H ακόρεστη ζήτηση για τις λεγόμενες σπάνιες γαίες, που χρησιμοποιούνται σήμερα σχεδόν σε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές, ίσως είναι δυνατό να καλυφθεί στο μέλλον από αποθέματα στον πυθμένα των ωκεανών.

Μεγάλες εκτάσεις στο βυθό του Ειρηνικού είναι καλυμμένες με λάσπη που περιέχει αυτά τα περιζήτητα μέταλλα -συνολικά 17 στοιχεία με εξωτικά ονόματα, όπως ύπριο, λανθάνιο και νεοδύμιο, τα οποία χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ισχυρών μαγνητών και άλλων εξαρτημάτων,

Τα στοιχεία αυτά στην πραγματικότητα δεν είναι σπάνια στον γήινο φλοιό, συνήθως όμως δεν βρίσκονται συγκεντρωμένα σε κοιτάσματα ώστε να είναι οικονομικά βιώσιμη η εξόρυξή τους.

Σήμερα η Κίνα έχει ουσιαστικά το μονοπώλιο στις σπάνιες γαίες, δεδομένου ότι καλύπτει το 97% της παγκόσμιας αγοράς. Με το Πεκίνο να επιβάλει πλαφόν στις εξαγωγές, οι τιμές αυξάνονται και τα εθνικά αποθέματα άλλων χωρών κινδυνεύουν να εξαντληθούν.

Νέα ορυχεία βρίσκονται υπό κατασκευή στις ΗΠΑ και την Αυστραλία, ωστόσο η ζήτηση αυξάνεται τόσο γρήγορα (από τους 30.000 τόνους το 1980 στους 120.000 τόνους το 2010) ώστε ήδη ξεπερνά την παγκόσμια παραγωγή (112.000 τόνους το χρόνο).

Φαίνεται ότι η λύση κρυβόταν στο βυθό των ωκεανών. Έρευνα που δημοσιεύεται στο Nature Geoscience εντοπίζει σχετικά πλούσιες αποθέσεις στον πυθμένα του Ειρηνικού Ωκεανού.

Στο πλουσιότερο από αυτά τα κοιτάσματα, μια περιοχή του ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου περιέχει σπάνιες γαίες που αντιστοιχούν στο ένα πέμπτο της ετήσιας παγκόσμιας κατανάλωσης, γράφει η ομάδα του Γιασουχίρο Κάτο, μηχανικού γεωσυστημάτων στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο.

Ο Κάτο και οι συνεργάτες του εξέτασαν 2.000 δείγματα ιζημάτων που λήφθηκαν με ερευνητικές γεωτρήσεις σε 78 περιοχές σε όλο τον Ειρηνικό.

Η συγκέντρωση της λάσπης σε σπάνιες γαίες έφτανε μέχρι το 0,2%, ποσοστό μικρό σε σχέση με το 3 έως 4 τοις εκατό στα χερσαία ορυχεία.

Σίγουρα θα περάσουν χρόνια, αν όχι δεκαετίες, μέχρι να γίνει τεχνικά εφικτή και οικονομικά συμφέρουσα η εξόρυξη αυτών των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων.

Στο απώτερο μέλλον, η λάσπη του πυθμένα θα μπορούσε να αντλείται σε πλοία, όπου θα αντιδρούσε με ισχυρά οξέα προκειμένου να απομονωθούν τα πολύτιμα υλικά. Αφού το οξύ εξουδετερωθεί με την προσθήκη αλκαλίων, η λάσπη θα μπορούσε να επιστρέφει το βυθό.

Σήμερα όμως κανείς δεν έχει εμπειρία με την εξόρυξη λάσπης από βάθη άνω των τεσσάρων χιλιομέτρων, και πολλοί θα έσπευδαν να επισημάνουν ότι τα σύννεφα λάσπης που θα σήκωνε η επιχείρηση θα προκαλούσε ανεπανόρθωτη καταστροφή των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ