριν από 13.000 χρόνια προκλήθηκε από την πρόσκρουση ενός μεγάλου αστεροειδή στην περιοχή του σημερινού Κεμπέκ, υποστηρίζουν εκ νέου ερευνητές στις ΗΠΑ.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην αμερικανική επιθεώρηση PNAS, αφορά την περίοδο της λεγόμενης «Νεότερης Δρυάδος», μιας περιόδου χαμηλών θερμοκρασιών που άρχισε πριν από 12.900 χρόνια και διήρκεσε 1.300 χρόνια (παίρνει το όνομά της από το αλπικό λουλούδι Dryas octopetala).

Ήταν μια περίοδος δραστικών μεταβολών για ολόκληρο τον πλανήτη και ειδικά για τη Βόρειο Αμερική, όπου εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς όλα τα γιγαντόσωμα ζώα που ζούσαν εκεί την τελευταία περίοδο των παγετώνων, από τα τριχωτά μαμούθ μέχρι τα σπαθόδοντα αιλουροειδή και τους γιγάντιους βραδύποδες.

Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, η θερμοκρασία έπεσε όταν κατέρρευσε ένα γιγάντιο τείχος από πάγο στη Βόρειο Αμερική, με αποτέλεσμα να καταλήξουν στον ωκεανό τεράστιες ποσότητες γλυκού, ψυχρού νερού. Αυτό διατάραξε τα ωκεάνια ρεύματα που μεταφέρουν θερμό νερό από τους τροπικούς προς το βορρά και βύθισε έτσι τον πλανήτη στο ψύχος.

Πολλοί όμως πιστεύουν ότι η πραγματική αιτία ήταν η πρόσκρουση ενός αστεροειδή, η οποία προκάλεσε εκτεταμένες πυρκαγιές και γέμισε την ατμόσφαιρα με τέφρα σκόνη.

Η ιδέα είναι αμφιλεγόμενη, υποστηρίζεται όμως από τουλάχιστον 11 μελέτες τα τελευταία χρόνια, όπως για παράδειγμα αυτή.

Στη νέα έρευνα, ο Μούκουλ Σάρμα και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο Ντάρτμαθ του Νιου Χάμπσαϊρ αναφέρουν ότι βρήκαν πιο πειστικές ενδείξεις: σφαιρίδια λιωμένων πετρωμάτων που εκτοξεύτηκαν από το Κεμπέκ του Καναδά και έφτασαν μέχρι την Πενσιλβάνια και το Νιου Τζέρσι.

Τα σφαιρίδια ανακτήθηκαν από ιζήματα που χρονολογούνται στην εποχή της Νεότερης Δρυάδος. Τα γεωχημικά και ορυκτολογικά προφίλ τους είναι πανομοιότυπα με τα χαρακτηριστικά του νότιου Κεμπέκ, διαβεβαιώνουν οι ερευνητές.

Τα νέα στοιχεία πιθανώς ενισχύουν τη θεωρία της κοσμικής πρόσκρουσης, ωστόσο τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί οριστικό μέχρι να βρεθεί ο κρατήρας μιας τέτοιας πρόσκρουσης και να χρονολογηθεί στην εποχή της Νεότερης Δρυάδας.

Υπάρχει ωστόσο το ενδεχόμενο η κατάσταση να είναι πιο περίπλοκη. Όπως δηλώνει ο Δρ Σάρμα, «δεν αποκλείεται να υπήρξαν πολλές ταυτόχρονες προσκρούσεις για να φέρουν τις εκτεταμένες περιβαλλοντικές μεταβολές της Νεότερης Δρυάδος».

»Μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί κρατήρες πρόσκρουσης, ωστόσο η μελέτη μας θα μας βοηθήσουμε να εντοπίσουμε έναν από αυτούς».

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ