Η αντικατάσταση των αερίων που έβλαπταν το όζον βλάπτει τώρα το κλίμα

36

Τα αέρια που αντικατέστησαν τους χλωροφθοράνθρακες σε κλιμαστιστικά και φιάλες αεροζόλ ώστε να προστατευτεί το στρώμα του όζοντος αποδεικνύεται ότι επιτείνουν σημαντικά το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αναφέρουν υπηρεσίες του ΟΗΕ. Η κατάργησή τους θα καθυστερήσει για δεκαετίες.

Το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, που υπεγράφη το 1989 και εφαρμόζεται σήμερα από 189 χώρες, προβλέπει τη σταδιακή κατάργηση των χλωροφθορανθράκων (CFCs) ως ψυκτικών, καθώς ευθύνονται για την αραίωση του στρώματος του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική και σε μικρότερο βαθμό σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Οι CFCs παγιδεύουν επίσης την ηλιακή ακτινοβολία στην ατμόσφαιρα και επιτείνουν έτσι την παγκόσμια θέρμανση. Θεωρητικά, η κατάργησή τους θα συνέβαλλε στην αντιμετώπιση και των δύο προβλημάτων.

Στη θέση των CFCs χρησιμοποιούνται σήμερα νεώτερα χλωριωμένα ή φθοριωμένα οι υδροχλωροφθοράνθρακες (HCFCs) και οι υδροφθοράνθρακες (HFCs). Όμως και αυτές οι ουσίες είναι αέρια του θερμοκηπίου, και μάλιστα έως και 10.000 φορές χειρότερα από το διοξείδιο του άνθρακα.

Η χρήση HCFCs και HFCs βρίσκεται έτσι σε αντίθεση με το Πρωτόκολλο του Κιότο, τη διεθνή συμφωνίαγια την αντιμετώπιση της παγκόσμιας θέρμανση, μέσω του περιορισμού της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα κατά ένα δισεκατομμύριο τόνους έως το 2012.

Πρόσφατη έκθεση κλιματολόγων του ΟΗΕ αναφέρει ότι η χρήση HCFCs και HFCs θα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με το ισοδύναμο δύο έως τριών δισ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα.

Οι συνέπειες στοιχειώνουν τώρα τις χώρες που υπέγραψαν και τις δύο διεθνείς συνθήκες. Αν και οι εκπρόσωποι της Σουηδίας στο Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ επισημαίνουν το πρόβλημα από το 1990, οι πρώτες διεθνείς συνομιλίες για το θέμα πραγματοποιήθηκαν χωρίς μεγάλη δημοσιότητα μόλις τον περασμένο μήνα στο Μόντρεαλ.

Στην έκθεση του ΟΗΕ εκτιμάται ότι θα γλιτώναμε το ισοδύναμο ενός δισ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα αν στη θέση των HCFCs και HFCs χρησιμοποιούνταν αμμωνία ή υδρογονάνθρακες.

Όμως οι υδρογονάνθρακες (κυρίως προπάνιο) είναι εύφλεκτοι και δημιουργούν κίνδυνο έκρηξης όταν χρησιμοποιούνται σε κλιματιστικά και σπρέι. Η τεχνολογία «δεν ήταν έτοιμη το 1989» όταν υπεγράφη το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ και ακόμα και σήμερα βρίσκει περιορισμένη χρήση, κυρίως στην Ευρώπη, αναφέρουν ειδικοί.

Ένας ακόμα παράγοντας είναι το υψηλό κόστος για την εκ νέου αντικατάσταση των ψυκτικών αερίων και των προωθητικών στα σπρέι.

Το Πρωτόκολλο του Μόντεαλ προβλέπει ότι οι HCFCs και HFCs θα καταργηθούν σταδιακά έως το 2030 στις ανεπτυγμένες χώρες και το 2040 στις αναπτυσσόμενες. Στο μεταξύ, λύση στο πρόβλημα δεν είναι ορατή.

Η τρύπα του όζοντος που σχηματίζεται κάθε άνοιξη (για το νότιο ημισφαίριο) πάνω από την Ανταρκτική εκτιμάται ότι θα έχει επουλωθεί το νωρίτερο το 2065.

Έως το τέλος του αιώνα, η μέση θερμοκρασία της Γης είναι πιθανό να αυξηθεί κατά 1,8 έως και 6 βαθμούς Κελσίου, με ολέθριες συνέπειες.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press