36

Τα εμβρυικά βλαστικά κύτταρα υπόσχονται να φέρουν επανάσταση στην Ιατρική, ωστόσο η απομόνωσή τους είναι δύσκολη και απαιτεί την καταστροφή ανθρώπινων εμβρύων. Τώρα, τρεις ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες αναφέρουν ότι μπόρεσαν να παράγουν βλαστοκύτταρα πανομοιότυπα με τα εμβρυικά από απλά κύτταρα δέρματος.

Το επίτευγμα έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από την επιστημονική κοινότητα: «Πιστεύω ότι είναι μια από τις πιο συναρπαστικές εξελλιξεις στην έρευνα των εμβρυικλων βλαστικών κυττάρων», σχολίασε ο Δρ Ασα Αμπελίοβιτς του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, ο οποίος δεν συμμετείχε στα πειράματα.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια, και οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η πρωτοποριακή τεχνική δεν έχει εφαρμοστεί σε ανθρώπινα κύτταρα. Στην παρούσα μορφή της δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε ασθενείς, ωστόσο στο μέλλον θα μπορούσε να τελειοποιηθεί.

Τα εμβρυικά βλαστικά κύτταρα διαιρούνται επ΄αόριστον και μπορούν θεωρητικά να δώσουν οποιονδήποτε τύπο ιστού του ανθρώπινου οργανισμού. Η δυνατότητα αυτή γενικά απουσιάζει από τα κύτταρα των ενηλίκων. Βλαστικά κύτταρα υπάρχουν και στους ενήλικες, ωστόσο οι δυνατότητές τους είναι πολύ πιο περιορισμένες.

Σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, όπου υπάρχουν ισχυρές οργανώσεις κατά των αμβλώσεων, πολλοί θεωρούν ανήθικη τη χρήση εμβρύων στην έρευνα.

Αντί για έμβρυα λίγων ημερών, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτή τη φορά ινοβλάστες, κύτταρα που απομονώνονται εύκολα από το δέρμα. Κατάφεραν να «επαναπρογραμματίσουν» τους ινοβλάστες και να τους μετατρέψουν σε εμβρυικά κύτταρα εισάγοντάς τους τα γονίδια για τέσσερις «μεταγραφικούς παράγοντες», πρωτεΐνες που ρυθμίζουν τη λειτουργία του DNA. Τα γονίδια αυτά εισήχθησαν στους ινοβλάστες με τη βοήθεια ιών.

Τα κύτταρα που προέκυψαν ήταν πανομοιότυπα με τα εμβρυικά βλαστοκύτταρα σε μια σειρά από εργαστηριακά τεστ.

Αν τα κύτταρα αυτά ήταν ανθρώπινα, θα μπορούσαν θεωρητικά να μεταμοσχευθούν σε ασθενείς για την αντιμετώπιση μιας πληθώρας παθήσεων, όπως οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης, η νόσος του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ, ακόμα και η παράλυση. Η μέθοδος θα πρέπει όμως πρώτα να τελειοποιηθεί, καθώς δεν θα μπορούσαν να χορηγηθούν σε ανθρώπους κύτταρα μολυσμένα με ιούς.

Αν τα εμπόδια αυτά ξεπεραστούν, η πρωτοποριακή νέα μέθοδος θα μπορούσε όχι μόνο να παρακάμψει τα ηθικά διλήμματα, αλλά και να απλοποιήσει πολύ την όλη διαδικασία: τα κατάλληλα κύτταρα θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από τον οργανισμό του ίδιου του ασθενή.

Με τις παραδοσιακές τεχνικές, οι ερευνητές θα έπρεπε πρώτα να κλωνοποιήσουν τον ασθενή και να δημιουργήσουν έμβρυα με το δικό του γενετικό υλικό.

Οι έρευνες δημοσιεύονται στο Νature και το Cell Stem Cell από την ομάδα του κορυφαίου Σίνια Γιαμανάκα στο Πανεπιστήμιο του Κιότο, την ομάδα του Ρούντολφ Γιάνις στο Ινστιτούτο Βιοϊατρικής Έρευνας Whitehead στη Μασαχουσέτη, και από την ομάδα του Κόνραντ Χίκεντιλνγκερ του Χάρβαρντ και της Κάθριν Πλαθ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Αντζελες.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press